نام پژوهشگر: مسعود اسحقی
مسعود اسحقی احمد رمضان زاده
فضاهای بزرگ زیرزمینی (مغارها) را می توان به طور کلی در پنج رده مختلف شامل نیروگاه های برق آبی، ذخیره سیالات، دفن پسماندهای هسته ای، سیستم های فاضلاب و کاربری های متفرقه رده-بندی کرد. امروزه ذخیره سازی گاز در مغارهای نمکی، سنگی، مخازن نفت و گاز تهی شده و معدن-های متروکه انجام می شود. نبود سازندهای نمکی در نزدیکی بازارهای مصرف به همراه همگرایی زیاد مغارهای نمکی، هزینه حفر و نگهداری زیاد مغارهای سنگی، نیاز به گاز پایه و هزینه زیاد تبدیل مخازن نفت و گاز تهی شده و معادن متروکه به مغارهای ذخیره سازی، لزوم اجرای ذخیره-سازی در سازند دیگری از جمله سازندهای کربناته را مطرح می کند. وجود تشکیلات سنگی کربناته در سراسر جهان و در نزدیکی بازارهای مصرف، پایداری فضاهای حفر شده در تشکیلات کربناته و مناسب بودن ساختارهای کربناته برای توسعه ظرفیت ذخیره سازی به حجم مورد نظر در نزدیکی نیروگاه ها از جمله مزایای این روش جدید است. روش پیشنهاد شده برای حفر مغارهای ذخیره-سازی گاز طبیعی در تشکیلات کربناته به صورت معدن کاری انحلالی با استفاده از اسید است. در همین راستا در این پژوهش، مناطقی از کشور ایران که دارای شرایط لازم برای ساخت مغار در تشکیلات کربناته در اعماق بیشتر از 1000 متری سطح زمین است، مشخص شده و همچنین به بررسی فنی و اقتصادی این روش جدید به همراه بررسی مشکلات عملیاتی و زیست محیطی آن پرداخته شده است. با توجه به شرایطی مانند وجود تشکیلات کربناته در اعماق بیشتر از 1000 متری سطح زمین، نزدیکی به خطوط انتقال گاز و تکتونیک آرام، مناطقی از اطراف استان تهران، قم و قزوین برای ساخت مغار ذخیره سازی گاز طبیعی در تشکیلات آهکی انتخاب شده است. در این پژوهش با استفاده از نرم افزار flac3d، مدل سازی سه بعدی و تحلیل پایداری چهار مغار، استوانه ای قائم با شعاع 18 متر و دو نیم کره با شعاع 18 متر در دو سطح مقطع آن، استوانه ای قائم با شعاع 18 متر، استوانه ای قائم با شعاع 20 متر و استوانه ای خوابیده (با محور افقی) با شعاع 18 متر و دو نیم کره با شعاع 18 متر در دو سطح مقطع آن، برای عمق 1300 متری سطح زمین و داخل ساختار آهکی انجام شده است. در این پژوهش همچنین حد بالا و پایین فشار گاز داخل مغار که تحت آنها ناپایداری در مغار رخ می دهد، تعیین شده است. در تحلیل پارامتری انجام داده شده، مدول شکل پذیری و نسبت تنش افقی به قائم و در تحلیل حساسیت انجام داده شده نیز عمق و ابعاد مغار بیشترین تاثیر را در میزان پایداری نشان داده است.
مسعود اسحقی پیمان میکاییلی
تحقیقات متعددی نشان داده است که تتراکلریدکربن (ccl4) یک محلول بی رنگ، شفاف، فرار، سنگین و غیر قابل اشتعال است که سبب ایجاد رادیکال های آزاد در بسیاری از بافت ها از جمله کلیه شده و باعث آسیب کلیوی می گردد. مشخص شده است که تشکیل رادیکال های آزاد تری کلرومتیل (ccl3) و cl در نتیجه تبدیلات متابولیکی توسط سیتوکروم p450 بافتی می باشد که این رادیکال ها آغاز کننده واکنش پراکسیداسیون لیپیدی در بافت ها هستند. مطالعات همچنین نشان داده است که عصاره های کاملاً طبیعی شامل موادی همچون آنتی اکسیدان ها می باشند که توان محافظت در برابر القای پراکسیداسیون لیپیدی را دارند. زغال اخته یک گیاه دارویی است که اشاره شده در سیستم پزشکی سنتی ایران برای درمان سنگ کلیه و نیز درمان عفونت های کلیه و مثانه استفاده می شده است. همچنین گزارش شده است که استفاده از این گیاه برای التهاب و آسیب های کلیوی مفید می باشد. بنابراین هدف از مطالعه حاضر، بررسی و ارزیابی اثرات محافظتی عصاره ی میوه ی گیاه زغال اخته بر سمیت ناشی از تتراکلریدکربن می باشد. 90 سر موش صحرایی نژاد ویستار (g 250-300) به 9 گروه (6=n) تقسیم شدند. 1-گروه کنترل؛ با آب و غذای معمولی تیمار شدند. 2-گروه حامل؛ 16 روز آب مقطر به صورت دهانی و در روز 16 ابتدا dmso/saline 10% به صورت خوراکی (گاواژ) و 1 ساعت بعد روغن زیتون 1ml/kg به صورت تزریق داخل صفاقی دریافت کردند. 3- گروه سمیت؛ 16 روز آب مقطر به صورت دهانی و در روز 16 تتراکلرید کربن 1ml/kg دریافت کردند. 5 و 4- گروه های پیش تیمار؛ به مدت 16 روز قبل از تزریق تتراکلریدکربن، عصاره گیاهی به ترتیب با دزهای، 300mg/kg و 700mg/kg به صورت گاواژ دریافت کردند. 7 و 6- گروه های پس تیمار؛ در ساعات 2، 4، 6، 12 و 24 ساعت بعد از تزریق تتراکلریدکربن؛ عصاره گیاهی را در همان دزهای فوق گاواژ دریافت کردند. 9 و 8- گروه های دارویی؛ 1 ساعت قبل و 1 ساعت بعد از تزریق ccl4، داروی sulforaphane را به مقدار 2.5mg/kg به صورت گاواژ دریافت کردند. 26 ساعت بعد از آخرین تزریق ccl4، خون گیری به عمل آمده و برای تهیه سرم، سانتریفوژ شد و برای تهیه هموژنات بافت کلیه و تهیه مقاطع بافتی؛ یکی از کلیه ها پس از جدا نمودن از بدن حیوان به 70?c- تا زمان هموژن کردن منتقل شد و کلیه دیگر جهت مطالعات بافتی به فرمالین 10% منتقل گردید. تزریق ccl4 به رت ها به طور معنی داری باعث افزایش سطح سرمی اوره، اسیدارویک و کراتینین نسبت به گروه کنترل شده؛ در حالی که سطح آلبومین و پروتئین تام سرمی را کاهش داده است. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی نیز در گروه ccl4 نسبت به گروه کنترل کاهش پیدا کرده است. همچنین تزریق تتراکلریدکربن باعث افزایش معنی دار سطح پراکسیداسیون لیپیدی نسبت به گروه کنترل شده است. این در حالی است که تیمار با عصاره ی میوه ی گیاه زغال اخته و داروی سولفورافان به طور معنی داری باعث برگشت تغییرات ذکر شده به حالت طبیعی گشته است. نتایج حاصل از مطالعه اخیر، توان آنتی اکسیدانی عصاره ی میوه ی گیاه زغال اخته را در برابر اثرات سمی ccl4 نشان می هد. عصاره ی میوه ی گیاه زغال اخته حاوی فلاونوئیدها و آنتی اکسیدان های مختلفی می باشد که احتمالاً مسئول اثرات محافظتی آن هستند.