نام پژوهشگر: مریم مریدی
مریم مریدی سعیده ضیایی
زمینه و اهداف: آلودگی هوا یکی از مشکلات مهم شهرهای بزرگ و صنعتی است و به طور جدی سلامت ساکنین این شهرها به خصوص افراد پر خطر از جمله زنان باردار را تهدید می کند. سکونت در مناطق آلوده می تواند به عنوان یک عامل خطر برای زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد باشد؛ مطالعات معدودی در مورد ارتباط بین استنشاق هوای آلوده و سقط جنین وجود دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر منوکسیدکربن و بنزن محیط بر سقط خودبخودی سه ماهه اول بارداری می باشد. مواد و روشها: پژوهش حاضر، مطالعه ای مورد-شاهدی است که در مقطع زمانی تیرماه تا بهمن ماه 1389 بر روی 148 سقط خودبخودی زیر 14 هفته (گروه مورد) و 148 خانم باردار با سن بارداری بالای 14 هفته (گروه شاهد) انجام شد. انتخاب بیمارستان ها به صورت طبقه ای بود؛ به طوری که از مناطق 22گانه تهران 10 منطقه و از هر منطقه یک بیمارستان به صورت تصادفی انتخاب شد و نمونه ها به صورت دردسترس از این بیمارستان ها جمع آوری شدند و برای هر یک از نمونه ها پرسشنامه ای به صورت مصاحبه تکمیل گردید. غلظت آلاینده های محیطی توسط ایستگاه های ثابت سنجش کیفیت هوا در سطح شهر تهران به صورت روزانه و ساعتی اندازه گیری می شد. با استفاده از این داده ها برای هر نمونه میانگین غلظت هر کدام از آلاینده های محیطی که در بارداری با آنها مواجهه داشتند محاسبه گردید و در نهایت ارتباط بین سقط خودبخودی جنین و غلظت آلاینده های محیطی بنزن و منوکسیدکربن با استفاده از آزمون های آماری t و رگرسیون لجستیک در نرم افزار spss و همچنین تحلیل مکانی بافر در محیط gis مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها:دو گروه از نظر سن ، سن همسر، میزان تحصیلات، متوسط درآمد خانوار، سابقه سقط قبلی، سابقه زایمان زودرس، سابقه تولد نوزاد با وزن کم، شاخص توده بدن، مدت زمان اقامت در تهران و مدت زمانی که در طی روز بیرون از منزل سپری می کردند، وضعیت تغذیه و میزان مواجهه با امواج الکترومغناطیس همسان بودند(05/0<p). یافته های حاصل از آزمون آماری t-test نشان داد که میانگین غلظت منواکسیدکربن محیط در گروه مورد (ppm 09/2 ± 09/4) به طور معناداری بالاتر از گروه شاهد (ppm 07/1±81/2) می باشد (001/0>p) و همچنین سقط جنین در این مناطق 98/1 برابر بیشتر بود (53/2 –55/1 :ci95%). با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون ارتباط آماری معناداری میان سقط جنین و غلظت بنزن محیط مشاهده نشد (05/0<p). همچنین مشخص شد سقط جنین در افرادی که در فاصله کمتر از 100 متر از بزرگراه ها و مکان های پرتردد زندگی می کنند؛ بیشتر می باشد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می رسد آلودگی هوا و سکونت در نزدیکی مناطق پرتردد تهدید کننده سلامت مادر باردار و جنین می باشد؛ لذا ارائه آموزش های لازم در زمینه آثار سوء آلودگی هوا بر بارداری به زنان ساکن در مناطق پرتردد شهر و همچنین اتخاذ راهکارهایی جهت کاهش این آلاینده ها پیشنهاد می گردد.