نام پژوهشگر: مرجان سپه پناه
مرجان سپه پناه علی اصغر میرک زاده
مساله تحقیق حاضر در ارتباط با پایین بودن کیفیت شیوه های آموزشی در نظام آموزش کشاورزی است. لذا به منظور کاهش مشکلات موجود در بخش آموزش کشاورزی و بهبود کیفیت آن در مرکز آموزش کشاورزی، این مطالعه به تحلیل استلزامات بکارگیری روش یادگیری خدماتی در مرکزآموزش کشاورزی استان کرمانشاه می پردازد. روش تحقیق در این مطالعه از لحاظ دستیابی به اهداف توسعه ای- کاربردی و پارادایم حاکم بر تحقیق کمی-کیفی(کیفی غالب و کمی کمتر غالب) می باشد. جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی مدرسان مرکز آموزش کشاورزی است. نمونه مورد مطالعه براساس روش نمونه گیری گلوله برفی شامل 8 نفر از مربیان مرکزآموزش کشاورزی استان کرمانشاه و 9 نفر از مرکز آموزش کشاورزی استان همدان می باشد. همچنین جامعه آماری در بخش کمی مشتمل بر (1214n=) نفر از دانشجویان مراکز آموزش کشاورزی ماهیدشت (استان کرمانشاه) و شهید مدنی در (استان همدان) می باشد که با روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای 354 نفر انتخاب شدند. در بخش کیفی برای جمع آوری داده ها از مصاحبه (پرسشنامه نیمه ساختارمند) و برای تجزیه و تحلیل آن از روش تحلیل محتوا استفاده شد. در بخش کمی ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخت بود که مشتمل بر مشخصات دموگرافیک، بررسی میزان توانایی و نگرش دانشجویان نسبت به انجام فعالیت های آموزش گروهی، بررسی راهکارهای بسترسازی فعالیت های آموزش گروهی با رویکرد یادگیری خدماتی و بررسی موانع انجام فعالیت های آموزش گروهی با رویکرد یادگیری خدماتی بود. برای تجزیه و تحلیل یافته های پرسشنامه از نرم افزار spss16 استفاده شد. نتایج بدست آمده از تحلیل متن مصاحبه با مربیان مراکزآموزش-کشاورزی نشان می دهد که برای پیاده سازی روش یادگیری خدماتی در مراکز آموزش کشاورزی به ده استلزام مدیریتی، برنامه ریزی، آموزشی، قانونی- سیاسی، فرهنگی- اجتماعی، مالی- حقوقی، انگیزشی، اداری، اجرایی و فردی نیاز است. علاوه براین مهمترین مزایا و معایب این روش از دیدگاه مدرسان عبارتند از: بالارفتن حجم و زمان مطالعه دانشجویان، بالارفتن حس مسئولیت پذیری و تعهد دانشجو، مشکل تامین اعتبارات و بودجه و زمان بر بودن پروژه می باشد. در بخش کمی نتایج نشان می دهد که نگرش و توانایی دانشجویان نسبت به انجام فعالیت های آموزش گروهی در سطح متوسط به بالا قرار دارد. همچنین مهمترین یافته های بخش کمی در ارتباط با بررسی راهکارهای بسترسازی فعالیت های آموزش گروهی با رویکرد یادگیری خدماتی نشان می دهد که در کارهای اداری- اجرایی دانشجویان تمایل زیادی به اجرای فعالیت آموزش گروهی با رویکرد یادگیری خدماتی در یک فارم کشاورزی (مزرعه، گلخانه و...) دارند تا انجام فعالیت در یک سازمان دولتی یا خصوصی. علاوه بر این در راه کارهای آموزشی و انگیزشی استفاده از بورسیه تحصیلی و تخفیف شهریه در هنگام تحصیل مورد تاکید قرار گرفت. در بررسی مهمترین موانع انجام فعالیت های آموزش گروهی با رویکرد یادگیری خدماتی از نظر دانشجویان عدم تسلط مربیان به شیوه های اجرایی مراحل مختلف یادگیری خدماتی و وجود اختلاف سلیقه در بین مشارکت کنندگان از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. علاوه بر این برای شناسایی مهمترین استلزامات یادگیری خدماتی با استفاده از تحلیل عاملی نتایج نشان داد که استلزام اداری از مهمترین عوامل تاثیر گذار و عوامل آموزشی از مهمترین موانع اجرای یادگیری خدماتی محسوب می-شود. کلیدواژه ها: آموزش، استلزامات، کشاورزی، یادگیری خدماتی، مراکز آموزشی، رویکرد آموزشی، آموزش تعاملی، یادگیری گروهی