نام پژوهشگر: مرتضی پاسندی یساقی

ارزیابی توان ترجی و قابلیت توسعه آن در منطقه جنگلی نهارخوران گرگان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کردستان 1389
  مرتضی پاسندی یساقی   شعبان شتایی

این تحقیق به منظور ارزیابی توان تفرجی و امکان توسعه پارک جنگلی در اطراف جاده نهارخوران گرگان در مساحت 1046 هکتار صورت گرفت. ابتدا پتانسیل تفرجی منطقه با استفاده از روش های اصول کلی انتخاب محل پارک ها و تفرجگاه های جنگلی و استفاده از نظرات و خواسته های گردشگران مورد ارزیابی قرار گرفت. به همین منظور نقشه عوامل مورد ارزیابی شامل شیب، جهت، ارتفاع، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده(اصلی و فرعی)، فاصله از منابع آب قابل شرب، خاک و تراکم تاج پوشش و عوامل محدود کننده شامل مناطق لغزشی، تاسیسات و مستثنیات، رودخانه، جاده، محدودیت لایه منابع آب قابل شرب در محیط gis تهیه و در ارزیابی ها مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که منطقه مورد مطالعه پتانسیل تبدیل شدن به تفرجگاه جنگلی را دارا می باشد. به منظور تعیین توان تفرجی و اختصاص مکان های مورد بررسی به انواع تفرج، ارزیابی توان تفرجی با استفاده از دو مدل خطی مخدوم و مدل ارزیابی چندمعیاره فازی صورت گرفت. در مدل مخدوم نقشه شیب و جهت تلفیق و نقشه واحدهای اولیه شکل زمین بدست آمد، سپس نقشه شکل زمین با نقشه خاک تلفیق و نقشه پایه دو زیست محیطی بدست آمد و در نهایت با تلفیق نقشه تراکم تاج پوشش با نقشه پایه دو، نقشه پایه یک زیست محیطی بدست آمد. ارزیابی توان هریک از واحدهای بدست آمده با مدل اکوتوریسم مخدوم مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج ارزیابی با مدل مخدوم نشان داد که 2/0% از منطقه دارای توان متمرکز درجه 1، 5/12% درجه دو، 5/36% توان گسترده درجه یک و 4/44% گسترده درجه 2 و 4/6% نیز نامناسب برای تفرج(به استثناء کوهنوردی) می باشند. در ارزیابی چند معیاره از روش خطی وزن داده شده فازی استفاده گردید. ابتدا با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی اقدام به تعیین وزن لایه های مختلف گردید. بعد از تعیین وزن، مقادیر عوامل در وزن بدست آمده ضرب گردید و با در نظر گرفتن عوامل محدودیت و اعمال آنها نقشه نهایی بدست آمد. نتایج این روش نشان داد که منطقه فاقد توان تفرجی متمرکز درجه یک بوده ولی 2/9% منطقه دارای توان تفرجی متمرکز درجه دو، 2/60% گسترده درجه یک و 9% منطقه دارای توان تفرج گسترده درجه دو می باشد. همچنین 6/5% منطقه نامناسب برای تفرج(به غیر از کوهنوردی) بوده و 16 درصد نیز دارای محدودیت مطلق برای تفرج می باشد.