نام پژوهشگر: محمد مهدی محقی
محمد مهدی محقی عبدالمنصور طهماسبی
به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف ساپونین و تانن بر شرایط تخمیر در شکمبه و بیوهیدروژناسیون اسیدهای چرب، 3 آزمایش در شرایط درون تنی و برون تنی انجام شد. در آزمایش اول و به صورت برون تنی، چهار سطح ساپونین به نسبتهای 15، 30، 45 و 60 گرم در کیلوگرم ماده خشک همراه با اسید تانیک به نسبتهای 25، 50، 100 و 150 گرم در کیلوگرم ماده خشک به جیره پایه اضافه شد، برخی پارامترهای تخمیرپذیری به روش تولید گاز و کشت ثابت، تحت تاثیر تیمارها قرار گرفت. استفاده توام ساپونین و اسید تانیک در سطوح مختلف باعث افزایش تولید گاز در ساعات 24، 48 و کل گاز تولیدی در زمان 96 ساعت انکوباسیون نسبت به کنترل و تیمارهای که در آنها تنها از اسیدتانیک و ساپونین استفاده شده بود، گردید (05/0>p). میزان تولید نیتروژن آمونیاکی در تیمارهای دارای ساپونین و اسید تانیک نسبت به گروه شاهد کاهش داشت (05/0>p). بیشترین کاهش در تیمارهای دارای ساپونین توام با اسید تانیک بود (05/0>p). در آزمایش دوم و به صورت درون تنی 4 رأس گوسفند نر بلوچی مجهز به کانولای شکمبه، در قالب طرح مربع لاتین، در معرض 4 تیمار آزمایشی قرار گرفتند. تیمار آزمایشی شامل: 1)گروه کنترل، 2)گروه کنترل+75 میلی گرم ساپونین، 3)گروه کنترل+ 150 میلی گرم ساپونین، 4)گروه کنترل+300 میلی گرم ساپونین. قابلیت هضم ظاهری ماده خشک، ماده آلی، پروتیین خام، چربی، اختلاف معنی داری بین تیمارها نداشتند. میانگین غلظت کلسترول،ldl و hdl خون بین تیمار های آزمایشی اختلاف معنی داری نداشت. میزان کل اسیدهای چرب فرار بین تیمارهای مختلف تفاوت معنی داری نداشتند. در این آزمایش میانگین غلظت نیتروژن آمونیاکی به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (05/0>p) به طوری که با افزایش سطوح ساپونین از میزان نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه نسبت به شاهد کاسته شد. میانگین پروتوزوآ مایع شکمبه به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (05/0>p) به طوری که با افزایش سطوح ساپونین از میزان پروتوزوآ مایع شکمبه نسبت به شاهد کاسته شد. در آزمایش سوم به منظور بررسی تاثیر جیره های حاوی ساپونین و تانن بر عملکرد پروار و ترکیب اسیدهای چرب لاشه از 18 راس بره در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده گردید. تیمار های آزمایشی شامل: 1- جیره پایه 2- جیره پایه+150 میلیگرم ساپونین 3- جیره پایه+15 گرم اسید تانیک بود. مصرف ماده خشک، افزایش وزن و ضریب تبدیل تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت (05/0<p). حجم متراکم سلولی (pvc)، پروتئین کل و هموگلوبین خون اختلاف معنی داری بین جیره های دارای ساپونین و تانن نسبت به جیره شاهد نشان ندادند.غلظت اسیدهای چرب اشباع بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی داری نداشتند. غلظت اسیدهای چرب با یک پیوند دوگانه (mufa) اختلاف معنی داری بین تیمارها نشان نداد. غلظت اسیدهای چرب با چند پیوند دوگانه (pufa) تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (05/0>p) به طوری که اسیدهای چرب غیر اشباع با چند پیوند دوگانه در تیمار دارای تانن بیشترین مقدار را داشت (05/0>p).