نام پژوهشگر: محمد علی سیرجانی
محمد علی سیرجانی حمید کهرام
با توجه به نقش حائز اهمیت برهزایی در سوددهی پرورش دهندگان گوسفند، در مطالعه حاضر اثرات تزریق گنادوتروپین سرم مادیان آبستن (pmsg) به همراه هورمون محرک رشد فولیکولی (fsh) و هورمون آزادکننده گنادوتروپین (gnrh) بر رشد فولیکولی و برهزایی میشهای نژاد افشاری مورد بررسی قرار گرفت. چرخه فحلی 64 رأس میش افشاری چندبار زایش کرده با میانگین وزنی 5/2±65 با استفاده از سیدرهای پروژسترونی 14 روزه همزمانسازی شد. 300 واحد از گنادوتروپین سرم مادیان آبستن (pmsg) یک روز پیش از سیدربرداری به تمام میشها تزریق گردید. میشها به صورت تصادفی در3 گروه تیماری و یک گروه شاهد قرار گرفتند (16 رأس در هر گروه). تزریق fsh در گروه شاهد انجام نشد ولی در گروههای fsh/0h، fsh/+12h و fsh/+24h به ترتیب 10 میلیگرم از این هورمون (fsh) در زمان سیدربرداری، 12 و 24 ساعت پس از آن تزریق شد. 48 ساعت پس از سیدربرداری 50 میکروگرم gnrh به نیمی از دامهای هر گروه تزریق گردید و پس از آن میشها با قوچهایی که مورد انتخاب قرار گرفته بودند جفت?گیری کردند. فعالیت فولیکولهای تخمدانی با بهرهگیری از روش اولتراسونوگرافی مقعدی در روز سیدربرداری و روز پس از آن انجام پذیرفت. دادهها با استفاده از اندازه گیری?های تکراری رویه mixed با نرمافزار آماری sas 9.1 آنالیز گردید. اثرات وزن و سن میشها به عنوان کوواریت به مدل اضافه گردید. نتایج نشان دادند که درمان با fsh، میانگین تعداد فولیکولهای کوچک و متوسط را افزایش نداد. در پی تزریق fsh میانگین تعداد فولیکولهای بزرگ در گروه fsh/+12h تمایل به افزایش داشت (1/0p<). درصد برهزایی در گروه شاهد، fsh/0h، fsh/+12h و fsh/+24h به ترتیب 139%، 132%، 150% و 25/185% بود. درصد برهزایی در گروههای شاهد و fsh/0h که gnrh را دریافت نمودند به صورت معنی?داری در مقایسه با سایر گروههای تیماری بالاتر بود (05/0p<). نتایج نشان دادکه تزریق gnrh در 48 ساعت پس از سیدربرداری و همچنین تزریق pmsg موجب افزایش برهزایی در میشها میگردد. همچنین درصد برهزایی در میشهایی که تزریق pmsg به همراه fsh در 24 ساعت پس از سیدربرداری انجام گرفت، بیشتر (05/0p<) بود. چندقلوزایی در میشهای افشاری میتواند با بهرهگیری از تزریق pmsg به همراه تزریق fsh در 24 ساعت پس از سیدربرداری به صورت معنی?داری افزایش یابد.