نام پژوهشگر: محمد رضا شفیعی حسن ابادی
محمد رضا شفیعی حسن ابادی حجت الله فسنقری
اهل بیت علیهم السّلام همواره چراغ فروزان هدایت و الگوی کامل زندگی بشری در همه ابعاد بوده اند. علاقه مندان به آن بزرگواران همواره فضایل آنان را در قالبهای ادبی گوناگون اعم از نثر و شعر به زبانهای مختلف بیان نموده اند. بدلیل موقعیّت ویژه ابوالفضل العبّاس (ع) به عنوان فرزند امام علی (ع) و برادر امام حسن و حسین علیهما السّلام ،موجب شده تا شخصیّت تابناک آن حضرت همواره در کنار ائمّه معصومین مورد توجّه علاقه مندان به ایشان خصوصاً شیعیان واقع گردد. نقش حماسی عبّاس (ع) در دفاع از حریم ولایت امام حسین (ع) و ایثار و فداکاری فراموش ناشدنی آن حضرت در روز عاشورا که به عنوان الگویی والا پیش روی بشریت قرار گرفته است، همواره مورد توجّه شاعران اهل بیت بوده و اشعاری را به مدح و رثای ایشان اختصاص داده اند. این پایان نامه که به بررسی زندگی ابوالفضل العباس(ع) در شعر مشاهیر معاصر شیعی عراق پرداخته است، پس از بررسی اشعار مدح و رثای سروده شده در مورد ایشان ،القاب،فضایل وخصوصیّات بارز آن حضرت را درخلال گردآوری ودسته بندی اشعار مربوط به هر ویژگی، مورد توجّه و تاکید قرار می دهد.ویژگی ها و خصوصیّاتی که هر کدام در موضوعی جداگانه قرار می گیرد وپس از بیان توضیحات لازم از منابع معتبرگوناگون، شعر شاعران آن را مورد تاکید قرار می دهد، تا با وزن ، موسیقی ، تعابیر زیبا ،رسا، گویا وموثر خود ،در دل و جان شنونده به مراتب تاثیری شگرف بر جای گذارد .در این نوشتار سعی بر این است تا با بررسی زندگی حضرت عبّاس(ع) پیش از رویداد روز دهم محرّم سال 61هجری ،با نگاهی به فعّالیّت های دوران نوجوانی وجوانی، شرکت آن حضرت در جنگها ،همراهی ایشان با پدر بزرگوارش ؛امام علی(ع) ودوبرادرش امام حسن (ع) و امام حسین(ع) وهمچنین همراهی او با کاروان کربلا ،چهره روشن تری از ابعاد حماسی و اخلاقی شخصیّت آن حضرت را به تصویر کشد. پس با بررسی کتاب های نوشته شده ادیبان معاصرعراقی درمورد شخصیّت حضرت عبّاس(ع) همچون البطل العلقمی اثرعبدالواحد مظفر، العبّاس نوشته عبدالرزاق المقرم ،العبّاس حامل اللّواء اثر حسین هادی القرشی وچند اثر معروف دیگر ،بهترین و معروف ترین اشعار در مورد آن حضرت از نظر این نویسندگان که همگی سروده شاعران شیعی عراقی بوده انتخاب گردید. بنابراین معیار شهرت شاعران در این پایان نامه ،آن دسته از شاعران شیعی دوستدار اهل بیت در عراق می باشندکه درکتب معتبر ادب الطّف،شعراء الغری،اعیان الشّیعه ،نام و شعر آنها ذکر گردیده باشد.و بر این اساس شاعران محدوده زمانی قرن دوازدهم تا پایان قرن چهاردهم هجری قمری را در بر می گیرد.