تحقیقات نشان می دهند که آبزیان علاوه بر تامین اسیدهای چرب بدن، یک منبع بالقوه مهم برای تماس انسانها با انواع آلاینده های زیست محیطی نیز به حساب می آیند. در تحقیق حاضر ارتباط بین طول کل، وزن کل و جنسیت با غلظت جیوه در بافت خوراکی (عضله) و غیرخوراکی (پوسته و امعاء و احشاء) و درصد امگا-3 (epa و dha) در بافت عضله 30 نمونه میگوی ببری سبز (penaeus semisulcatus) و 21 نمونه لابستر (thenus orientalis) صید شده از خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که در میگوی ببری سبز، با افزایش طول و وزن، غلظت جیوه بافت عضله و امعاء و احشاء افزایش می یابد. همچنین مشخص شد که غلظت جیوه عضله و پوسته در میگوهای ماده و غلظت جیوه امعاء و احشاء در میگوهای نر بیشتر است. در گونه لابستر با افزایش طول و وزن، غلظت جیوه عضله، کاهش ولی غلظت جیوه امعاء و احشاء افزایش یافت. همچنین غلظت جیوه در هر سه بافت جنس ماده بیشتر بود. هیچ ارتباطی بین طول و وزن کل با غلظت جیوه بافت پوسته در هر دو گونه مشاهده نشد. نتایج نشان داد که در هر دو گونه با افزایش طول و وزن کل، درصد epa و dha در بافت عضله کاهش می یابد. همچنین در هر دو گونه، درصد epa در نرها و درصد dha در ماده ها بیشتر بود. این مطالعه نشان داد که غلظت جیوه در دو گونه (penaeus semisulcatus و thenus orientalis) متعلق به آبهای ساحلی خلیج فارس (به ترتیب 05/0 و mg/kg wet weight 1/0), کمتر از حد مجاز who/fao (mg/kg wet weight 5/0) می باشد. در نهایت مشخص شد که بافت های لابستر در مقایسه با میگوی ببری سبز، غلظت بیشتری از جیوه و درصد کمتری از امگا-3 را دارند.

رودخانه ها مهم ترین و متداول ترین منابع تامین آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعتی به شمار می آیند و به علت این که از بسترها و مناطق مختلفی می گذرند و در ارتباط مستقیم با محیط پیرامون خود هستند نوسانات کیفی زیادی دارند. از طرفی بهره برداری بیش از حد خاک، استفاده مداوم از منابع آب سطحی و زیرزمینی و استفاده از مواد شیمیایی در کشاورزی ( کودها و آفت کش ها) اثرات منفی معنی داری بر محیط زیست دارد. منابع آب بر اثر عوامل انسانی نظیر کاربری های مختلف اراضی دچار تغییرات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی می شود. این تغییرات عموما منفی بوده و بهره برداری از منابع آبی را به شدت محدود می کنند. در تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر کاربری اراضی بر کیفیت منابع آب سطحی، حوزه آبخیز سیاهرود قائم شهر با مساحت 87/10072 هکتار انتخاب گردید. بدین منظور تعدادی از پارامترهای کیفی آب از قبیلph ،do ، ec، نیترات، فسفات، کلراید، سولفات، سختی و کل مواد جامد محلول (tds) در پنج ایستگاه واقع در ابتدا و انتهای هر کاربری در مدت پنج ماه مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفت. به منظور تهیه نقشه کاربری اراضی از تصاویر ماهواره ای etm (2001) و irs (2008) استفاده شد. در هر کاربری ده نقطه تعلیمی به صورت موزون انتخاب گردید. بعد از انجام عملیات پیش پردازش شامل بارز سازی، ترکیب باندها و غیره، طبقه بندی تصویر به روش حداکثر احتمال انجام شد و نقشه کاربری اراضی به دست آمد. در نهایت ارتباط بین کاربری های مختلف و کیفیت آب هر منطقه با استفاده از تحلیل های آماری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد غلظت آلاینده هایی مانند نیترات، فسفات، سولفات و کلراید در طول حوزه آبخیز سیاهرود تحت تاثیر کاربری های زراعی و مسکونی روند افزایشی داشته است. همچنین از اراضی جنگلی بالادست حوزه آبخیز سیاهرود به سمت کاربری های کشاورزی و مسکونی در پائین دست، کیفیت آب تنزل یافته است.

چکیده ندارد.

چکیده در مطالعه حاضر، جذب زیستی یون های فلزی روی(ii)، کبالت(ii) و کادمیم(ii) توسط بیومس aspergillus niger تیمار شده با هیدروکسید سدیم در مخلوط سه تایی مورد مطالعه قرار گرفت. بهینه سازی جذب زیستی با ph اولیه محلول از 2 تا 7، غلظت اولیه یون فلزی از 10 تا mg l-1 300 و مقدار بیومس از 5/0 تا g l-1 6 بررسی گردید. تحت این شرایط میزان بهینه ph اولیه محلول، غلظت یون های فلزی و مقدار دوز بیومس به ترتیب 7، mg l-1 300 و g l-1 2 به دست آمد. حداکثر حذف موثر 25/93%، 77/89% و 99% به ترتیب برای روی(ii)، کبالت(ii) و کادمیم(ii) در غلظت mg l-1 10 حاصل شد. داده های جذب سطحی a. niger به خوبی با مدل های لانگمایر (92/0<r2)، فرندلیخ (97/0<r2)، تمکین (96/0<r2) و سیپس (97/0<r2) تطبیق داده شد. همچنین داده های آزمایشی با استفاده از مدل های سینتیک شبه درجه یک و شبه درجه دو مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که فرآیند جذب زیستی روی(ii)، کبالت(ii) و کادمیم(ii) به خوبی با سینتیک شبه درجه دو با 99/0< r2 و se و sse پائین منطبق شد. ماکزیمم جذب سطحی بیومس بر اساس سینتیک شبه درجه دو برای روی(ii)، کبالت(ii) و کادمیم(ii) به ترتیب 97/35، 95/31 و mg g-1 25/44 به دست آمد. به منظور اتخاذ تصمیم در رابطه با سازوکار جذب فلز به بیومس با دو مکانیسم اتصال سطح سلولی و تجمع درون سلولی، یک مدل جدید با ترکیب مدل سینتیک شبه درجه دو و مدل نفوذ درونی ذره نیز مورد بررسی قرار گرفت. این مدل شرح می دهد که جذب فلز توسط بیومس با توجه به اتصال سطح سلولی و تجمع درون سلولی صورت می گیرد. نتایج به دست آمده از داده ها نشان داد که مکانیسم جذب سطحی اصولاً به صورت اتصال سطح سلولی می باشد. بر اساس مشاهدات آزمایشی بیومس غیر زنده a. niger جاذبی مناسب برای بازیافت یون های فلزات سنگین روی(ii)، کبالت(ii) و کادمیم(ii) از پساب صنایع می باشد. کلمات کلیدی: جذب زیستی، aspergillus niger، حذف فلزات سنگین، مخلوط سه تایی

هدف از این مطالعه بررسی تجمع و تعیین فرم های شیمیایی فلزات سنگین در خاک و مزارع برنج است. با این هدف نمونه برداری به صورت تصادفی در 9 مزرعه برنج اطراف شهرک صنعتی آمل که با فاضلاب آلوده این شهرک آبیاری شده اند، صورت گرفت. فرم های شیمیایی فلزات سنگین با استفاده از روش استخراج ترتیبی bcr اصلاحی تعیین شدند. کادمیوم توسط کوره گرافیتی و میزان عناصر روی، مس، نیکل و سرب به وسیله جذب اتمی شعله ای اندازه گیری شد. میانگین غلظت روی، مس، نیکل، کادمیوم و سرب در خاک به ترتیب 48/100، 68/29، 59/42، 097/0 و 97/24 میکروگرم بر گرم بدست آمد، همچنین متوسط عناصر مذکور در دانه برنج 62/6، 95/1، 53/2، 041/0 و 16/0 است که پایین تر از استاندارد های جهانی بودند. میانگین غلظت این عناصر در ریشه برنج بیشتر از ساقه و ساقه بیشتر از دانه است. نتایج تعیین فرم شیمیایی فلزات سنگین در خاک نشان داد که درصد فراوانی فلزات سنگین به ترتیب از بیشترین به کمترین شامل: در فلز روی فرم باقیمانده، فرم اکسایشی، فرم کاهشی و فرم قابل حل در اسید-تبادلی-کربنات، در فلز مس فرم باقیمانده، فرم اکسایشی، فرم کاهشی، فرم قابل حل در اسید-تبادلی-کربنات و در فلز کادمیوم فرم کاهشی، فرم قابل حل در اسید-تبادلی-کربنات، فرم اکسایشی و فرم باقیمانده است. در فلز سرب فرم باقیمانده، فرم کاهشی، فرم اکسایشی، فرم قابل حل در اسید- تبادلی-کربنات و برای فلز نیکل فرم باقیمانده، فرم اکسایشی، فرم کاهشی، فرم قابل حل در آب-تبادلی-کربنات است. تحرک و ماندگاری فلزات سنگین نیز مورد بررسی قرار گرفتند، نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین تحرک را به ترتیب کادمیوم و روی دارا هستند. همچنین کمترین و بیشترین ماندگاری را کادمیوم و روی به خود اختصاص می دهد. منبع عمده آلودگی کادمیوم را منابع انسانی و بقیه فلزات را منابع طبیعی تشکیل داده است. کلمات کلیدی: فلزات سنگین، فرم های شیمیایی، خاک، برنج، استخراج ترتیبی اصلاحی bcr

با توجه به اخبار منتشر شده در سال 1388 مبنی بر آلودگی برنج های وارداتی (هندی) به برخی فلزات سنگین، این تحقیق در راستای سنجش میزان as، pb و hg در برنج های وارداتی و داخلی، مقایسه آن ها با یکدیگر و ارزیابی احتمال خطر صورت گرفت. همچنین میزان همبستگی فلزات سنگین در نمونه های خاک (مربوط به برنج های ایرانی) و برنج، و تأثیر تیمار پختن و شستن بر غلظت جیوه در برنج بررسی شده است. نمونه های خاک و برنج داخلی، شامل طارم محلی، طارم هاشمی، فجر، شیرودی و ندا (برنج های پر کشت استان مازندران) در آبان ماه سال 1388 از شهرستان های آمل، بابل، ساری و محمود آباد جمع آوری گردیدند (در هر شهرستان از هر نوع برنج 3 تکرار و در مجموع 60 نمونه برنج و 60 نمونه خاک). برنج های وارداتی پر مصرف هندی، شامل محسن، طوبی، مژده، سیمرغ و النصیر، طبق روش کار اداره استاندارد هرمزگان، از لنج ها نمونه برداری شدند ( از هر نوع برنج 3 تکرا، در مجموع 15 نمونه). جهت تعیین میزان جیوه در نمونه ها از دستگاه آنالیز کننده جیوه و برای آرسنیک و سرب از دستگاه icp-oes استفاده گردید. نتایج نشان داد که میانگین غلظت جیوه در برنج های ایرانی (µg/g d.w 0/003 ± 0/044) به طور معنی داری (05/0 >p ) بیش از برنج های وارداتی (µg/gd.w 0/001 ± 0/039) می باشد ولی اختلاف معنی داری از نظر آلودگی به آرسنیک (برنج ایرانی:µg/g d.w 0/194± 0/39و وارداتی µg/g d.w 0/186 ± 0/28) و سرب (برنج ایرانی µg/g d.w 0/221± 0/608و وارداتی µg/g d.w 0/034± 0/506) بین آن ها مشاهده نشد. به منظور ارزیابی احتمال خطر، میزان جذب روازانه این عناصر از طریق مصرف برنج (edi)، با حد قابل تحمل تعیین شده توسط fao/who (tdi) مقایسه شد که مشخص گردید آلودگی نمونه های برنج به عناصر مورد مطالعه پائین تر از حد مجاز جهانی است و ارتباط معنی داری بین غلظت عناصر در خاک و برنج (ایرانی) وجود ندارد (آرسنیک: 002/0= r و 995/0= p، سرب: 083/0= r و 729/0= p، جیوه: 079/0= r و 567/0= p). همچنین مشخص شد که تیمار پختن(غلظت جیوه در برنج خام µg/g 0/002 ± 0/44 و پخته µg/g 0/001 ± 0/048) و شستن (غلظت جیوه در برنج شسته شده µg/g 0/001 ± 0/042 و نشسته µg/g 0/001 ± 0/041) اثر معنی داری بر غلظت جیوه در برنج ندارد (05/0 < p ). نتایج این مطالعه روشن کرد که نه تنها برنج های وارداتی هندی آلوده تر از برنج های داخلی نیستند، بلکه میزان جیوه برنج های داخلی (به طور معنی داری) بیش از وارداتی می باشد اما آلودگی آن ها به طور معنی داری کمتر از حد مجاز جهانی است.

تالاب ها جز یکی از اکوسیستم های مهم و حاصلخیز در روی کره زمین هستند. تالاب انزلی یکی از بوم سازگان مهم آبی در ایران است که در جنوب غربی دریای خزر قرار داشته و زیستگاه ماهیان، آبزیان و پرندگان با ارزشی است که از ابعاد اکولوژیک و اقتصادی درخور توجه اند. این تحقیق به پایش آلودگی برخی از فلزات در آب، رسوب و سه گونه ماهی تالاب انزلی در ایران می پردازد. تمامی نمونه ها از سه بخش شرقی، غربی و مرکزی تالاب جمع آوری شدند. در هر بخش سه ایستگاه انتخاب شد و در هر ایستگاه سه تکرار نمونه برداری انجام گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که در تمام نمونه ها بیشترین غلظت در منطقه شرقی تالاب مشاهده شد. میانگین غلظت فلزات سنگین در آب و رسوب تالاب به ترتیب برای کادمیوم 943/4میکرو گرم بر لیتر و 0231/157 نانو گرم بر گرم وزن خشک در منطقه شرق تالاب، فلز سرب 924/9 میکرو گرم بر لیتر و 646/3 نانو گرم بر گرم وزن خشک در منطقه شرق تالاب، جیوه 4/82 میکرو گرم بر لیتر و 300 نانو گرم بر گرم وزن خشک در منطقه شرق تالاب، فلز روی 115/0میلی گرم بر لیتر و 953/186 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک در منطقه شرق تالاب، و فلز مس،03/0میلی گرم بر لیتر و 452/44 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک در منطقه شرق تالاب، به دست آمد. گونه های مورد بررسی غلظت های متفاوتی از فلزات سنگین را داشتند. برای مثال، فلزات جیوه، سرب و کادمیوم در اردک ماهی نسبت به دو گونه دیگر بیشتر بود. در واقع میزان فلزات سنگین سمی در بافت عضله ماهی گوشتخوار نسبت به ماهی غیر گوشتخوار تفاوت معنی داری داشت، در حالی که غلظت فلزات روی و مس در دو گونه همه چیزخوار کپور و کاراس بیش از گونه گوشتخوار اردک به دست آمد. مقایسه میزان فلزات سنگین در بافت سه گونه مورد بررسی با مقادیر استاندارد نشان داد که غلظت این فلزات از استاندارد مجاز کمتر بود. بیشترین غلظت فلزات در تمام نمونه در بخش شرقی تالاب بیانگر این است بیشترین آلودگی در بخش شرقی تالاب وجود دارد و این ناحیه متاثر از فعالیت های متنوع انسانی است. مقایسه نتایج به دست آمده در تحقیق حاضر یا تحقیقاتی که قبلا در این تالاب انجام گرفته است نشان می-دهد که در طی زمان میزان آلودگی این تالاب به برخی از فلزات سنگین در حال افزایش است. همبستگی معنی دار مستقیمی بین میزان برخی از فلرات در آب، رسوب و ماهی در تالاب انزلی وجود دارد. واژگان کلیدی: تغییرات مکانی، فلزات سنگین، آب، رسوبات، ماهی، تالاب انزلی،ایران

در این مطالعه مقادیر جیوه کل و جیوه آلی در بافت های (کبد، کلیه و عضله) باکلان بزرگ، اردک سرسبز و چنگر که هر سه از مهمترین پرندگان تالاب های انزلی و گمیشان هستند، مورد بررسی قرار گرفت. اندازه گیری جیوه کل و آلی با استفاده از دستگاه ama 254 ساخت شرکت leco آمریکا انجام شد. آنالیز های آماری به وسیله نرم افزار های spss و excel انجام شد. ارتباط بین میزان جیوه کل و جیوه آلی با رژیم غذایی، وزن، طول و جنس های مختلف پرندگان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهند که تفاوت های مشاهده شده در غلظت جیوه کل و آلی پرندگان بیشتر تحت تاثیر رژیم غذایی می باشد و ارتباط مشخص و معنی داری در میزان جیوه اندازه گیری شده با طول، وزن و جنسیت مشاهده نشد. در کل میزان جیوه کل و متعاقب آن، جیوه آلی در هر سه گونه از پرندگان به صورت زیر کاهش می یابند: کبد > کلیه > عضله. مقادیر جیوه کل در نمونه های مورد مطالعه از01/0 میلی گرم در هرکیلوگرم عضله چنگر تا 67/5 میلی گرم در کیلوگرم در کبد باکلان بزرگ متغیر بود. دامنه این مقادیر برای جیوه آلی نیز از 64/4 میلی گرم در کیلوگرم بافت تر کبد باکلان بزرگ تا مقادیر بسیار جزئی و غیرقابل اندازه گیری در اندام های چنگر متغیر بود. این نتایج نشان می دهند که تقریبا در همه بافت ها متناسب با افزایش جیوه کل، جیوه آلی نیز افزایش می یابد. نسبت جیوه آلی به جیوه کل نیز از 82% در کبد باکلان بزرگ تا 46% در کبد اردک سرسبز متغیر است. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری از نظر میزان جیوه کل اندازه گیری شده، بین کبد و کلیه اردک سرسبز وجود داشت. میانگین غلظت جیوه کل و متناسب با آن جیوه آلی، در بافت های باکلان بزرگ به حدی بالا بود که می تواند باعث اثرات منفی بر تولید مثل و رفتار این گونه داشته باشد. اما در دو گونه دیگر، جیوه تجمع یافته به حدی نیست که اثرات قابل ملاحظه داشته باشد.

آلودگی ناشی از آفت کش ها به دلیل اثرات بلند مدت و سمیت بالا به عنوان یک مشکل زیست محیطی در چند دهه اخیر، منجر به نگرانی در مورد محیط زیست و سلامت عمومی شده است. آفت کش های آلی کلردار به دلیل پایداری زیاد و بزرگنمایی زیستی به عنوان تهدیدی جدی برای محیط زیست و سلامت موجودات زنده هستند. آفت کش های آلی فسفره با اینکه ماندگاری کمتری در محیط زیست دارند اما از سمیت فوق العاده ای برخوردار بوده و حتی می توانند در زنجیره های غذایی نیز حضور یابند و برای سلامت بشر و محیط زیست ایجاد تهدید نمایند. در این مطالعه غلظت 10 آفت کش آلی کلره (2,4-ddt، 2,4-dde، 2,4-ddd، 4,4-ddt، 4,4-dde، 4,4-ddd، آلدرین، دلدرین، ?-hch، ?-hch) و 3 آفت کش آلی فسفره (دیازینون، کلرپیریفوس و ادیفنفوس) در 7 ایستگاه و در 3 فصل تابستان، پاییز و بهار، در آب و رسوب و هر کدام با سه تکرار از رودخانه سیاهرود قائمشهر به وسیله دستگاه کروماتوگرافی گازی مجهز به آشکارساز ecd اندازه گیری شد. به طور کلی غلظت سموم آلی فسفره بسیار بیشتر از سموم آلی کلره بود (ایزومرهای ddt: از lod تا 050/0 میکروگرم بر لیتر در آب و تا 083/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک در رسوب؛ سیکلودین ها: از lod تا 020/0 میکروگرم بر لیتر در آب و تا 050/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک در رسوب؛ hchها: از lod تا 477/1 میکروگرم بر لیتر در آب و تا 172/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک در رسوب و سموم آلی فسفره از lod تا 86/1 میکروگرم بر لیتر در آب و تا 300/3 میکروگرم بر گرم وزن خشک در رسوب). با مقایسه غلظت هرکدام از آفت کش-ها در هر ایستگاه نسبت به ایستگاه های دیگر نقش کاربری بر روی باقیمانده هر آفت کش در آب و رسوب مشخص گردید. در کل بیشترین نقش را ابتدا کاربری مسکونی شهر جویبار و بعد کاربری کشاورزی فشرده شالیزار به دلیل مساحت موثر بیشتردارد. استفاده بسیار زیاد از سموم فسفره در امور کشاورزی و غیر کشاورزی، افزایش مواد آلی معلق در آب و افزایش کربن آلی موجود در رسوب، به عنوان دلایلی برای نقش بالای این دو کاربری ذکر شده است. در تمام نمونه ها غلظت همه آفت کش های آلی فسفره و کلره در فصل تابستان بیشتر بوده و همچنین ارتباط معنی داری بین غلظت باقی مانده سموم در آب و غلظت باقی مانده در رسوب با استفاده از رگرسیون یافته شد و به صورت معادله ارائه شده است.

در کشور ایران منابع لیگنوسلولزی غیر چوبی زیادی از قبیل کاه گندم، کاه برنج و دیگر محصولات زراعی با قابلیت مناسب، جهت تولید خمیر کاغذ وجود دارد. اصلی ترین عامل بازدارنده استفاده از آن ها، وجود لیکور سیاه حاصل از فرآیند خمیر سازی است که به دلیل انحلال لیگنین از ماده لیگنوسلولزی، حاوی مقادیر فراوانی رنگ و ترکیبات آلی آلاینده می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی قابلیت حذف فنل، رنگ، cod، tss و ts به عنوان مهم ترین آلاینده های لیکور سیاه حاصل از فرآیند خمیر سازی کاه گندم به روش الکتروشیمیایی است. در فرآیند الکترولیز از 2 جفت الکترود آلومینیوم با اعمال پتانسیل 16 ولت و شدت جریان 1700 میلی آمپر استفاده شد. تاثیر زمان های مختلف الکترولیز (10، 25، 40، 55 و 70 دقیقه) و ph (3، 5، 7، 9 و 5/10) بر روی لیکور سیاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون آماری تجزیه واریانس نشان داد که تاثیر این دو عامل مهم فرآیندی بر روی حذف هر کدام از آلاینده های لیکور سیاه کاملا معنی دار بود. بیشترین میزان حذف فنل، رنگ، tss و ts توسط تیمار الکتروشیمیایی در ph 5 حاصل شد که به ترتیب کاهش 81%، 8/98%، 92% و 68% مشاهده شد. هم چنین ph اولیه 7 از این حیث در مقام دوم قرار گرفته است اما بیشترین کاهش cod لیکور سیاه در ph 7 و در مدت زمان 70 دقیقه تیمار به میزان 80% بدست آمد که از این نظر ph 5 در مکان بعدی قرار گرفت. هم چنین بر اساس نتایج، فرآیند الکترولیز در محیط های قلیایی و اسیدی کمتر از 5 عملکرد ضعیفی داشت البته مقادیر بالای حذف در ph 3 به علت تاثیر محیط اسیدی و رسوب شدید لیگنین بوده و ارتباطی با تیمار الکتروشیمیایی ندارد. این پژوهش تایید کرد که روش الکتروشیمیایی به دلیل ساده و موثر بودن و هزینه سرمایه گذاری پایین آن در مقایسه با دیگر تکنولوژی های تصفیه لیکور سیاه صنعت خمیر و کاغذ می تواند به عنوان روش مناسبی در نظر گرفته شود.

به منظور تعیین حد مجاز مصرف مهمترین ماهیان خوراکی تالاب انزلی، میزان جیوه کل و جیوه آلی در بافت های خوراکی (عضله، مغز و تخم) اردک ماهی، ماهی سوف و ماهی کپور معمولی مورد بررسی قرار گرفت. اندازه گیری جیوه کل و آلی با استفاده از دستگاه ama 254 انجام شد. بیشترین میزان جیوه کل در عضله اردک ماهی با 334/0 میلی گرم بر کیلوگرم و کمترین مقدار در تخم ماهی سوف با 06/0 میلی گرم بر کیلوگرم مشاهده شد. مقادیر جیوه آلی نیز از 319/0 میلی گرم بر کیلوگرم در عضله اردک ماهی تا مقادیر غیر قابل اندازه گیری و ناچیز در تخم گونه ها متغیر بود. به طور کلی روند تجمع جیوه کل و جیوه آلی به صورت عضله> مغز> تخم به دست آمد. اختلاف معنی داری بین نسبت ترکیبات آلی و معدنی جیوه در بافت های عضله و مغز وجود داشت، به طوری که بین 85 تا 95 درصد جیوه کل در بافت های مغز و عضله را جیوه آلی تشکیل می داد. نتایج نشان دهنده این موضوع بود که میزان جیوه کل و جیوه آلی در عضله هر سه گونه به طور معنی داری بیشتر از تخم آنها بود ولی در مقایسه عضله و مغز این تفاوت معنی دار نبود. محاسبه حد مجاز مصرف بافت های خوراکی این سه گونه نشان داد که عضله اردک ماهی بیشترین محدودیت مصرف را با 3 وعده در ماه و تخم ماهی ها با 10 تا 12 وعده در ماه کمترین محدودیت مصرف را دارند.

جیوه و ترکیبات آلی آن سمی ترین ماده برای اکوسیستم های آبی هستند. سمیت، پایداری و تجمع زیستی جیوه به فرم شیمیایی جیوه بستگی دارد. تعیین جیوه کل و معدنی اطلاعات کافی و مناسبی را در باره اثرات جیوه بر محیط زیست فراهم نمی کند. مطالعه حاضر توزیع و تجمع جیوه کل و جیوه آلی و نسبت حیوه آلی به جیوه کل را در بافت های مختلف دو گونه از مهمترین پرندگان مهاجر و مقیم در تالاب بین المللی حرا بررسی می کند. در این مطالعه تاثیر پارامترهای بیولوژیکی همچون جنس، سن، پارامترهای مورفومتریک ( وزن، طول کل ، طول دو سر بال) و اختلافات درون گونه ای و بین گونه ای در پرندگان مورد مطالعه بررسی و مورد ارزیابی قرار گرفته است. اندازه گیری جیوه کل و آلی با استفاده از دستگاه ama 254 و مطابق روش 7473 epa انجام گرفت. نتایج نشان داد که غلظت جیوه آلی و کل در بافت های گونه مهاجر بیشتر از مقیم بود و در میان بافت های داخلی بالاترین غلظت جیوه کل در کاکایی سیبری در کلیه و در اگرت ساحلی در کبد به ترتیب 16/0±2/1 و21/0 ±97/1 میلی گرم بر کیلو گرم وزن خشک مشاهده شد. مقدار نسبی جیوه آلی به کل به طور میانگین 8/44 ،7/50 و 1/72 درصد به ترتیب در کبد، کلیه و عضله بدست آمد. بین در صد جیوه آلی به کل دربافت های مختلف دو گونه اختلاف معنی داری وجود نداشت(05/0 p>)، به طورکلی با افزایش جیوه کل میانگین درصد جیوه آلی به جیوه کل در بافت ها کاهش یافت. همچنین نتایج نشان داد که پارامترهای بیولوژیکی تاثیری بر روی تجمع جیوه آلی و کل در پرندگان ندارند. سطوح جیوه در بافت های هر دو گونه زیر سطح آستانه اثرگذاری 5-15میلی گرم بر کیلوگرم بود و متعاقبا آلودگی جیوه در حال حاضر در تالاب بین المللی حرا خطرناک محسوب نمی شود.

فرآیند های همزمان فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی که در مکان های دفن پسماند دفن شهری رخ می دهند باعث تجزیه پسماند و نیز تولید شیرابه می شوند. شیرابه حاوی غلظت های بالای از مواد آلی، آمونیوم، فلزات و دیگر ترکیبات سمی است. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی و ارزیابی فاکتورهای شیرابه مکان های دفن می باشد که می توانند برای اکوسیستم ها و سلامتی انسان مضر باشند. در این مطالعه نمونه های شیرابه از 18 مکان دفن شهری در سه استان گیلان، مازندران و گلستان از شمال ایران برای اندازه گیری 29 فاکتور فیزیکی و شیمیایی جمع آوری شدند. فاکتورهای شامل ph، هدایت الکتریکی (ec)، درجه حرارت، اکسیژن خواهی شیمیایی (cod)، اکسیژن خواهی بیو شیمیایی (bod)، کل جامدات (ts)، کل جامدات معلق (tss)، کل جامدات محلول (tds)، جامدات معلق فرار (vss)، کل نیتروژن کجلدال (tkn)، نیتروژن آمونیومی،نیترات، فسفات و سولفات، عناصر (سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم)، فلزات سنگین (نیکل، کبالت، کروم، آهن، روی، مس، منگنز، سرب و کادمیوم) و آلاینده های آلی ( بیسفنول a و نونیل فنول) در این تحقیق بررسی شدند. نتایج نشان داد که تمام شیرابه مکان های دفن غلظت بالای از همه فاکتورهای بررسی شده را دارند که دلیل آن می تواند به عدم بازیافت و مدیریت پسماند جامد وابسته باشد. همچنین، نتایج همبستگی پیرسون بین ph و cod با غلظت بیسفنول a و نونیل فنول نشان داد که همبستگی مثبتی بین آنها وجود دارد.نتایج تحقیق حاضر همچنین از این فرضیه پیشنهادی که می تواند از آزمون های آماری چند متغیره برای کاهش تعداد آنالیزهای انجام شده در برنامه های پایش، تصفیه و مدیریت شیرابه مکان دفن استفاده شود حمایت می کند.

30 نفر از دانشجویان مرد دانشکده ی منابع طبیعی تربیت مدرس در سه گروه مساوی با موهای کم پشت، متوسط و پرپشت انتخاب و نمونه های موی سینه ای، نواحی میانی و جانبی سر و ناخنهای دست و پا از آنها گرفته شد. اندازه گیری مقدار جیوه به وسیله ی دستگاه آنالیز کننده ی جیوه leco ama254 و بر طبق روش استاندارد d-6722، astm انجام پذیرفت. موهای جانبی، میانی، موهای سینه ای و ناخنهای دست و پا به ترتیب مقادیر 41±631، 42±657، 61±749، 65±511 و 36±364 نانوگرم بر گرم را نشان دادند. این مقادیر در موهای میانی افراد کم پشت، متوسط و پرپشت به ترتیب 77±746، 74±698، 57±528 و مقادیر متناظر آن برای موهای جانبی سر 10±738، 60±648 و 37±519 نانوگرم بر گرم بود. بیشترین مقدار دفع جیوه توسط موها و کمترین مقدار آن در ناخنهای پا ثبت شد. میزان جیوه در تمام پایشگرهای زیستی مورد مطالعه، باستثنای میزان آن در ناخنهای دست، با هم همبستگی معنی دار داشتند. اختلاف معنی دار میان میزان جیوه در ناخنهای پا با تمام پایشگرها در سطح 99 درصد مشاهده و غلظت جیوه در بافت مذکور باتمامی پایشگرهای دیگر همبستگی نشان داد. میزان جیوه بین موهای سر و سینه تفاوت معنادار نداشتند. نتایج پژوهش همبستگی معنی داری بین میزان جیوه و تراکم موهای سر نشان نداد.

با افزایش روز افزون کاربرد شوینده ها در منازل و بخش های گوناگون صنعتی و همچنین مواد پلاستیکی و بسته بندی های آن، ترکیبات شبه استروژنی 4- نونیل فنل و بیس فنل آ در محیط های آبی وارد شده اند این ترکیبات با اثرات آسیب رساننده خود بر سیستم غدد درون ریز (edcs) باعث افزایش مرگ و میر، کاهش باروری و اختلال در فعالیت های هورمونی در آبزیان می گردند، لذا پژوهش حاضر سعی در تعیین میزان این ترکیبات در رسوبات سطحی و کپور ماهی تالاب انزلی به عنوان یکی از مهمترین اکوسیستم های آبی کشور و نیز بررسی اثر آن ها بر کپور ماهی (cyprinus carpio) دارد. در این راستا ابتدا میزان این ترکیبات در رسوبات سطحی، عضله و کبد کپور ماهی تالاب با دستگاه های gc-ms و hplc تعیین گردید. سپس، کپور ماهی نابالغ در محیط آزمایشگاه در معرض غلظت بدست آمده این آلاینده ها در رسوبات قرار گرفت و اثرات حاصل با نشانگر زیستی ویتلوژنین با روش الایزا بررسی گردید. نتایج تحقیق نشان داد، میزان 4- نونیل فنل و بیس فنل آ در رسوبات به ترتیب در محدوده g dw/gµ 06/0- 29 و g dw/gµ 01/0-7 می باشد. همچنین به طور میانگین غلظت ترکیبات شبه استروژنی در عضله و کبد کپور ماهی تالاب انزلی به ترتیبg /gµ 65/1و20/3 برای 4-نونیل فنل و نیز g/gµ 58/1و 15/2 برای بیس فنل آ اندازه گیری گردید. مقایسه نتایج حاصل با سایر مطالعات انجام شده در دنیا نشان دهنده غلظت بالای این آلاینده ها در رسوبات و کپور ماهی تالاب انزلی می باشند. از طرفی بین غلظت این ترکیبات در رسوبات با میزان کربن کل آلی و همچنین در کپور ماهی نیز بین میزان چربی و غلظت 4- نونیل فنل و بیس فنل آ نیز همبستگی مثبت و معناداری وجود داشت. بررسی میزان ویتلوژنین در خون کپور ماهی نابالغ در معرض غلظت های بدست آمده از این ترکیبات در رسوبات تالابی نشان داد با افزایش غلظت آلاینده ها میزان ویتلوژنین افزایش می یابد. همچنین بیشترین میزان ویتلوژنین در نتیجه تاثیر همزمان و افزایشی غلظت اندک ترکیبات شبه استروژنی 4- نونیل فنل و بیس فنل آ در رسوبات مشاهده گردید. بنابراین نتیجه گیری کلی از این پژوهش نشان می دهد که، بسیاری از ایستگاه های مورد مطالعه در این تحقیق به لحاظ غلظت توأم این ترکیبات حائز شرایط لازم در ترشح ویتلوژنین در گونه های آبزی مشابه با کپور ماهی می باشند و می توانند سبب کاهش جمعیت های طبیعی آبزیان شوند. از سوی دیگر با توجه به تجربیات علمی بدست آمده از احتمال بزرگنمایی زیستی 4- نونیل فنل و بیس فنل آ، امکان انتقال این ترکیبات به بدن انسان های حاشیه این تالاب که به لحاظ غذایی وابسته به ماهی و پرندگان آن می باشند، وجود دارد.

هدف از این مطالعه، بررسی توانایی باکتری azohydromonas lata در تولید کوپلیمر پلی-3-هیدروکسی بوتیرات-والرات از پساب برنج درکشت ناپیوسته و در مقیاس آزمایشگاهی بود. پساب برنج با داشتن اکسیژن خواهی بیولوژیک (bod)، اکسیژن خواهی شیمیایی (cod) و محتوای مواد آلی )عمدتاً به شکل نشاسته( نسبتاً زیاد، مشکل جدی زیست محیطی تلقی می شود. این پساب به عنوان ماده خام جهت ساخت بیوپلیمرهای بادوام و دوستدار محیط زیست مورد استفاده قرار می-گیرد. این نوع مواد خام ارزان و به طور گسترده در دسترس بوده و مقرون به صرفه هستند. این مطالعه نشان داد که باکتری a. lata قادر است تحت شرایط محدودیت عناصر غذایی به ویژه محدودیت فسفر از پساب برنج پلی 3-هیدروکسی بوتیرات تولید نماید. بیشترین مقدار پلی-3-هیدروکسی بوتیرات، از نسبت 100:4:1 = p n: c: و منبع نیتروژنی آمونیوم سولفات بدست آمد. حداکثر وزن خشک سلولی و حداکثر مقدار بیوپلیمر تولید شده به ترتیب 64/4 و 8/2 گرم بر لیتر بود. در حالی که محتوای پلی-3-هیدروکسی بوتیرات 60 درصد وزن خشک سلولی بود. همچنین نتایج نشان داد که هم محدودیت فسفر و هم محدودیت نیتروژن به مقدار قابل توجهی بر تولید پلی-3-هیدروکسی بوتیرات موثر هستند. با این حال وزن خشک سلولی در مقایسه با تولید بیوپلیمر از شرایط محدودیت فسفر تاثیر بیشتری می پذیرد. داده های تجربی حاصل از آزمایشات نشان داد که پساب برنج در مقایسه با گلوکز و مالتوز منبع کربنی مناسبی برای تولید پلی-3-هیدروکسی بوتیرات می باشد.

شهر تهران از آلودگی اتمسفری رنج می برد که ناشی از شهری شدن در 3 تا 4 دهه اخیر می باشد. تحقیق حاضر در راستای دستیابی به اهداف الف) بررسی بررسی تغییرات مکانی نشست ذرات معلق (آمونیوم، سولفات، نیترات، کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم و کلرید) در هشت ایستگاه شامل چیتگر، فرودگاه مهرآباد، ژئوفیزیک، اقدسیه، فرودگاه امام، آبعلی، ورامین و فیروزکوه در استان تهران، ب) بررسی تغییرات زمانی نشست ذرات معلق (آنیون ها وکاتیون ها) در هشت ایستگاه فوق الذکر در استان تهران. در این مطالعه جز در ایستگاه های ژئوفیزیک و شمیران که به علت کمبود داده های موجود داده های 4 فصل آن آنالیز شد ولی سایر ایستگاه در 5 فصل مورد بررسی قرار گرفتند. روش مورد استفاده به این شرح بوده است که فیلترهای 47 میلی متری را به دو نیم تقسیم کرده و 10 میلی لیتر آب دیونیزه به آن اضافه شده و سپس دو ساعت در حمام فراصوت و دو ساعت در دستگاه تکان دهنده قرار داده شد. مایع مورد نظر را از صافی عبور داده و در دمای 4 درجه سانتیگراد نگه داشته تا زمانی که به دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا تزریق شود. نتایج نشان داد بار آلودگی در ایستگاه های داخل شهر نظیر ژئوفیزیک و مهرآباد نسبت به چیتگر و شمیران بسیار بیشتر بود و همچنین ایستگاه فیروز کوه در مقایسه با ایستگا های آبعلی و ورامین بسیار آلوده تر بود. در ایستگاه هاپر تردد آنیون غالب نیترات یا سولفات بود و در ایستگاه های با آلودگی کمتر کربنات آنیون غالب بود. ایستگاه های ورامین، آبعلی و ژئوفیزیک در پاییز 1390 نسبت به سایر فصول بار آلودگی بیشتری داشتند. ایستگاه های شمیران، مهرآباد و فیروز کوه در پاییز 1389 نسبت به سایر فصول بار آلودگی بیشتری داشتند. و تنها ایستگاه چیتگر در تابستان 1390 بیشترین بار آلودگی را نسبت به سایر فصول نشان داد. نتایج نشان داد شرایط حاد آلودگی معمولا در شرایطی اتفاق می افتد که سرعت باد کمتر است و ذرات به راحتی روی سطح نشست پیدا می کنند.

چکیده در سال های اخیر به منظور تولید انبوه وتجاری پلی هیدروکسی آلکانوات ها از یک طرف و کاهش آلودگی های ناشی از فاضلاب توسعه فناوری به سمت استفاده از منابع کربنی ارزان قیمت، از قبیل پسماندهای کشاورزی و پساب های مختلف معطوف گشته است و مورد توجه تحقیقات فراوانی در این زمینه گردیده است. در تحقیق حاضر تولید پلی-3-هیدروکسی بوتیرات از پساب کارخانجات ماءالشعیر با استفاده از باکتری cupriavidus necator مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور آزمایشات در 3 مرحله ی بررسی اثر غلظت های مختلف منبع کربنی، c/n و c/p بر روی تولید بیوپلیمر با استفاده از مالتوز صنعتی انجام گردید. فرآیند تخمیر در واکنشگاه غیرپیوسته صورت پذیرفت. جهت کنترل رشد سلول در طول دوره رشد و همچنین بررسی تغییرات میزان قند، nh4+-n و po43--pموجود در محیط کشت، نمونه برداری بصورت 24 ساعته تا پایان دوره رشد انجام شد. نتایج تجزیه و تحلیل شیمیایی به وسیله کروماتوگرافی گازی نشان داد که پلیمر تولیدی پلی-3-هیدروکسی بوتیرات، می باشد. نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که بیشترین پلیمر تولید شده برابر 98/1 گرم بر لیتر و بازده بیومس برابر 45/0 گرم بیومس بر گرم قند مصرفی در 15: 100:2c/n/p= و غلظت 40 گرم بر لیتر بوده است. هم چنین محاسبات نشان داد که بیشترین بازده بیوپلیمر و بهره دهی حجمی نیز مربوط به 15: 100:2c/n/p= و غلظت 40 گرم بر لیتر به ترتیب 28/0 گرم بر گرم قند مصرفی و 022/0 گرم بیوپلیمر بر لیتر بر ساعت بوده است. بنابراین نسبت 100:2:15 c/n/p = با غلظت 40 گرم بر لیتر به عنوان بهینه انتخاب و بر روی پساب خام تعمیم داده شد. مقادیر بیومس و بیوپلیمر آزمایش پساب به ترتیب 9/7 و 3 گرم بر لیتر بدست آمد. با توجه به نتایج بدست آمده از آزمایشات می توان اذعان داشت که پساب تانک تخمیر کارخانجات تولید ماءالشعیر قابلیت تولید بیوپلیمر را به وسیله باکتری مذکور دارا می باشد هرچند نیازمند مطالعات و تحقیقات آزمایشگاهی بیشتر بر روی تولید بیوپلیمر از این پساب می باشد.

در این تحقیق، ابتدا سیلیس بی شکل از برگ نخل کبکاب(phoenix dactylifera) استخراج و سپس میان حفره fsm-16 از آن تهیه گردید. با استفاده از دستگاه هایxrd, xrf, sem, ft-ir, tga, bet, tem و afm خصوصیات سیلیس استخراج شده و میان حفره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج xrd نشان داد که با کاهش دمای سوزاندن پیک سیلیس بی شکل تشکیل می شود. برای رسیدن به خلوص بالا از سیلیس، بهینه سازی شرایط فرآیند دمای سوزاندن، لیچینگ اسید هیدروکلریک از فرآیند زیست توده و رفلاکس اسیدی خرما برگ خاکستر برای حذف ناخالصی های فلزی انجام شد. آنالیز xrf نشان داد که سیلیس بی شکل با خلوص 97 درصد تولید گردید. با آنالیز bet و bjh خاکستر و میان حفره مشخص گردید که به ترتیب سطح ویژه 284/60 و 507/919 متر مربع و اندازه ذرات 086/5 و 775/3 نانومتر گردید. الگوی به دست آمده ازxrd شش وجهی بودن میان حفره را نشان داد در ضمن نتایج به دست آمده از دستگاه tem آن را نیز تایید کرد. میان حفره تولید شده با گروه های عاملی 3 - آمینوپروپیل تری متوکسی سیلان (aptms) ، 3- مرکاپتو پروپیل تری متوکسی سیلان mptms)) و 2-3-2- امینواتیل تیو پروپیل اتانامین (aepe) عامل دار گردید. سپس برای حذف یون های سرب و کادمیوم در محیط های آبی از آنها استفاده گردید. تمام آزمایش ها در سیستم ناپیوسته حاوی یون های فلزی به منظور بهینه کردن پارامتر های دوز جاذب، غلظت اولیه فلز ph و زمان تماس انجام گرفت. جذب بهینه در 5=ph افزایش داشت. ضمنا ظرفیت جذب با افزایش غلظت یون فلزی کاهش داشت و با کاهش دوز جاذب افزایش پیدا کرد. مدل سیبس برازش بهتری نسبت به مدل های لانگمایر و فرندلیچ داشت، که تصدیق کننده جذب تک لایه-های فلزی بر روی میان حفره ها می باشد. همچنین معادلات سینتیک نشان داد که داده های تجربی برازش بهتری با مدل شبه مرتبه دوم نسبت به اول داشتند. حداکثر ظرفیت جذب یون سرب 57/343 و یون کادمیوم 32/196 میلی گرم بر گرم با میان حفره aepe-nh-fsm-16 به دست آمد. بعلاوه، دوز جاذب بهینه و ph برای سرب و کادمیوم 1 میلی گرم بر لیتر و 5 حاصل گردید. جاذب تهیه شده در این مطالعه ظرفیت جذب بالایی برای یون-های کادمیوم و سرب را نشان داد. بنابر این، میتوان از این جاذب ها در حذف آلاینده ها در صنایع آب و فاضلاب استفاده کرد.

آلودگی محیطی ناشی از توسعه صنعت و تکنولوژی یکی از مهمترین دغدغه های قرن اخیر است. فلزات سنگین از قبیل مس، روی، نقره و نیکل و ... موجود در آب های سطحی به علت سمیت و آلودگی زیادی که دارند خطری جدی برای سلامت انسان و اکوسیستم محسوب می شوند. تاکنون روش های مختلفی از قبیل تعویض یونی، اسمز معکوس، فرآیند غشایی و جذب زیستی برای حذف این یون ها از محیط های آبی مورد استفاده قرار گرفته است. جذب سطحی یکی از معمول ترین روش ها برای حذف فلزات سنگین است. در این مطالعه اثر ph محلول، غلظت اولیه یون فلزی، مقدار جاذب و دما بر روی ظرفیت جذب سطحی خاکستر برگ نخل به منظور تجزیه سینتیک و ترمودینامیک جذب سطحی و تعیین زمان تعادل مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام آزمایش ها در هر مرحله درون ارلن 250 میلی لیتری مقدار 150 ml محلول فلزی ریخته و پس از تنظیم ph، جاذب مورد نظر را افزوده و توسط دستگاه انکباتور شیکر با دور 170 rpm هم زده شد و در نهایت غلظت فلز در محلول توسط دستگاه جذب اتمی شعله ای gbs مدل sens aa اندازه گیری شد. درصد بازیافت فلز نقره و نیکل به ترتیب در 8 و ph=7 مقدار جاذب 1 mgl-1 و 2 و دمای 25 درجه سانتیگراد 67/94 و 94/99 به دست آمد همچنین مطالعات ترمودینامیکی نشان داد که فرآیند حذف، خود به خودی و گرماگیر است. هم چنین مطالعات سینتیکی و ایزوترم نشان داد که فرآیند جذب هر دو فلز از مدل سینتیکی شبه مرتبه دوم تبعیت می کند و همدمای جذب فرندلیچ (r2=0/977) و (r2=0/982) مدل مناسبی برای شرح داده های تجربی است.

در سالهای اخیر، یکی از مهمترین مشکلات انسان، آلودگی محیط زیست به فلزات سنگینی نظیر مس، روی و سرب است. از طرفی تعیین مستقیم فلزات سنگین در نمونه های محیطی بوسیله ی دستگاه های تجزیه ای مانند جذب اتمی شعله ای غالبا به علت مزاحمت زمینه و همچنین غلظت کم یون های فلزی، امکان پذیر نیست. بدین جهت استخراج با فاز جامد (spe) به طور گسترده ای به عنوان یکی از روش های پیش تغلیظ استفاده می شود. این روش بر اساس جذب یون های فلزی بر روی سطوح جاذب nh2-mcm-41 است که این جاذب از طریق آمین دار کردن mcm-41 سنتز می شود. در این روش ph محلول حاوی یون های فلزی مس، روی و سرب در ph=8 تنظیم شد سپس جاذب به آن اضافه شده، پس از 10 دقیقه تماس بین جاذب و محلول، مخلوط از درون کارتریج عبور داده شد. آنگاه یون های فلزی بازداری شده توسط جاذب nh2-mcm-41 با 5/2 ml اسید نیتریک 5/0 mol.l-1 شسته شدند. در نهایت غلظت عناصر مس، روی و سرب در محلول نهایی بوسیله ی دستگاه جذب اتمی شعله ای تعیین شد. در این تحقیق، اثر پارامترهای مختلفی نظیر ph، مقدار جاذب، نوع، غلظت و حجم شوینده، زمان تماس، حجم حد و نیز اثر مزاحمت یون های فلزی بررسی شدند. حد تشخیص و همچنین فاکتور تغلیظ روش برای عناصر مس، روی و سرب به ترتیب 2/0, 01/0, 09/0 ugl-1 و 100و 400و 300 بدست آمد. انحراف استاندارد نسبی روش نیز کمتر از 4 درصد است در آخر، این روش به طور موفقیت آمیزی جهت تعیین عناصر فلزی مس، روی و سرب در نمونه های حقیقی نظیر آب دریا، آب رودخانه ، آب معدنی و آب شهر استفاده شد.

در سال های اخیر، یکی از مهمترین مشکلات انسان، آلودگی محیط زیست به فلزات سنگینی نظیر مس، روی و سرب است. از طرفی تعیین مستقیم فلزات سنگین در نمونه های محیطی بوسیله ی دستگاههای تجزیه ای مانند جذب اتمی شعله ای غالبا به علت مزاحمت زمینه و همچنین غلظت کم یون های فلزی، امکان پذیر نیست. بدین جهت استخراج با فاز جامد (spe) به طور گسترده ای به عنوان یکی از روش های پیش تغلیظ استفاده می شود. این روش بر اساس جذب یون های فلزی بر روی سطوح جاذب nh2-mcm-41 است که این جاذب از طریق آمین دار کردن mcm-41 سنتز می شود. در این روش ph محلول حاوی یون های فلزی مس، روی و سرب در ph=8 تنظیم شد سپس جاذب به آن اضافه شده، پس از 10 دقیقه تماس بین جاذب و محلول، مخلوط از درون کارتریج عبور داده شد. آنگاه یون های فلزی بازداری شده توسط جاذب nh2-mcm-41، با 5/2 ml اسید نیتریک 5/0 mol.l-1 شسته شدند. در نهایت غلظت عناصر مس، روی و سرب در محلول نهایی بوسیله ی دستگاه جذب اتمی شعله ای تعیین شد. در این تحقیق، اثر پارامترهای مختلفی نظیر ph، مقدار جاذب، نوع، غلظت و حجم شوینده، زمان تماس، حجم حد و نیز اثر مزاحمت یون های فلزی بررسی شدند. حد تشخیص و همچنین فاکتور تغلیظ روش برای عناصر مس، روی و سرب به ترتیب 300،400،100،/09،01/0، 2/0 ugl-1 بدست آمد. انحراف استاندارد نسبی روش نیز کمتر از 4 درصد است در آخر، این روش به طور موفقیت آمیزی جهت تعیین عناصر فلزی مس، روی و سرب در نمونه های حقیقی نظیر آب دریا، آب رودخانه، آب معدنی و آب شهر استفاده شد.

یکی از آثار و نتایج آلودگی هوا، پدیده باران اسیدی است. در دو دهه اخیر در برخی نواحی صنعتی بر اثر فعالیت کارخانه ها، میزان دی اکسید گوگرد و دی اکسید ازت در هوا افزایش یافته است. این دو ماده در اتمسفر با اکسیژن و بخار آب واکنش شیمیایی داده و به صورت اسید نیتریک و اسید سولفوریک منجر به کاهش ph کمتر از 6/5 و باران اسیدی می شوند. در دو سازند گچساران و آغاجاری صنایع عظیم نفتی، سالانه هزاران تن گوگرد و دی اکسید کربن وارد هوا می کنند و می تواند باعث تولید باران اسیدی شود. در این تحقیق به منظور بررسی فرسایش پذیری سازند های گچساران و آغاجاری به باران اسیدی، بخشی از حوزه آبخیز کوه گچ و مرغا شهرستان ایذه انتخاب گردید. بدین منظور از شبیه ساز باران در 16 نقطه و با 3 بار تکرار و در شدت های بارش 1 و 25/1 میلی متر در دقیقه و مدت بارش 10 دقیقه و با غلظت های آب مقطر و 4=ph و 5=ph استفاده شد. هم چنین عوامل خاکی سازندهای گچساران و آغاجاری مانند درصد شن، ماسه، سیلت و رس، ph، شوری خاک، رطوبت، کربنات کلسیم، ماده آلی و میزان سدیم بررسی گردیدند. به منظور انجام تحلیل های آماری از نرم افزارهای17 spss وexcel 2007 استفاده گردید. در نهایت بیش ترین تأثیرگذاری عوامل خاکی در هر دو سازند نسبت به بارش های اسیدی مربوط به کربنات کلسیم بوده است. در مجموع در سازند های آغاجاری و گچساران به ترتیب میزان رسوب تولیدی در 5=ph و در شدت بارش 1 میلی متر در دقیقه 32/1 و 43/1 برابر بارش با آب مقطر و در 4=ph، 77/1 و 62/1 برابر بارش با آب مقطر و میزان رواناب در همین شدت در 5=ph، 59/1 و 29/1 برابر بارش با آب مقطر و در 4=ph، 72/1 و 39/1 برابر بارش با آب مقطر می باشد. ولی میزان رسوب تولیدی در سازند های مذکور به ترتیب در شدت بارش 25/1 میلی متر در دقیقه و در 5=ph، 43/1 و 49/1 برابر بارش با آب مقطر و در 4=ph، 61/1 و 60/1 برابر بارش با آب مقطر و میزان رواناب در همین شدت در 5=ph، 26/1 و 18/1 برابر بارش با آب مقطر و در 4=ph، 31/1 و 28/1 برابر بارش با آب مقطر می باشد.

اتانول رایج ترین سوخت زیستی موجود در جهان است که می تواند از مواد مختلف، از جمله مواد قندی، نشاسته ای، سلولزی و پساب های شهری و صنعتی تولید شود. پساب برنج یکی از مهم ترین و فراوان ترین پساب های شهری است که روزانه به میزان فراوانی تولید، و بدون هیچگونه استفاده یا تصفیه ای وارد سیستم فاضلاب شهری و صنعتی می شود . این پساب به علت بار بالای مواد آلی بویژه میزان نشاسته بالا می تواند به عنوان گزینه مناسب برای تولید اتانول که در واقع یک سوخت زیستی سازگار با محیط زیست است بکارگرفته شود. به همین جهت در این مطالعه به بررسی تولید اتانول از پساب برنج با استفاده فرآیند هیدرولیز اسیدی پرداخته شد. جهت بهینه سازی فرایند هیدرولیز اسیدی به منظور تولید قندهای قابل احیا از h2so4 با غلظت-های 2، 4 و %6 و در دماهای 60، 80 وc° 100 در مدت زمان 200 دقیقه استفاده شد. همچنین نتایج حاصل از بررسی غلظت و دماهای مختلف بر روی تولید ترکیبات جانبی و بازدارنده ی فورفورال و هیدروکسی متیل فورال نشان داد که با افزایش غلظت و دما میزان تولید این ترکیبات افزایش می یابد به طوری که بیشترین مقدار تولید این ترکیبات به ترتیب 48/4 و 74/2 در غلظت 6 و دمای 100 درجه در مدت زمان 160 و180 دقیقه بدست آمد. نتایج حاصل از بررسی حداکثر کارایی کاتالیزوری اسید h2so4 جهت انتخاب شرایط بهینه هیدرولیز نشان داد، که دمای c°80 و غلظت% 4 در مدت زمان 100 دقیقه دارای حداکثر کارایی کاتالیزوری به میزان 36/27 می باشد به طوری که در این شرایط به ترتیب میزان تولید قندهای قابل احیاء، فورفورال و هیدروکسی متیل فورال برابر51/41، 18/0 وgl-142/0 بدست آمد. جهت تولید اتانول پس از دستیابی به شرایط بهینه، در ابتدا پساب برنج تلغیظ شد و پس از تعیین میزان نشاسته آن، در دمای 80 درجه بوسیله اسید سولفوریک %4 در زمان 100 دقیقه هیدرولیز شد. همچنین نتایج حاصل از بررسی تولید اتانول از پساب هیدرولیز شده در شرایط بهینه با میزان نشاسته برابر g/l 60، و میزان قندهای قابل احیا اولیه g/l 5/47 ، فورفورال 63/0 و هیدروکسی متیل فورال g/l27/0 نشان داد، که بیشترین مقدار اتانول و بازده تولیدی آن به ترتیب به میزان g/l 6/18 و gethanol/g total sugar 41/0 در مدت زمان 18 الی 20 ساعت پس از تلقیح مخمر بدست آمد. همچنین بیشترین میزان وزن خشک سلولی و بازده وزن خشک سلولی g biomass38/3 و g cdw/g total sugar15/0 درپساب هیدرولیز شده مشاهده شد. به طور کلی به دلیل تولید ترکیبات بازدارنده رشد میکرورگانیسم ها مانند فورفورال و هیدروکس متیل فورال در طی روند هیدرولیز اسیدی می توان گفت که پایین بودن میزان اتانول و ومیزان بیومس سلولی تولیدی در فرآیند تخمیر ناشی از تولید چنین مواد طی فرآیند هیدرولیز باشد.

در این تحقیق غلظت جیوه آلی و کل و همچنین سلنیوم در بافت عضله ماهی کاراس (carassius aurathus gibelio) و رسوب دو منطقه شرق و غرب تالاب انزلی به منظور مقایسه میزان آلودگی در دو منطقه و رابطه بین آلودگی جیوه و سلنیوم، بررسی شد. مقادیر جیوه و سلنیوم در نمونه¬ها به ترتیب با استفاده از دستگاه¬های آنالیز جیوه پیشرفته و پلاسمای جفت شده القایی-طیف سنج جرمی(icp-ms) اندازه¬گیری شدند. نتایج آزمون آماری نشان دادند که میانگین غلظت جیوه کل در بافت عضله ماهی کاراس در شرق تالاب (ng/g ww 92/56 ± 97/106) به طور معنی داری بیشتر از غرب تالاب (ng/g ww 84/16 ± 50/45) بوده است، از طرف دیگر میانگین غلظت جیوه آلی در بافت عضله ماهی کاراس در شرق (ng/g ww 41/45 ± 00/88) و غرب تالاب نیز (ng/g ww 32/14± 62/40) اختلاف معنی¬داری داشته است. غلظت جیوه کل در رسوب نیز بین منطقه شرق (ng/g dw 78/17 ± 53/109) و غرب تالاب (ng/g dw 49/12 ± 39/68) اختلاف معنی داری را نشان داد. این در صورتی بود که میانگین غلظت جیوه آلی در رسوبات این دو منطقه اختلاف معنی¬داری نشان ندادند. در این تحقیق همچنین میانگین غلظت سلنیوم در بافت عضله ماهی کاراس در شرق و غرب تالاب به ترتیب ng/g ww 15/39 ± 45/156 و ng/g ww39/21 ± 82/97 و در رسوب به ترتیب ng/g dw 91/89 ± 25/156 و 31/50 ± 42/168 بدست آمد. با توجه به نقش سلنیوم در کاهش اثر سمیت جیوه مشخص شد که نسبت مولی se-hg در تمامی نمونه¬های مورد بررسی بالاتر از یک بوده است که می تواند بیانگر اثر آنتاگونیستی قوی سلنیوم بر روی تجمع متیل جیوه در گونه مورد بررسی است. حد مجاز مصرف ماهانه برای ماهی¬های بخش شرقی تالاب 89/12 وعده برای بزرگسالان و 67/2 برای کودکان محاسبه شد. با لحاظ ارزش بهداشتی سلنیوم (sehbv) در سم زدایی جیوه مشخص شد که نمونه¬های ماهی مورد مطالعه در دو منطقه شاخص مثبتی وجود دارند. نتایج این تحقیق پیشنهاد می¬کندکه در ارزیابی دقیق¬تر در معرض قرار¬گیری جیوه باید مقادیر هر دو عنصر سلنیوم و جیوه لحاظ شود.

رهاسازی پساب¬های آلوده به فلزات سمی به بوم سازگان های پذیرنده آن امروزه یکی از نگرانی¬های مهم جهانی محسوب می¬گردد. روش¬های متعددی برای حذف فلزات سمی از پساب¬های آلوده استفاده می¬گردد که جذب سطحی بر جاذب¬های عامل¬دار شده از معمول¬ترین روش¬ها می¬باشد. در مطالعه حاضر عامل دار کردن نانو لوله های کربنی چند دیواره (mwcnts) در چهار مرحله شامل خالص سازی و اکسید کردن (mwcnts-cooh)، آمین دار کردن (mwcnts-eda)، اتصال حلقه تری آزین (mwcnts-triazine) و در نهایت تیول دار کردن (mwcnts-sh) انجام شد. برای تعیین خصوصیات شیمیایی و فیزیکی سطحی نانو لوله های کربنی عامل دار شده، آنالیزهای ft-ir، tga، xps، chns، semو zeta potential انجام گردید و این آنالیزها انجام موفق مراحل عامل دار کردن را تأیید نمود. در شرایط یکسان، آزمایش های مربوط به جذب جیوه و کادمیوم جهت مقایسه کارآیی جاذب های تهیه شده انجام گردید و کارآیی بیشتر جاذب تیول دار شده تأیید گردید. در ادامه، روند جذب در سیستم ناپیوسته برای جیوه جهت بررسی میزان تطابق داده ها با مدل¬های هم دمای لانگمایر و فرندلیچ در سیستم جذب تک¬جزئی و دو¬جزئی و نیز سینتیک و ترمودینامیک جذب انجام گردید و مشخص شد که داده ها به صورت منطقی با مدل ها تطابق دارد. بررسی سینتیک جذب تأییدکننده پیروی بهتر روند جذب هر دو کاتیون از مدل سینتیکی شبه مرتبه دوم نسبت به مدل سینتیکی شبه مرتبه اول بود. در جذب هم¬زمان جیوه و کادمیوم مشخص گردید که این فرآیند دارای اثر مداخله¬گر می¬باشد و کارآیی جذب در فرآیند توأم کاهش می¬یابد، ولی در هر دو سیستم ناپیوسته و پیوسته جذب جیوه بیشتر از کادمیوم بود. مطالعات ترمودینامیکی نشان دهنده جذب توأم فیزیکی و شیمیایی، گرماده بودن و خود به خودی بودن واکنش جذب hg(ii) بر سطح mwcnts-sh بود. پنج مرحله متوالی جذب و واجذب hg(ii) بر سطح mwcnts-sh نشان داد که این جاذب از قابلیت تجدید پذیری خوبی برخوردار است. روند جذب جیوه در سیستم پیوسته جهت بررسی تأثیر پارامترهای ارتفاع ستون، غلظت و نرخ جریان ورودی محلول یون فلزی انجام گردید که حداکثر ظرفیت جذب در شرایط ارتفاع ستون mm 7، نرخ جریان ml.min-1 1 و غلظت محلول یون ورودی mg.l-1 40 به میزان mg.g-1 65/105 به دست آمد. در نهایت جاذب تهیه شده توانایی خوبی در جذب جیوه از پساب صنعت کلرآلکالی به میزان %7/88 داشت. کلمات کلیدی: نانو لوله های کربنی تیول دار شده، فرآیند جذب، جیوه و کادمیوم

جیوه و ترکیبات آلی آن سمی ترین ماده برای اکوسیستم های آبی هستند. سمیت، پایداری و تجمع زیستی جیوه به فرم شیمیایی جیوه بستگی دارد. تعیین جیوه کل و معدنی اطلاعات کافی و مناسبی را در باره اثرات جیوه بر محیط زیست فراهم نمی کند. مطالعه حاضر توزیع و تجمع جیوه کل و جیوه آلی و نسبت حیوه آلی به جیوه کل را در بافت های مختلف دو گونه از مهمترین پرندگان مهاجر و مقیم در تالاب بین المللی حرا بررسی می کند. در این مطالعه تاثیر پارامترهای بیولوژیکی همچون جنس، سن، پارامترهای مورفومتریک ( وزن، طول کل ، طول دو سر بال) و اختلافات درون گونه ای و بین گونه ای در پرندگان مورد مطالعه بررسی و مورد ارزیابی قرار گرفته است. اندازه گیری جیوه کل و آلی با استفاده از دستگاه ama 254 و مطابق روش 7473 epa انجام گرفت. نتایج نشان داد که غلظت جیوه آلی و کل در بافت های گونه مهاجر بیشتر از مقیم بود و در میان بافت های داخلی بالاترین غلظت جیوه کل در کاکایی سیبری در کلیه و در اگرت ساحلی در کبد به ترتیب 16/0±2/1 و21/0 ±97/1 میلی گرم بر کیلو گرم وزن خشک مشاهده شد. مقدار نسبی جیوه آلی به کل به طور میانگین 8/44 ،7/50 و 1/72 درصد به ترتیب در کبد، کلیه و عضله بدست آمد. بین در صد جیوه آلی به کل دربافت های مختلف دو گونه اختلاف معنی داری وجود نداشت(05/0 p>)، به طورکلی با افزایش جیوه کل میانگین درصد جیوه آلی به جیوه کل در بافت ها کاهش یافت. همچنین نتایج نشان داد که پارامترهای بیولوژیکی تاثیری بر روی تجمع جیوه آلی و کل در پرندگان ندارند. سطوح جیوه در بافت های هر دو گونه زیر سطح آستانه اثرگذاری 5-15میلی گرم بر کیلوگرم بود و متعاقبا آلودگی جیوه در حال حاضر در تالاب بین المللی حرا خطرناک محسوب نمی شود.

فلزات سنگین سرب و روی بدلیل پیامدهای وخیم در آلودگی زیست بوم از اهمیت بالایی برخوردارند. پالایش سبز روشی نوین است که از گیاهان برای زدودن آلودگی ها از خاک بهره می برد که در برگیرنده کاهش میزان آلاینده در بالاترین سطح با کمترین اثر منفی جانبی می باشد. بررسی منابع نشان می دهد که تاکنون پژوهشی در رابطه با تعیین پتاسیل گیاه پالایی گونه های درختی درحوزه معدن و فعالیتهای معدن کاوی در ایران مشاهده نشده است. بدین منظور 8 گونه درختی (3 تکرار) به صورت کاملا تصادفی و با فواصل تقریبا یکسان از کارخانه سرب و روی زنجان به منظور تعیین غلظت عناصر سرب و روی در خاک، برگ، شاخه و پوست انتخاب و نمونه برداری شد . نتایج بدست آمده نشان داد بافت خاک منطقه مورد مطالعه و منطقه شاهد هر دو شنی- رسی- لومی بوده و همین طور میانگین ph و ecخاک منطقه مورد مطالعه 14/8 و 07/203 میکروزیمنس بر متر بود. نتایج نشان داد که بین اندام های درختی منطقه شاهد و آلوده از نظر مقدار تجمع فلزات تفاوت معنی دار وجود داشت و همینطور برگهای گونه های درختی موجود دراطراف کارخانه از نظر غلظت فلزات، اختلاف معنی داری وجود داشت و برگ درختان بید و صنوبر از توانایی بالاتری برخورداربودند. همینطور در بین غلظت فلزات در شاخه درختان در منطقه مورد مطالعه اختلاف معنی داری وجود داشت و شاخه درخت کبوده برای تجمع فلز سرب و درخت سرو نقره ای برای تجمع فلز روی از پتانسیل بالاتری برخوردار بودند و همینطور در بین درختان موجود پوست درخت بید از پوست سایر درختان برای جذب و تجمع فلزات سرب و روی تواناتر بود. به طور کل از میان گونه های مورد بحث درخت بید برای استخراج فلز روی و سرو نقره ای برای فلز سرب مناسبترین گزینه ها در منطقه مورد مطالعه می باشند. کلمات کلیدی: سرب، روی، خاک، گیاه پالایی

در این پژوهش ویژگی های سطحی چوب بلوط پس از پوشش دهی با استئاریک اسید و گرمادهی آن ها با پرس داغ و آون و هم چنین پوشش دهی شده با پوشش رزینی متداول کیلر-پلی استر تعیین شدند و با نمونه های بدون پوشش مقایسه گریدند تا اثر گذاری استئاریک اسید در مقایسه با پوشش متداول بر سطح چوب بلوط مشخص گردد. این ویژگی ها شامل زاویه ی تماس قطره آب با سطح چوب، زبری سطح و تغییرات رنگ سطح نمونه های چوبی بلوط بودند. ویژگی های سطحی نمونه ها پیش و پس از 10 روز آب شویی تعیین شدند تا میزان پایداری پوشش استئاریک اسید مشخص گردد. در این پژوهش برای مشخص شدن اثر دمای تیمار، نمونه هایی نیز ساخته شدند که با استئاریک اسید پوشش داده نشدند و فقط همانند نمونه های پوشش داده شده با پرس و آون گرمادهی شدند. برای بررسی و تأیید پیوند استئاریک اسید با بسپارهای سطح چوب از طیف سنجی مادون قرمز استفاده شد. نتایج به دست آمده حاکی از آب گریز شدن سطح نمونه های تیمار شده با استئاریک اسید و گرمادهی شده پرس و آون نسبت به نمونه های بدون پوشش و پوشش رزینی بود. ارزیابی پایداری آب گریزی سطح تیمار شده با استئاریک اسید پس از آب شویی نشان دهنده عدم افت زاویه تماس قطره آب با سطح چوب بود. پوشش دهی سطح چوب با استئاریک اسید و پوشش رزینی سبب کاهش زبری سطح چوب نسبت به نمونه های شاهد یا بدون پوشش گردید. بر اثر پوشش دهی، تمامی نمونه های تیمار شده دچار تغییر رنگ شدند. اما شدت تغییر رنگ در نمونه های تیمار شده با استئاریک اسید گرمادهی شده در آون کمتر و در نمونه های پوشش داده شده رزینی بیش از همه نمونه ها بود.

هدف از این مطالعه سنتز کربن فعال میان حفره از مخروط درخت کاج ایرانی (pinuseldarica) به منظور حذف سورفاکتانت سدیم دودسیل بنزن سولفونات (sdbs) از محلول آبی در سیستم های ناپیوسته و پیوسته بوده است. برای سنتز کربن فعال از فعال سازهای اسیدفسفریک، پتاسیم کربنات و پتاسیم هیدروکسید با نسبت های اشباع سازی متفاوت استفاده گردید. فرایند کربنیزاسیون در کوره سرامیکی تحت جریان گاز نیتروژن با دبی گاز ml/min 100 در دمای °c750به مدت 3 ساعت و نرخ حرارتی /min °c8 انجام شد. برای شناسایی ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و ساختاری پیش ماده و کربن فعال آنالیزهای شامل تقریبی، عنصری،xrf،tga، تیتراسیون، طیف-سنجی مادون قرمز (ftir)، آنالیز اندازه گیری سطح ویژه (bet)، میکروسکوب الکترونی پیمایشی (sem) انجام گرفت. بیشترین سطح ویژه در نمونه فعال سازی شده با اسیدفسفریک با نسبت اشباع 2 معادل m2/g1580 به دست آمد.در سیستم ناپیوسته کارایی جذب sdbs برای نمونه های کربن فعال تولید شده با استفاده از هر سه فعال ساز در نسبت های اشباع مختلف برای مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کربن فعال تولید شده با فعال ساز پتاسیم کربنات با درصد اشباع 75/0 دارای بیشترین ظرفیت جذب معادل mg/g 56/97 بوده است. در سیستم ناپیوسته پارامترهای میزان جاذب (g/l 5/0-1/0)، ph (8-2). زمان تماس (min 120)، غلظت اولیه محلول sdbs (mg/l 125-10) و دما (°c 45-15) مورد بررسی قرار گرفتند. میزان ph، غلظت اولیه محلول و میزان جاذب به ترتیب 3، mg/l50 و g/l 5/0 برای استفاده در مراحل بعدی تعیین شدند. کارایی حذف sdbs با افزایش دما افزایش یافت که بیانگر گرماگیر بودن واکنش بین کربن فعال و sdbs بوده است. به منظور توصیف داده های تعادلی ششمدل لانگمویر، فروندلیچ، سیپس، ردلیچ- پیترسون، تمکین و دابینین- رادشکویچ مورد استفاده قرار گرفت. مدل ردلیچ- پیترسون با 994/0= r2، مطابقت بیشتری را با داده های تعادلی جذبنشان داد. هم چنین از مدل های سینتیکی شبه درجه اول، شبه درجه دوم و نفوذ درون ذره ای جهت بررسی سینتیک واکنش استفاده شد که نتایج بیانگر این بود که مدل شبه درجه دوم با 982/0 r2>از برازش بهتری با داده های تجربی برخوردار است. پارامترهای ترمودینامیکی نظیرتغییر آنتالپی، آنتروپی و انرژی آزاد گیبس محاسبه شد و نتایج نشان دهنده به ترتیب خودبه خودی بودن، گرماگیر بودن و غیر تصادفی بودن برخورد جاذب و sdbsبود. انرژی فعال سازی برابرkj/mol 26/306 بیانگر این است که جذب sdbs به صورت شیمیایی بود. هم چنین حذف sdbs از محلول آبی در سیستم پیوسته انجام گرفت و پارامترهای ارتفاع ستون، شدت جریان و غلظت های اولیه محلول sdbs بررسی شدند. برای توصیف جذب در سیستم پیوسته نیز از مدل توماس و یان استفاده گردید. بررسی نتایج نشان داد که مدل یان با (982/0 r2>) تطابق بیشتری را با داده های تجربی دارد. آزمایشات واجذب ناپیوسته با استفاده از ترکیبات مختلف انجام گرفت، در نهایت ترکیبحاوی اسیدسولفوریک و اتانول با نسبت 6/4، بیشترین میزان واجذب sdbs از کربن فعال را با درصد واجذب 15/88 درصد نشان داد. برای بررسی میزان کارایی و عملکرد کربن فعال در محیط نسبتا طبیعی از آب رودخانهاستفاده گردیدو sdbs در غلظت های مختلف به آن اضافه گردید.میزان ظرفیت جذب در غلظت mg/g 50 در محیط آب رودخانه mg/g 61/26 به دست آمد.

صابون های فلزی ، نمک های حاصل ازواکنش بین کربوکسیلیک اسیدهایی با بیش از شش اتم کربن واسید ،هیدروکسید ویا کربنات فلزات گوناگون است. استئاریک اسید ونفتیک اسیدها وهیدروکسید فلزات روی ، لیتیم ، باریم ،آهن ، نیکل ، کبالت و منگنز نیزازشایع ترین ترکیبات فلزی به کاررفته درتشکیل صابون های فلزی هستند. استئارات کبالت ii را که جز دسته ی صابون های فلزی می باشد می توان ازمواد اولیه کبالت هیدروکسید واستئاریک اسید تهیه کرد که درصنابع آرایشی ، بهداشتی ورنگ سازی کاربرد دارد. دراین تحقیق برپایه تجربی سینتیکی به دست آمده ازواکنش تشکیل صابون فلزی استئارات کبالت ii درفاز جامد ، مکانیسمی برای آن پیشنهاد شد پس با کمک نمونه های مختلف ازواکنش های انجام شده ورسم نمودار های مرتبط صفراول وهم مشخص شد که مکانیسم واکنش مورد نظر ازسینک مرتبه ی دوم پیروی می کند درادامه مکانیسم پیشنهادی را با نظریه آرینوس ، برخوردی وحالت گذار بررسی ومکانیسم ارائه شد ودرآخرنیز فاکتورهای انرژی فعال سازی ، فاکتور پیش نمایش ،آنتالپی وآنتروپی تعیین گردد.

در مطالعه ی حاضر کربن فعال از پوسته ی سخت گردو توسط فعال سازی شیمیایی با اسید فسفریک و هیدروکسید پتاسیم تولید شد. سپس از کربن فعال تولید شده به منظور حذف رنگ راکتیو قرمز 198 از پساب کارخانه ی نساجی آمل در سیستم ناپیوسته و پیوسته استفاده شد. به منظور سنتز کربن فعال ابتدا پوسته ی گردوی آسیاب شده با پنج نسبت مختلف (فعال ساز:پیش ماده) 75/0، 1، 5/1، 2، 5/2 و 5/3 از اسید فسفریک و چهار نسبت 5/0، 75/0، 1، 5/1 از پتاسیم هیدروکسید فعال سازی شددر سیستم ناپیوسته تاثیر پارامترهای مختلف مانند نرخ اشباع سازی ، میزان جاذب ، ph، زمان تماس، غلظت اولیه ی رنگ راکتیو قرمز و دما بر حذف رنگ بررسی شد. همچنین آزمایشات در سیستم پیوسته صورت گرفت و پارامترهای ارتفاع ستون، شدت جریان و غلظت اولیه رنگ بررسی شد

در این تحقیق واکنش تشکیل کمپلکس بین کاتیون های tl+، ag+ و +2pb با 2و6-دی(فوران-2ایل)-4-(4-متوکسی فنیل)پیریدین (dfmp) به عنوان یک لیگاند سنتزی جدید در سیستم های دو جزئی استونیتریل(an)–آب(o2h)و متانول(meoh)–آب(o2h)در دماهای مختلف بوسیله تکنیک هدایت سنجی مورد مطالعه قرار گرفت.

این رساله به بررسی سمیت دو فتالات استر dbp و dehp در مواجهه سمیت حاد به روش مواجهه جنینی ماهی زبری فیش و مواجهه در دوره مزمن پرداخت. نتیجه این تحقیق سمیت جنینی دو آلاینده فتالات و سمیت تولید مثلی دو ترکیب را نشان داد. سمیت تولید مثلی با بررسی 4 شاخص از جمله شاخص گنادی، ویتلوژنین، هورمون های استروئید جنسی و هیستولوژی تخمدان و بیضه بررسی شد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

میزان فلزات در میگوی پاله مون الگانس دردو ایستگاه در ساحل نور بررسی شدهضم شیمیایی نمونه ها طبق روش استاندارد بین المللی صورت گرفت.میزان عناصر سنگین مس، روی ، آهن،سرب و کادمیم در بافت میگو طبق روش استاندارد بین المللی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که غلضت فلزات سنگین در مس در رسوب بیشتر از غلظت آن در بافت میگو است. درحالیکه در سایر فلزات غلظتشان در رسوبات کمتر از بافت میگو بود.در ضمن در ایستگاه دومبه دلیل ورود رودخانه نمونه ها دارای غلظت بیشتری از عناصر سنگین نسبت به ایستگاه اول بودند.در مورد بیشتر بودن میزان فلزات سرب، روی، کادمیم اختمالا دلویلی مشابه مانند ماسه ای بودن رسوبات، ph آب و برداشت ماسه از مناطق مورد مطالعه تاثیر گذار بوده است. میزان فلزات سنگین در میگوی پاله مون الگانس و رسوب در دو ایستگاه در ساحل نور بررسی شد. هضم شیمیایی نمونه ها طبق روش استاندارد بین المللی صورت گرفت. رسوبات بستر که عمده ترین بخش پذیرنده و در واقع ذخیره گاه آلاینده های مختلف مخصوصا عناصر سنگین در اکوسیستمهای آبی می باشد، روند جذب و تجمع در چهار عنصر روی، سرب، مس و کادمیم به شکل آب<جلبک< رسوب< میگو و در عنصر آهن آب<جلبک< میگو<رسوب در سواحل نور می باشد.همچنین میزان تجکع عناصر سنگین در بافت میگو مورد مطالعه قرار گرفت، نتایج نشان داد که میزان فلزات سنگین در بافت میگو در چهار عنصر روی، آهن، سرب، کادمیم در ایستگاه دوم بیشتر از ایستگاه اول است، در حالیکه در عنصر مس میزان سنگین در ایستگاه اول بیشتر از میزان ان در ایستگاه دوم بود.

از بین هزاران ترکیب شیمیایی ساخت بشر افزایش فلزات سنگین در محیط زیست تهدیدی جدی برای موجودات زنده محسوب می­شود. کادمیم و سرب از فلزات سنگینی هستند که تجمع زیستی آنها در بدن موجب اثرات زیادی بر سلامتی می­شود. یکی از مشکلات پایش این فلزات یافتن یک شاخص زیستی مطمئن برای نشان دادن مواجهه طولانی مدت با این فلزات است. بسیاری از محققان اعلام کرده­اند که نمونه مو شاخص خوبی برای سنجش آلودگی محیط به این فلزات است. هدف از این مطالعه ارزیابی غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم در موی مادران شیرده ساکن در منطقه صنعتی لنجان اصفهان و مقایسه آن با منطقه چادگان به عنوان گروه کنترل است. همچنین اثر متغیرهایی مانند سن، محل سکونت، مدت زمان اقامت در منطقه، وضعیت اقتصادی- اجتماعی و طول مدت شیردهی بر میزان فلزات سنگین و ضروری در موی مادران بررسی شد. مقادیر سرب و کادمیم در موی مادران منطقه مورد مطالعه به ترتیب برابر 0/16 ± 0/96 و 0/01 ±6 0/0 نانوگرم بر گرم به دست آمد. این نتایج نشان داد که میزان فلزات در منطقه صنعتی مورد مطالعه بالاتر از گروه کنترل است و تفاوت معنی­داری نیز برای سرب بین دو گروه مشاهده شد. همچنین برای بررسی رابطه این فلزات با عناصر ضروری میزان فلزات مس، کلسیم، روی، آهن و منیزیم نیز در نمونه­ها تعیین شد که نتایج حاصل نشان داد کادمیم با روی, مس با آهن و روی, روی با منیزیم و کلسیم و منیزیم با کلسیم همبستگی دارند.