نام پژوهشگر: محمد قاسم زاده حسن کلایی
محمد قاسم زاده حسن کلایی محمدرضا باغبان اسلامی نژاد
هدف از این تحقیق بررسی امکان تولید سلولهای زایا (gcs) از سلولهای بنیادی مزانشیمی مغز استخوان (bm-mscs) در محیط آزمایشگاه بوده است. در این مطالعه سعی شده است تا به کمک برخی مکمل ها bm-mscهای قوچ را به gcهای نر تمایز داد. مکمل ها بر اساس اطلاعات موجود در منابع دربار? نقش آنها در تمایز سلولهای زایا (gcs) در بدن پستانداران، انتخاب شدند. ابتدا bm-mscها از نمون? مغز استخوان قوچ جدا شده و پس از تائید بنیادی مزانشیمی بودن، در گروه های جداگانه به مدت 21 روز تحت تیمار با رتینوئیک اسید (ra در سه غلظت 1، 5 و 10 میکرومولار)، tgfb1 ( ng/ml 10)، bmp4 (ng/ml 100)، bmp8b (ng/ml 100) و سولفات روی (znso 4 14/0 میکرومولار) برای القای تمایز به gcها قرار گرفتند و در انتهای دور? تیمار از نظر بیان ویژگی های gcها مورد ارزیابی قرار گرفته و با گروه کنترل بدون تیمار مقایسه شدند. ارزیابی ها شامل بررسی های ریخت شناسی، ارزیابی بیان ژنهای vasa، itgb1، piwil2 ، oct4 و dazl به کمک rt-pcr و real-time rt-pcr ، ارزیابی بیان مارکر اختصاصی gcها، pgp 9.5 به کمک ایمونوسیتوشیمی و همچنین بررسی تغییرات فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز، بودند. بررسی نتایج بدست آمده نشان داد که هر سه غلظت ra قادر به القاء تمایز به gcها در bm-mscها هستند و غلظت 10 میکرومولار موثرتر از دو غلظت دیگر است. tgfb1پس از 21 روز تیمار، به خوبی می تواند سلولهایی (2/6%) با ویژگی های مشابه با gcها در محیط کشت به وجود بیاورد. bmp4 و bmp8b عملکرد تقریباً ضعیفی برای القاء تمایز در bm-mscها از خود نشان دادند و درصد سلولهای با ویژگی های مشابه gcها در پایان 21 روز تیمار به ترتیب 37/0% و 51/0% بود. در مورد گروه تیمار شده با znso 4 ، بررسی ها نشان داد که یون روی قادر به ایجاد تمایز در bm-mscها نیست اما یک اثر تنظیمی بر بیان برخی از ژنهای اختصاصی gcها دارد. در کل، از این نتایج می توان اینگونه استنتاج کرد که هرچند مطالعات بیشتری برای دستیابی به تولید gcها در آزمایشگاه ضروری است اما به نظر می رسد که این امر در آینده قابل دستیابی است.
مریم قاسم زاده حسن کلایی محمدتقی قربانیان
روی یک عنصر کم مقدار می باشد که برای فعالیت بیش از 300 متالوآنزیم ضروری است. روی برای اسپرماتوژنز نرمال لازم است و نقش حیاتی در تکوین بیضه و پیشرفت اسپرماتوژنزیس دارد. روی بیشتر در سلول های زایا جمع شده، اما در بافت بینابینی و سلول های سرتولی یافت نمی شود. از این رو، هدف از این مطالعه مشخص کردن اثرات سولفات روی و استات روی بر بیان ژنی سلول های مزانشیمی مغز استخوان قوچ تیمار شده با رتینوییک اسید می باشد. بدین منظور، سلول های مزانشیمی با شش غلظت متفاوت روی (µm 10000، 1000، 100،10 ،1، 1/0) به مدت 7 و 14 روز با ترکیبات روی (سولفات روی و استات روی) تیمار شدند. تست mtt به منظور مطالعه اثر ترکیبات فوق بر روی زنده مانی سلول ها انجام شد. همچنین تغییرات بیان ژنی با تکنیک real time rt-pcr سنجیده شد. با توجه به نتایج، غلظت µm 1 و تیمار 7 روزه برای فاز بعدی مطالعه انتخاب شد. در فاز دوم مطالعه، سلول های بنیادی مزانشیمی به مدت 21 روز با رتینوییک اسید تیمار شدند و سپس به مدت 7 روز با سولفات روی و یا استات روی تیمار شدند. تغییرات بیان ژن های اختصاصی سلول های زایا vasa, piwill2, oct4, beta integrin (itg?1) سنجیده شد. با مقایسه نتایج حاصل از تیمار رتینوییک اسید و نتایج حاصل از تیمار دو نوع روی، چنین به نظر می رسد که سولفات روی و استات روی اثرات مشابهی بر بیان ژن های زایا دارند. هرچند که مطالعات بیشتری جهت روشن شدن مکانیسم دقیق فعالیت یون روی بر سلول های زایا و پروسه اسپرماتوژنز باید انجام گیرد.