نام پژوهشگر: محسن معلمیان
محسن معلمیان مراد جعفری
تنش های اکسیداتیو و اسمتیکی معمولا با بسیاری دیگر از تنش های مختلف غیرزیستی همراه می باشند که بطور قابل توجهی در آسیب رساندن به گیاهان تحت شرایط تنش دخالت دارند و چغندرقند نیز از این مساله مستثنی نمی باشد. بین مسیرهای متابولیکی و رشد و نموگیاهی و همچنین پاسخ به تنش های مختلف، درجه خاصی از همپوشانی و تداخل وجود دارد. این مشاهدات امکان دستیابی به منابع مختلف مقاومت به تنش را، تنها از طریق یکبار ترایختی فراهم می آورد. بر پایه استفاده از راهکار سیانوباکتری ها که در موقعیت های تنش زا پروتئین فلاودوکسین در آنها بیان می شود، اخیراً برای تولید گیاهان مقاوم به تنش های چند گانه، ابزارهای بیوتکنولوژیکی قدرتمندی فراهم آمده است. بنابراین در این تحقیق، ژن سیانوباکتری fld، تحت کنترل راه انداز ubi1 ذرت که بدنبال آن ژن هیگرومایسین فسفو ترانسفراز (hpt) بعنوان نشانگر انتخابی قرار داشت برای تراریختی ریزنمونه ها دو رقم چغندرقند sbsi-4 و sbsi-5 با استفاده از agrobacterium tumefacien سویه gv3101 مورد استفاده قرار گرفت. برای کارایی تراریختی، دو آزمایش مجزا با استفاده از 4 رقم چغندرقند انجام گرفت. این آزمایش برای نشان دادن اثر پیش تیمار سیتوکینینی (tdz یا bap) بر روی توسعه ریزنمونه های برگی که بر روی آنها جوانه های نابجا قرار داشت انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصله، سطح پیش تیمار بذری mg/l 5/0tdz و هنگامی که ریزنمونه های آن به محیط القاء جوانه حاوی محیط پایه ms که توسط تنظیم کننده های رشد mg/l 1/0 naa + 5/0 bap غنی شده بود، منتقل شدند سبب بیشترین القاء جوانه (73/41) شد. برای پروسه تراریختی از روش فوق الذکر استفاده شد. جوانه های سبز با استفاده از عامل انتخابی هیگرومایسین (mg/l 5) که بطور موثری مانع از رشد جوانه های غیرتراریخت می شد انتخاب شدند. آنالیزهای مولکولی pcr و dot blot درج ژن fld را به بعضی از گیاهان مقاوم به هیگرومایسین اثبات نمود. گیاهان تراریخته t0 بصورت کاملاً موفق و با 100% قابلیت زنده مانی در شرایط گلخانه سازگار شدند و این گیاهان در مقایسه با گیاهان مادری تغییرات قابل رویتی از خود نشان ندادند. گیاهان تراریخته در حال حاضر در شرایط گلخانه در حال رشد هستند تا به گیاهان کامل تبدیل شوند تا در آینده آنالیزهای مناسب بر روی آنها انجام شود.