نام پژوهشگر: محسن صالحی کمرودی
محسن صالحی کمرودی جعفر حقیقت
رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی برای کاهش فقر، بهبود امنیت غذائی و رشد سایر بخش های اقتصاد اهمیت بالائی دارد. برای دستیابی به رشد بالا در این بخش بایستی عوامل موثر بر آن را شناخت. درسال های اخیر، اقتصاددانان بر تاثیر تجارت خارجی بر رشد تاکید کرده اند. هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر رشد تجارت بین الملل بر رشد بخش کشاورزی در بین کشورهای گروه دی هشت است. این گروه شامل کشورهای بنگلادش، مصر، اندونزی، ایران، مالزی، نیجریه، پاکستان و ترکیه می باشد. به علت اهمیت، اهداف و فواید تشکیل دی هشت این گروه برای مطالعه انتخاب شد. نتایج این پژوهش می تواند برای وضع سیاست های تجاری و کشاورزی مشترک در قالب دی هشت مورد استفاده قرار گیرد. به طور کلی، پنج اثر برای تاثیر تجارت خارجی بر رشد در ادبیات رشد و تجارت وجود دارد: بر طبق نظریه رشد درونزا، به وسیله واردات بنگاه ها می توانند تکنولوژی های نوین را بکار گرفته و کارایی خود را ارتقا دهند (اثر سرریز)؛ بنگاه های درگیر تجارت در برخورد با بنگاه های خارجی می توانند از آن ها یاد بگیرند (اثر تقلید)؛ تجارت خارجی با ایجاد رقابت بهره وری و نوآوری را تشویق می کند (اثر رقابت)؛ با توسعه صادرات بازار پیش روی بنگاه داخلی گسترش می یابد (اثر مقیاس) و واردات نهاده های متنوع فراهم می کند (اثر افزایش تنوع مواد واسطه ای). ادبیات تجربی نشان می دهد که صادرات عمدتا تاثیر مثبت بر رشد دارد در حالی که در مورد واردات نتایج متفاوت است. بر مبنای ادبیات نظری و تجربی الگوی تجربی مناسبی برای این مطالعه انتخاب شد که در آن ارزش افزوده متغیر وابسته و موجودی سرمایه، صادرات، واردات، سرمایه انسانی متغیرهای توضیحی هستند. داده های مورد استفاده برای این مطالعه برای بخش کشاورزی کشورهای دی هشت در دوره 1983-2007 واقعی شده و به شکل سرانه و لگاریتمی درآمدند. نتایج آزمون های ریشه واحد llc، ips،cadf، فیشر و هادری نشان دادند که متغیرها با یک بار تفاضل گیری مانا می شوند. نتایج آزمون های ، کائو و پدرونی وجود هم انباشتگی میان متغیرها را تائید می کنند. الگوی تجربی با استفاده از انواع روش های کلاسیک و جدید تخیمن زده شد اما در نهایت با توجه به نتایج آزمون های انتخاب مدل پانل دیتا و وجود ناهمسانی، خودهسبتگی سریالی و همبستگی واحدهای مقطعی از روش pcse برای برآورد استفاده گردید. نتایج تخمین بر تاثیر مثبت و معنادار مثبت سرمایه فیزیکی و انسانی بر رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی کشورهای دی هشت تاکید می کردند. همچنین مشخص شد واردات باعث بهبود معنادار ارزش افزوده می گردد. مهم ترین دلیل این تاثیر می تواند به نقش واردات در تامین نهاده ها مرتبط باشد. علی رغم انتظار، صادرات تاثیری بر رشد بخش کشاورزی نداشت. چندین دلیل برای این مساله می تواند وجود داشته باشد؛ از جمله نوسان درآمدهای صادراتی.