نام پژوهشگر: محدثه شجاعی شاهرخ ابادی

به کارگیری مدل رگرسیونی شبه پارامتری تک شاخصی دو بخشی برای برآورد هزینه های بیماری های عملکردی دستگاه گوارش
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1390
  محدثه شجاعی شاهرخ ابادی   انوشیروان کاظم نژاد

سیاست گذاران مراقبت های بهداشتی به دنبال استنباط های واقعی و برآوردهای دقیق از هزینه های پزشکی آینده ی جامعه هستند. از طرفی داده های مطالعات بهداشتی دارای ویژگی هایی هستند که باعث پیچیدگی تحلیل آن ها می شود، توزیع داده های هزینه بسیار چوله است زیرا بعضی از بیماران هزینه های بسیار زیادی متحمل می شوند، به علاوه هزینه های پزشکی بسیاری از افراد در یک بازه ی زمانی خاص صفر است. در واقع داده های هزینه های پزشکی غالباً چوله به راست و شامل مقادیر قابل توجهی صفر هستند و ممکن است به صورت ناهمگن پراکنده شده باشند. برای مدل بندی این داده ها باید به تمام این ویژگی ها توجه شود. در این پایان نامه برای مدل بندی هزینه از مدل نیمه پارامتری تک شاخصی دو بخشی استفاده شده است که با انعطاف پذیری زیاد مشکل مدل بندی این نوع داده ها را برطرف می کند. به علاوه از آن جاکه بیماری های عملکردی دستگاه گوارش چه از نظر تعداد بیماران و چه از لحاظ شیوع در یک دوره ی زمانی خاص از علت های شایع ناخوشی در بین تمام اقشار جامعه شناخته شده اند، در این پایان نامه به برآورد میانگین هزینه ی بیماری های دستگاه گوارش پرداخته شد و در مدل بندی این هزینه ها (مدل نیمه پارامتری تک شاخصی دو بخشی)، پارامترها از دو روش حداقل مربعات و میانگین مشتق ها به دست آمده و نتایج این دو روش با یکدیگر و همچنین با نتایج مدل پارامتری دو بخشی مقایسه شد. میانگین هزینه ی بیماری های دستگاه گوارش در روش حداقل مربعات 69/72 دلار با انحراف معیار 96/108 دلار (38/0=r2) و در روش میانگین مشتق ها 39/73 دلار با انحراف معیار 48/127 دلار (47/0=r2) و در روش پارامتری 93/75 دلار با انحراف معیار 29/122 (33/0=r2) به دست آمد. به علاوه بر اساس شاخص r2 مدل نیمه پارامتری که پارامترها را از روش میانگین مشتق ها برآورد می کند به‎عنوان بهترین مدل شناخته می شود. در مجموع مدل رگرسیون دو بخشی پارامتری یک روش ساده، در دسترس و به سادگی قابل تفسیر است، از طرفی مدل نیمه پارامتری تک شاخصی دو بخشی نیز با وجود این که به سادگی قابل تفسیر نیست اما از انعطاف پذیری قابل توجهی برخوردار است. در واقع اهداف تحقیق می تواند به عنوان فاکتور اصلی انتخاب بین این دو مدل مورد استفاده قرار گیرد.