نام پژوهشگر: لیلا مهرآوران
لیلا مهرآوران براتعلی سیاه سر
به منظور مکان یابی qtlهای مرتبط با تحمل به خشکی و تعیین سهم هر qtl در تنوع فنوتیپی صفت مربوطه، 72 لاین هاپلویید مضاعف جو به همراه والدین آنها (استپتوئه و مورکس) و چهار رقم شاهد، در سال زراعی 89- 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل، در قالب طرح آگمنت با طرح پایه بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار در دو شرایط نرمال و تنش خشکی مورد مطالعه قرار گرفت. صفات مورد بررسی شامل صفات فنولوژیک، مورفولوژیک و فیزیولوژیک بود. تجزیه های آماری شامل تجزیه واریانس، همبستگی بین صفات، رگرسیون گام به گام، تجزیه خوشه ای، تجزیه مولفه های اصلی و تجزیه عامل ها به کمک نرم افزار آماری sas نسخه 0/9 و تجزیه qtl با استفاده از نقشه پیوستگی ژنتیکی حاصل از 327 نشانگر مولکولی rflp و نرم افزار qtl cartographer به روش مکان یابی فاصله ای مرکب (cim) انجام شد. تجزیه های آماری شامل تجزیه واریانس، همبستگی بین صفات، رگرسیون گام به گام، تجزیه خوشه ای، تجزیه مولفه های اصلی و تجزیه عامل ها به کمک نرم افزار آماری sas نسخه 0/9 و تجزیه qtl با استفاده از نقشه پیوستگی ژنتیکی حاصل از 327 نشانگر مولکولی rflp و نرم افزار qtl cartographer به روش مکان یابی فاصله ای مرکب (cim) انجام شد. برای صفات مورد بررسی در مجموع 207 qtl(برای شرایط نرمال 57 qtl، تنش خشکی 66 qtl و برای میانگین دو شرایط 84 عدد qtl) بدست آمد. واریانس فنوتیپی توجیه شده به وسیله این qtl ها از 12/5 تا 53/48 درصد متغیر بود. بیشترین و کمترین واریانس فنوتیپی به ترتیب برای صفات روز تا شیری شدن دانه (q1dmim) و روز تا گلدهی (q5dflm) در میانگین دو شرایط بدست آمد. lod در دامنه 22/15-50/2 قرار داشت. بیشترین و کمترین lod به ترتیب مربوط به qtl های روز تا شیری شدن دانه (q2dmim) در میانگین دو شرایط و طول غلاف برگ پرچمی در شرایط نرمال (q1ghln) بدست آمد.
حسین خسروی براتعلی فاخری
بسیاری از صفات که در مقاومت گیاه به شوری نقش دارند توسط چندین ژن کنترل می شوند و به صورت کمی به ارث می رسند، بنابراین شناسایی qtl های مربوطه و کاربرد آن ها در انتخاب به کمک نشانگر(mas) در بهبود گیاهان نقش مهمی ایفا می کند. به منظور نقشه یابی نواحی ژنومی مرتبط با شوری در گندمو تعیین سهم هر qtl در تنوع صفت مربوطه، 167 اینبرد لاین نوترکیب حاصل از تلاقی seri m82 وbabaxبه همراه دو والد مورد مطالعه قرار گرفتند. این تحقیق در سال 1391 در گلخانه دانشگاه زابل در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی با دو تکرار و تحت شرایط تنش شوری و بدون تنش به اجرا درآمد. صفات مورد مطالعه شامل صفات فنولوژیک، مورفولوژیک و فیزیولوژیک مانند تراکم کلروفیل، فلورسانس کلروفیل (fo, fm, fv/fm)، ارتفاع بوته، عملکرد دانه، میزان کربوهیدرات های محلول، میزان آب نسبی برگ (rwc) و پرولین بود. ابتدا تجزیه های آماری برای بررسی های فنوتیپی صفات شامل تجزیه واریانس، محاسبه همبستگی های فنوتیپی بین صفات،رگرسیون گام به گام، تجزیه مولفه های اصلی، تجزیه عامل ها و تجزیه خوشه ای انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تفاوت معنی داری میان لاین ها دردو شرایط تنش شوری ونرمال برای اکثر صفات مورد بررسی وجود دارد. حداکثر همبستگی بین عملکرد دانه و ارتفاع بوته (84/0) مشاهده گردید. در رگرسیون گام به گام صفات در شرایط نرمال ارتفاع بوته، fm، روز تا جوانه زنی و تراکم کلروفیل اولین صفات وارد مدل شدند و در مجموع 66 درصد از تنوع کل را توجیه کردند. در شرایط تنش به ترتیب ارتفاع بوته، روز تا جوانه-زنی، fm، تعداد گره،fo و fv/fm صفاتی بودن که وارد مدل شدند و در مجموع 8/78 درصد از تنوع کل را توجیه کردند.در تجزیه به مولفه های اصلی در شرایط نرمال،3 مولفه اول در مجموع 51درصد ازتنوع را توجیه کردودر شرایط تنش 4 مولفه اول بیش از 50درصد تنوع را توجیه نمودند. تجزیه به عامل ها چندین عامل پنهانی را استخراج نمودند که بیش از 80 درصد از واریانس کل را توجیه کردند برخی عامل ها تحت عنوان عامل فنولوژیکی، عامل فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی، نامگذاری شدند.گروه بندی ژنوتیپ ها با استفاده از تجزیه کلاستر در شرایط نرمال وتنش شوری به ترتیب 4 و 5 گروه شناخته شد. تجزیه qtl با استفاده از نقشه پیوستگی ژنتیکی حاصل از 249 مارکرaflp، 74 مارکر ssr و 264 مارکر dart و نرم افزار winqtl cartographer به روش نقشه یابی فاصله ای مرکب انجام شد. برای صفات مورد بررسی در مجموع 44 qtl (15تا برای شرایط بدون تنش، 15 عدد برای شرایط اعمال تنش و14 برای میانگین دو شرایط) به دست آمد. واریانس فنوتیپی توجیه شده به وسیله این qtl ها از 25/23-0/3 درصد متغیر بود. بیشترین و کمترین واریانس فنوتیپی به ترتیب برای صفات روز تا پنجه-دهی در شرایط نرمال و روز تا جوانه زنی در شرایط تنش بدست آمد. lod در دامنه 44/4-51/2 قرار داشت. بیشترین و کمترین lod به ترتیب مربوط به qtl های روز تا پنجه دهی در شرایط نرمال و ارتفاع بوته در شرایط تنش شوری بود.
میثم جهانتیغی براتعلی فاخری
چکیده بسیاری از صفات که در مقاومت گیاه به شوری نقش دارند توسط چندین ژن کنترل می شوند و به صورت کمی به ارث می رسند، بنابراین شناسایی qtl های مربوطه و کاربرد آن ها در انتخاب به کمک نشانگر(mas) در بهبود گیاهان نقش مهمی ایفا می کند. به منظور نقشه یابی نواحی ژنومی مرتبط با شوری در گندم و تعیین سهم هر qtl در تنوع صفت مربوطه، 167 اینبرد لاین نوترکیب حاصل از تلاقی seri m82 وbabax به همراه دو والد مورد مطالعه قرار گرفتند. این تحقیق در سال 1390 در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار تحت دو شرایط نرمال و شوری در ایستگاه تحقیقاتی زهک شهرستان زابل اجرا شد. صفات تعداد روز از کاشت تا سبز شدن، تعداد روز از کاشت تا ساقه دهی، تعداد بوته در واحد سطح، تعداد روز از سبز شدن تا ظهور سنبله، تعداد روز از سبز شدن تا گرده افشانی، تعداد روز از جوانه زنی تا ساقه دهی، تعداد روز از ساقه دهی تا سنبله دهی، ارتفاع گیاه ، تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، شاخص برداشت،عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، تراکم کلروفیل و فلورسانس کلروفیل (fv/fm) مورد اندازه گیری قرار گرفتند. ابتدا تجزیه های آماری برای بررسی های فنوتیپی صفات شامل تجزیه واریانس، محاسبه همبستگی های فنوتیپی بین صفات، تجزیه مولفه های اصلی و تجزیه خوشه ای انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تفاوت معنی داری میان لاین ها دردو شرایط تنش شوری و نرمال برای اکثر صفات مورد بررسی وجود دارد. ضرایب همبستگی ساده صفات ، ارتباط مثبت و معنی دار عملکرد دانه با عملکرد بیولوژیکی ، شاخص برداشت ، تعداد سنبله در واحد سطح و تعداد دانه در واحد سطح نشان داد از میان تمامی صفات مورد آزمایش عملکرد بیو لوژیک بالاترین میزان همبستگی ( **89/0 r= ) را با عملکرد دانه داشت. در تجزیه به مولفه های اصلی در شرایط نرمال، 5 مولفه اول در مجموع 67درصد ازتنوع را توجیه کرد و در شرایط تنش 7 مولفه اول بیش از 72درصد تنوع را توجیه نمودند. گروه بندی ژنوتیپ ها با استفاده از تجزیه کلاستر در شرایط نرمال وتنش شوری به ترتیب 5 و 6 گروه شناخته شد. تجزیه qtl با استفاده از نقشه پیوستگی ژنتیکی حاصل از 249 مارکرaflp، 74 مارکر ssr و 264 مارکر dart و نرم افزار winqtl cartographer به روش نقشه یابی فاصله ای مرکب انجام شد. برای صفات مورد مطالعه در مجموع 26 عدد qtl (16عدد برای شرایط نرمال، 10 عدد برای شرایط تنش شوری ) بدست آمد. واریانس فنوتیپی توجیه شده به وسیله این qtl ها از 05/0 تا16/0 درصد متغیر بود. بیشترین و کمترین واریانس فنوتیپی به ترتیب برای صفات تعداد روز تا گرده افشانی و شاخص برداشت درشرایط نرمال و تنش شوری بدست آمد.lod در دامنه 66/3-63/0 قرارداشت. بیشترین و کمترین lod به ترتیب مربوط به qtl های شاخص برداشت بر روی کروموزوم 8 و روز تا ساقه دهی بر روی کروموزم 13 در شرایط نرمال بود. برخی qtl ها برای اولین بار گزارش می شوند و برخی نیز نتایج تحقیقات قبلی را تایید می کند.
فهیمه موسوی براتعلی فاخری
استفاده از حشره کش¬ها و علف کش¬های حاوی آرسنیک باعث افزایش آرسنیک محیط شده است. آلودگی آرسنیک در آب و خاک تبدیل به یک تهدید شدید برای تولید محصول و ایمنی مواد غذایی شده است. این آزمایش با استفاده از جمعیت 72 لاین دابل هاپلوئید جو حاصل از تلاقیsteptoe وmorex برای شناسایی qtl¬های مرتبط با تحمل به آرسنیک و تعیین سهم هر qtl در تنوع صفت مربوطه، در سال 1392 در پژوهشکده زیست¬فناوری کشاورزی دانشگاه زابل در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار و تحت شرایط تنش آرسنیک و بدون تنش در محیط کشت هیدروپونیک، به اجرا درآمد. صفات مورد مطالعه شامل صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک ، وزن تر و خشک ریشه و بخش هوایی و نسبت آنها، طول ریشه و ساقه و نسبت آن¬ها، تراکم کلروفیل، پرولین، میزان کربوهیدرات¬های محلول، میزان آب نسبی برگ (rwc)، ضریب پایداری غشاء و فلورسانس کلروفیل بود. ابتدا تجزیه¬های آماری برای بررسی های فنوتیپی صفات شامل تجزیه واریانس، محاسبه همبستگی¬های فنوتیپی بین صفات، تجزیه مولفه¬های اصلی، تجزیه عامل¬ها و تجزیه خوشه¬ای انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تفاوت معنی¬داری میان لاین¬ها در دو شرایط تنش آرسنیک و نرمال برای اکثر صفات مورد بررسی وجود دارد. حداکثر همبستگی بین وزن تر بخش هوایی با وزن خشک بخش هوایی (**94/0) مشاهده گردید.در تجزیه به مولفه¬های اصلی در شرایط نرمال،7 مولفه اول در مجموع 75درصد ازتنوع را توجیه کرد و در شرایط تنش 7 مولفه اول 70 درصد تنوع را توجیه نمودند. نتایج تجزیه به عامل¬ها، نتایج تجزیه به مولفه¬ها را تایید کرد برخی عامل¬ها تحت عنوان عامل وزنی، نوری، ظرفیت نگهداری آب و طولی نامگذاری شدند. گروه¬بندی ژنوتیپ¬ها با استفاده از تجزیه کلاستر انجام شد که در شرایط نرمال و تنش آرسنیک به ترتیب 5 و 6 گروه شناخته شد. تجزیه qtl با استفاده از نقشه پیوستگی ژنتیکی حاصل از 327 نشانگرrflp، و نرم¬افزارwinqtl cartographer به روش نقشه¬یابی فاصله¬ای مرکب انجام شد. برای صفات مورد بررسی در مجموع 39 qtl (22 عدد برای شرایط نرمال و 17 عدد برای شرایط تنش) به دست آمد. واریانس فنوتیپی توجیه شده بوسیله این ¬qtlها از 22/10 تا 94/43 درصد متغیر بود. بیشترین واریانس فنوتیپی برای طول ریشه در شرایط نرمال ((qlr3h3.n و کمترین واریانس فنوتیپی برای صفت وزن تر ریشه در شرایط تنش (qwtr3h3.s) به¬دست آمد. lod در دامنه 36/7-56/2 قرار داشت. بیشترین و کمترین lod به ترتیب برای qtlهای طول ریشه (qlr3h4.n) و نسبت وزن تر ریشه به وزن تر بخش هوایی (qwtrs6h.n) هر دو در شرایط نرمال به دست آمد.
معصومه مرادی محمد گلوی
به منظور بررسی زمان مصرف اسید هیومیک و کودکامل بر ویژگی های رشدی و عملکردی گیاه شاهی، آزمایشی در سال 1392 به صورت طرحکاملاً تصادفی در 3 تکرار در زابل انجام گردید. تیمار ها شامل استفاده از کود آلی اسید هیومیک در 3 مرحله شامل: بدون اعمال اسید هیومیک، مرحله 4 برگ حقیقی و مرحله 6 برگ حقیقی و استفاده از کود شیمیایی کامل در 4 مرحله شامل: بدون اعمال کود کامل، مصرف همزمان با کاشت، مرحله 4 برگ حقیقی و مرحله 6 برگ حقیقی بود. نتایج نشان دادند که بین دو نوع محلول پاشی (اسید هیومیک و کود کامل) حداکثر میزان تورم بذر، وزن خشک و کارتنویید از کاربرد کودکامل و حداکثرارتفاع گیاه از محلول پاشی با اسیدهیومیک بدست آمد.
لیلا مهرآوران رضا طرقی
چکیده ندارد.