نام پژوهشگر: فرزانه فیل کوش مقدم
فرزانه فیل کوش مقدم نصرالله پیرانی
ژن pou1f1 (pit-1 یا ghf-1) به عنوان یکی از اعضای خانواده فاکتورهای رونوشت برداری ژن pou، عمدتا در غده هیپوفیز بیان شده و یک تنظیم کننده مثبت برای هورمون رشد، هورمون پرولاکتین، هورمون محرک تیروئید، خود pou1f1 و همچنین ژن های مربوط به رسپتورهای هورمون آزادکننده هورمون رشد (ghrh-r) می باشد. برای این منظور پس از استخراج dna به روش نمکی، از 95 نمونه خون گوسفندان ماکویی نر و ماده متعلق به مرکز اصلاح نژاد ماکو، واکنش زنجیره ای پلیمراز برای تکثیر قطعه bp 295 ازdna (بخشی از اینترون 2، اگزون 3 و بخشی از اینترون 3) توسط یک جفت آغازگر اختصاصی طراحی شده، استفاده شد. بررسی چندشکلی فرم فضایی رشته های منفرد محصولات واکنش زنجیره ای پلیمراز توسط ژل پلی آکریلامید 6% و رنگ آمیزی نیترات نقره انجام شد. درنهایت 4 الگوی باندی متفاوت aa، ab، cc و cd بترتیب با فراوانی های 45/0، 073/0، 44/0 و 037/0 مشاهده شدند. فراوانی آللهای a، b، c و d بترتیب 4895/0، 0368/0، 4579/0 و 0158/0 محاسبه شد. تنوع ژنتیکی برای این ژن 53/10% بدست آمد. نتایج نشان دادند که تعادل هاردی – واینبرگ در جمعیت مورد مطالعه گوسفندان ماکویی وجود ندارد. ارتباط معنیداری (05/0>p) بین ژنوتیپ ها و وزن بدن در نه ماهگی و یکسالگی، میانگین افزایش وزن روزانه از سه الی شش ماهگی، میانگین افزایش وزن روزانه از شش ماهگی الی یکسالگی، ارتفاع از جدوگاه، ارتفاع از کپل و دور بیضه در یکسالگی مشاهده شد. دامهای با ژنوتیپ cc دارای میانگین وزن نه ماهگی و وزن یکسالگی بیشتری (به ترتیب 8/33 و 75/44 کیلوگرم) و دامهای با ژنوتیپ aa دارای کمترین میانگین (به ترتیب 88/27 و 74/39 کیلوگرم) بودند. دامهای با ژنوتیپ ab وcd بترتیب دارای بیشترین (25/110 گرم) و کمترین (95/58 گرم) میانگین افزایش وزن روزانه از سه الی شش ماهگی بودند. در مورد صفت میانگین افزایش وزن روزانه از شش ماهگی الی یکسالگی دامهای با ژنوتیپ cd و aa بترتیب دارای بیشترین (51/83 گرم) و کمترین (93/59 گرم) میانگین بودند. همچنین در مورد صفات ارتفاع از جدوگاه و ارتفاع از کپل دامهای با ژنوتیپ cc دارای بیشترین (به ترتیب 27/69 و 22/71 سانتی متر) و دامهای با ژنوتیپ ab دارای کمترین (به ترتیب 67/61 و 6/65 سانتی متر) میانگین بودند. برای صفت دور بیضه ژنوتیپ های cd و ab بترتیب دارای بیشترین (55/20 سانتی متر) و کمترین (31/13 سانتی متر) میانگین بودند. نتایج بطور کلی نشان می دهند ژنوتیپ های ژن pou1f1 می توانند نشانگرهای مولکولی مفیدی در زمینه ی اصلاح نژاد دامها باشند.