فرصت شیرازی با بهره جستن از علم و تجربه ی سالیان عمرخود دبستان الفرصه را خلق کرده و در خلق اثری ارزنده و ماندگار از تلمیح و تمثیل به عنوان ابزاری کلیدی استفاده برده است، هر چند از نظر کمیت میزان تمثیل در دیوان وی نسبت به تلمیح در سطح بسیار پایین تری قرار دارد اما وی هنرمندانه و به خوبی از تمثیلات در اشعارش استفاده کرده است. در پایان نامه موجود پس از تعریف و تشریح این دو آرایه ادبی به تلمیحات و تمثیلات دیوان فرصت پرداخته شده و با توجه به آن که تلمیح شامل آیات و احادیث، اساطیر، داستان ها و رویدادهای تاریخی، فرهنگ و باورها و عقاید، نجوم و طب و ضرب المثل ها است، ابیات دارای تلمیح تقسیم بندی و به تفصیل توضیح داده شده و سپس تمثیلات موجود در دیوان بررسی شده اند در بخش پایانی نیز به شرح اعلام جغرافیایی و شخصیت ها پرداخته شده است.