نام پژوهشگر: فرزانه آقابزاز

پتروژنز سنگ های آتشفشانی کالک آلکالن و آداکیتی شمال فیروزه، غرب نیشابور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم 1391
  فرزانه آقابزاز   محمدرضا قربانی

منطقه مورد مطالعه بخشی از زون بینالود محسوب می شود و بخشی از ماگماتیسم ائوسن شمال غرب نیشابور را در بر می گیرد. سه واحد آتشفشانی e3 ,e2 , e1این منطقه، طیف سنگ شناسی کاملی از بازیک تا اسیدی را در بر می گیرد. سنگ های آتشفشانی ساب آلکالن (عمدتا? داسیتی تا آندزیتی)، سنگ های اصلی واحدهای e2,e3 می باشند. در واحد e1نیز برخی گدازه های بازیک ساب آلکالن یافت شده است. از نظر ژئوشیمی، سنگ های آتشفشانی ساب آلکالن شمال غرب نیشابور دارای ویژگی حدواسط کالک آلکالن- آداکیتی می باشند. از نظر پتروگرافی ، این سنگ ها بیشتر دارای بافت شیشه ای تا پورفیریتیک با خمیره های میکروگرانولار-شیشه ای تا جریانی می باشند. فنوکریست های سنگ های حدواسط-اسیدی، پلاژیوکلاز، آمفیبول، پیروکسن و بیوتیت است. سنگ های بازیک اغلب دارای فنوکریست های الیوین و پیروکسن می باشند. نمودار نرمالایز شده عناصر نادر سنگ های آتشفشانی ساب آلکالن منطقه با غنی شدگی از lrees و liles و تهی شدگی از hrees و hfses ویژگی ماگماهای کمان های آتشفشانی را نشان می دهد. از طرف دیگر این سنگ ها با ویژگی هایی نظیر بالا بودن نسبت y/ srو میزان پایین y ماهیت آداکیتی نشان می دهند. به نظر می رسد اختلاط مذاب های بخشی حاصل از ذوب لبه با مذاب های بخشی متشکل از گوشته لیتوسفری عامل اصلی تشکیل این سنگ های آتشفشانی با ویژگی حدواسط کالک آلکالن- آداکیتی باشد. براساس شواهد ژئوشیمیایی و پتروگرافی نظیر طیف تغییرات گسترده th و نسبت بالایy/rb به نظر می رسد، آلایش پوسته ای در تشکیل این سنگ ها موثر بوده است. برخلاف نمونه های حدواسط- اسیدی، نمونه های آتشفشانی بازیک منطقه مورد مطالعه یک تهی شدگی نسبی از liles نشان می دهند و از نسبتlree/ liles پایین برخوردارند، حال آنکه مقادیر hfse به ویژه nb در آنها بالاست. فراوانی و الگوی ژئوشیمیایی برخی از عناصر نادر این سنگ-های بازیک غنی از nb ( تهی شدگی از lilesو th) با مذاب های بخشی حاصل از یک گوشته آستنوسفری (نوع oib) مطابقت ندارد. پتروژنز این سنگ های بازیک درمنطقه شمال غرب نیشابور با مذاب های بخشی حاصل از یک گوشته که توسط سیالات مشتق از لبه متاسوماتیزه شده اند هماهنگ می باشد