نام پژوهشگر: فاطمه مهمدی

بررسی ارتباط فردوسی با حاکمان زمان خود از خلال منابع فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ولی عصر (عج) - رفسنجان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فاطمه مهمدی   زهرا سید یزدی

از فردوسی و اثر سترگش و از بی مهری هایی که به فردوسی روا داشته شده، سخن ها گفته اند. منابع بسیاری در خصوص ارتباط فردوسی با سلطان محمود و غزنویان می توان یافت. اما منابعی که در خصوص ارتباط وی با عبدالرزاقیان و سامانیان، به آن اشاره و مطالبی آورده شده باشد به نسبت محدودتر هستند. در این رساله سعی بر آن بوده تا به ارتباط فردوسی با عبد الرزاقیان، سامانیان و غزنویان از خلال منابع موجود، پرداخته شود و نظرات و عقاید نویسندگان آثار مختلف در این باره گرد آوری شود. در آغاز هر بخش ابتدا، به اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن دوره اشاره شده و سپس به ارتباط فردوسی با حاکمان عصر از خلال منابع پرداخته شده است. هدف از این پژوهش آشنایی با زوایایی از زندگی، شخصیت و روحیه ی فردوسی است و نیز با غربال گری منابع جدید و قدیم از یک سو انگیزه ی فردوسی از سرودن شاهنامه به خوبی وا کاویده می شود و از سوی دیگر پیوند فردوسی با حاکمان زمان خود، نمایانده می شود. از بررسی و مطالعه منابع ذکر شده، می توان نتیجه گرفت که عبدالرزاقیان در نظم شاهنامه و نیز حفظ آن نقش مهم و به سزایی داشته اند. حاکمان سامانی با ایجاد فضای مناسب فرهنگی و حمایت های خود از شاعران و علاقه ی آنان به زبان فارسی و حفظ سنت های ملی در خلق شاهنامه تاثیر غیر مستقیمی داشته اند و در پایان، شاهنامه بر خلاف برخی افسانه ها به فرمان سلطان محمود سروده نشده است وعشق و هدف والای فردوسی، مهم ترین محرک وی در سرودن شاهنامه بوده است.