پژوهش حاضر، با تکیه بر خُطَب 84 تا 90 نهج البلاغه، به بررسی اعرابی و بلاغیِ عبارات آن پرداخته است تا میزان تأثیر این دو مقوله را در فهم معانی و مقاصد والای کلام امام علی 7، روشن سازد. در بخش اعراب خُطَب، نقش نحوی واژگان و جملات، مورد بررسی قرار گرفته و تا حدّ توان، با توجه به نظرات برخی از شارحان، به وجوه مختلف اعرابی آن ها نیز اشاره شده است؛ سپس در حوز? بلاغت، ـ علی رغم اشارات اندکِ شروح نهج البلاغه ـ، سعی شده است، بر اساس علوم "معانی"، "بیان" و "بدیع"، نکات مهم و برجست? بلاغی گردآوری شود. همچنین در فصلی مجزا، مصادیق برگزیده و شاخص اعرابی و بلاغی، تألیف شده است تا وجوه مختلف اعراب و بلاغت، بررسی شود، و تأثیر آن در فهم درست متون نهج البلاغه و درک زیبایی های کلام امیرالمومنین 7، نمایان گردد. آنچه از این پژوهش به دست آمده، ارتباط تنگاتنگ وجوه مختلف اعرابی و بلاغی با فهم مراد متکلم، در دستیابی به حقیقت کلام آن حضرت است؛ زیرا این اختلافات و پیچیدگی ها، ترجمه ها و برداشت های گوناگونی از یک عبارت نهج البلاغه پدید آورده، و مفاهیم متعددی را به ذهن مترجمان و شارحان متبادر کرده است. بنابراین بدون توجه به "اعراب" و "بلاغت"، رسیدن به کنه فرمایشات امام در نهج البلاغه دشوار بوده، و نمی توان، آن گونه که شایسته است، به زیبایی ها و آرایه های لفظی و معنوی کلام ایشان پی برد.