تیره ویتاسه (vitaceae) یکی از مهمترین تیره های مورد استفاده در میوه کاری می باشد که جنس ویتیس (vitis) را در بر می گیرد. اهمیت انگور در میوه کاری به پی ریزی پژوهش ها و بررسی های فراوانی در زمینه گلدهی و باردهی انجامیده است. هر چند باردهی در انگور برآیندی از شمار گل آذین به ازای شاخه های پدید آمده، شمار گل به ازای گل آذین های روی هر گیاه و شمار میوه به ازای گل های باز شده می باشد، با اینحال نخستین و مهمترین گام در بهبود باردهی، فاکتور نخست و یا روند پیدایش گل آذین است. بررسی ها نشان داده اند که با افزایش ردیف جوانه، باردهی نیز افزایش پیدا می کند. از سوی دیگر، جوانه ای که در گره بدون اندام های روبروی برگی (پیچک و گل آذین) جای گرفته است، رفتار نموی متفاوتی نسبت به جوانه های دیگر از خود نشان می دهند. به منظور بررسی اثر خوشه بر روی اندام زایی جوانه های اصلی (جوانه اولیه) در رقم سلطانین، آزمایشی با 2 تیمار و 6 تکرار در پنج توالی زمانی در قالب طرح کامل تصادفی انجام گرفت. در این راستا، جوانه های روبروی نخستین خوشه (تیمار اول) و پیچک (تیمار دوم) ظاهر شده بر روی شاخه سبز، در پنج توالی زمانی با فاصله ده روز، برداشت گردیده و در فیکساتور تثبیت شد. نمونه های برداشت شده از تیمارهای دوگانه، با میکروسکوپ نور بازتابشی بررسی و تصویربرداری و شمار گل آذین و یا پیچک به ازای هر جوانه تعیین گردید. میزان اندام زایی آغازنده پیچک و یا گل آذین بر پایه میزان انشعاب زایی مشخص و ضریب باردهی درون جوانه ای برای هر تیمار بدست آمد. در آزمایشی دیگر، به منظور بررسی اثر وجود خوشه در شاخه بر روی بازگلدهی رقم سلطانین، آزمایشی با 14 تیمار در قالب طرح کامل تصادفی انجام گرفت. برای این منظور، جوانه های ردیف دوم تا هشتم شاخه های کامل شده (مرحله فنولوژیکی تغییر رنگ برگ) دارای خوشه و بدون خوشه برداشت شد و شمار خوشه و یا پیچک به ازای هر تیمار و تکرار آن، با روش های میکروسکوپی محاسبه گردید. با جمع بندی آزمایش های دوگانه انجام یافته، اثر ردیف جوانه و بود یا نبود خوشه بر روی تمایزیابی گل آذین روشن گردید. میوه بر روی روند تمایزیابی، اثر بازدارنده ای داشت. همچنین ردیف پایین جوانه موجب کاهش در روند تمایزیابی و باردهی جوانه گردید. وجود میوه در روی شاخه، نه تنها موجب کاهش ضریب باردهی جوانه ها شد، بلکه زمان تمایزیابی و فرایند گل آغازی را با تاخیر مواجه نمود

سرنوشت¬ساز بودن نمو زایشی موجب شده است که گیاه، سازوکارهای پیچیده¬ای در راستای انجام و تنظیم آن برگزیند. مریستم شاخه، پیام¬هایی که برای چنین پدیده¬ای مورد نیاز هستند، دریافت می¬کند و گل¬انگیزی را پیش می¬برد. هنوز، در شناسایی نخستین نشانه¬های ریخت-شناختی و بیوشیمیایی در اپکس سیب (malus domestica borkh.)، به¬هنگام گل¬آغازی، اتفاق نظری بین پژوهشگران بوجود نیامده است. لذا در این پژوهش، الگوهای نموی (ریخت¬شناسی مریستم در ارتباط با مرحله گذر، میزان تقسیمات سلولی، اندام¬زایی و پلاستوکرون) در جوانه¬های زایشی و نیز تغییرات بیوشیمایی و آنزیمی در طی مرحله گذر مریستم به حالت زایشی در طول فصل رشدی بررسی گردید. در این آزمایش از جوانه¬ها و برگ¬های اسپور سه رقم گلدن دلیشیس، رد دلیشیس و گرانی¬اسمیت از درختان با¬میوه و بی¬میوه از 45 تا 105روز پس از اوج شکوفایی نمونه¬برداری انجام پذیرفت. به¬منظور انجام مطالعات ریخت¬شناختی در سطح میکروسکوپی و نیز تعیین پلاستوکرون، از فنون سه¬بعدی و فلورسنس و سیستم فرآوری لایه¬های تصویری که امکان مطالعه سلول¬های پروتودرمی مریستم را می¬دهند، بهره¬گیری شد. با نگاهی به گزارش¬های گوناگونی که نشان¬دهنده تاثیرپذیری گلدهی از تنش می¬باشد، در این پژوهش تلاش ¬شد که نقش برخی از آنزیم¬های درگیر در سامانه آنتی¬آکسیدانی که بهنگام بروز تنش فعال می¬شوند، ارزیابی شود و ارتباط این آنزیم¬ها با اندام¬زایی و ریخت¬زایی مریستم مشخص گردد. بدین منظور فعالیت سه آنزیم گلوتاتیون ردوکتاز، آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز مورد سنجش قرار گرفت. مطالعه فرایند اندام¬زایی مریستم نشان داد که تعداد آغازنده¬های برگی تشکیل شده در طول فصل در اسپور بی¬میوه بیشتر از با¬میوه بود. بررسی تغییرات پلاستوکرون نشان داد که در تاریخ¬های نخست نمونه¬برداری، پلاستوکرون کوتاه بوده و به¬تدریج افزایش یافت و با ادامه یافتن نمو جوانه، پلاستوکرون دوباره روندی افزایشی پیدا کرده و در پایان نمونه¬برداری، به بیشترین مقدار خود رسید. مطالعه فعالیت آنزیم¬های آنتی¬اکسیدانت در هر سه رقم سیب نشان داد که میزان فعالیت این آنزیم¬ها در مرحله گذر از فاز رویشی به زایشی، افزایش معنی¬داری نسبت به سایر تاریخ¬های نمونه¬برداری داشت. همچنین در این مرحله و در جوانه¬های اسپور بدون¬میوه میزان فعالیت آنزیم¬های آنتی¬اکسیدانت بیشتر از اسپور با¬میوه بود. لازم به ذکر است که این اختلاف در رقم گلدن¬دلیشیس که دچار پدیده تناوب باردهی است بیشتر از سایر ارقام مشاهده گردید. با توجه به نتایج به¬دست آمده در این پژوهش و گزارشات سایر محققان، چنین به¬نظر می¬رسد که ترکیبات آنتی¬اکسیدانت به عنوان یکی از شاخص¬های مهم در مرحله گذر از فاز رویشی به زایشی ایفای نقش می¬کنند.