گوجه فرنگی، گیاهی است که از جنبه های غذایی، اقتصادی و علمی از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به حساسیت این گیاه زراعی نسبت به تنش های زیستی و غیر زیستی، بهینه سازی روش های کشت بافت و اصلاح ژنتیکی این گیاه در جهت بهبود شرایط کمی و کیفی آن، مفید به نظر می رسد. برای این آزمایش سه رقم زراعی گوجه فرنگی تحت کشت در آذربایجان شرقی شامل ارقام، چیف، اوربانا و ارومیه کم رنگ، انتخاب شدند. در این تحقیق برخی از عوامل موثر در باززایی و تراریختی گوجه فرنگی از جمله ترکیب محیط کشت پایه و هورمون ها (bap، iaa، naa و kin)، نوع ریزنمونه (برگ لپه ای و هیپوکوتیل)، نژاد آگروباکتریوم (gv3101، lba4404 و agl1)، غلظت های مختلف آگروباکتریوم، مدت زمان پیش کشت و میزان استوسرینگون، مورد مطالعه قرار گرفتند. بر خلاف ریزنمونه های برگ لپه ای، ریزنمونه های هیپوکوتیل بازدهی پایینی را در باززایی نشان داد و گیاه تراریخته ای با استفاده از این ریزنمونه بدست نیامد. از بین تیمارهای هورمونی محیط کشت پایه ms حاوی 5/1 میلی گرم در لیتر bap و 1/0 میلی گرم در لیتر iaa بهترین نتایج را برای باززایی نشان داد. از بین ارقام مورد مطالعه، رقم اوربانا بیشترین میزان باززایی را نشان داد. بیشترین میزان ساقه زایی در محیط کشت ms تکمیل شده با 1/0 میلی گرم در لیتر bap بهترین محیط ساقه زایی انتخاب شد، همچنین محیط کشت ms حاوی 2 میلی گرم در لیتر iba محیط ریشه-زایی مناسب بود. در آزمایش های تراریختی، نژاد gv3101 آگروباکتریوم تومه فسینس، بیشترین میزان گیاهان تراریخته بدست آمد، ولی با دو نژاد lba4404 و agl1، گیاه تراریخته ای بدست نیامد. بهترین غلظت (od=600)، در تراریختی با نژاد gv3101، 1 بود. پیش تیمار ریزنمونه ها به مدت دو روز، بهترین درصد تراریختی را داشتند. استفاده از استوسرینگون در مقدار 100 میکرومولار برای تراریختی مناسب بود. در طی مراحل تراریختی گیاهان تراریخته زیادی برای ژن avp1 در رقم اوربانا بدست آمد. از گیاهان منتقل شده به خاک، تعداد زیادی در جریان سازگاری به دلیل بیماری بوته میری از بین رفتند. چند گیاه در نهایت به گلخانه منتقل شده و حضور ژن avp1 در آن ها با استفاده از پرایمر آن در مرحله این ویترو و گلخانه مورد تایید قرار گرفت.