نام پژوهشگر: علی ابراهیمی نیا
علی ابراهیمی نیا منیژه مختاری دیزجی
مقدمه: با توجه به نرخ بالای مرگ و میر ناشی از سرطان و عوارض ناشی از درمان های تهاجمی، استفاده از روش های غیر تهاجمی مانند فوتوتودینامیک تراپی، برای درمان برخی تومورها مانند آدنوکارسینوم پستان مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از نانوذرات برای تحویل داروی حساس کننده، افزایش غلظت موضعی دارو و کاهش اثرات جانبی آن را به همراه داشته و همچنین تابش امواج فراصوتی، باعث رها سازی دارو از نانوذرات می شود. لذا در این تحقیق استفاده از امواج فراصوتی ترکیبی 40 کیلوهرتز و 1 مگاهرتز جهت رهاسازی موضعی داروی حساس کننده متیلن بلو از نانوذرات پلیمری و بررسی میزان موثر بودن این روش، برای درمان آدنوکارسینومای پستان به روش فوتودینامیک تراپی در موش balb/c ماده، مطالعه گردید. مواد و روش ها: در این مطالعه ابتدا تاثیر پارامترهای تابش دهی میدان های فراصوتی 1 مگاهرتز و 40 کیلوهرتز در القاء فرآیند حفره سازی آکوستیکی، با استفاده از روش دزیمتر شیمیایی ید مورد ارزیابی قرار گرفت و پروتکل منتخب تابش دهی فراصوتی با حداکثر القاء حفره سازی استخراج گردید. پس از ساخت لیپوزوم محتوی حساس کننده متیلن بلو و بررسی میزان پایداری آن، رها سازی دارو از نانوحامل ها پس از تابش امواج فراصوتی و توزیع بیولوژیک دارو در بافت های حیوان بررسی شد. پس از تزریقmg/kg 8 داروی کپسوله شده و داروی آزاد به صورت وریدی و تابش دهی امواج فراصوتی به مدت 5 دقیقه، تابش دهی لیزر به مدت 5/2 دقیقه بلافاصله پس از تابش امواج فراصوتی در گروه های درمانی (15 گروه 8 تایی) صورت گرفت. برای ارزیابی روند درمان، حجم تومور به مدت یک ماه اندازه گیری شد و پارامترهای تاخیر در روند رشد محاسبه گردید، برای اطمینان از نتایج پروتکل های درمانی، بررسی پاتولوژیک در گروه های مختلف درمانی انجام شد. نتایج و نتیجه گیری: در بین مدهای تابش دهی ترکیبی مختلف، اثر هم افزایی در تابش هم زمان ( w/cm234/1) khz 40 پیوسته و ( w/cm22) mhz1 پیوسته، 78/1 برابر بیش از سایر ترکیبات تابش دهی در فرآیند افزایش پدیده حفره سازی حاصل شد. تابش دهی با پروتکل منتخب امواج فراصوتی به دنبال تزریق داروی کپسوله شده، سبب رهاسازی داروی کپسوله شده و افزایش 3/4 برابر برداشت دارو در بافت تومور نسبت به تزریق سیستمیک گردید (05/0p<). تحلیل آماری پارامترهای تاخیر در روند رشد تومور نشان داد که درمان در گروه تابش لیزر همراه با تابش ترکیبی امواج فراصوت در حضور داروی کپسوله شده سبب کاهش معنی دار در روند رشد تومور نسبت به سایر گروه ها می شود (05/0p<). در این مطالعه میزان بقاء حیوان ها حدود 5/1 برابر نسبت به گروه کنترل افزایش یافت که کاهش درجه بدخیمی تومور در بررسی های پاتولوژیک نیز موید این مطلب است. لذا می توان نتیجه گرفت که به کارکیری درمان ترکیبی تابش امواج فراصوت و نور لیزر در حضور داروی حساس کننده کپسوله شده متیلن بلو، می تواند برای کنترل روند رشد تومور آدنوکارسینوم پستان موثر باشد.