اندازه گیری و یا تخمین درست تنش برجا یکی از مهم ترین مراحل آنالیز و طراحی سازه های زیرزمینی می باشد. روش های متداول اندازه گیری تنش برجا مانند روش شکست هیدرولیکی دارای دو ضعف عمده ی زمان بر بودن و هزینه بر بودن می باشند. از این رو اندازه گیری تنش برجا به روش های غیر مستقیم در حال گسترش می باشد. از جمله روش های غیر مستقیم اندازه گیری تنش برجا روش های انتشار آوایی و آنالیز سرعت تغییر شکل می باشند. این دو روش بر مبنای تئوری اثر کایزر استوار می باشند. در این تحقیق سه موضوع تحقیق مطرح شده است. موضوع اول بررسی نتایج روش های ae و dra در نواحی مختلف نمودار تنش-کرنش بوده است. موضوع دوم بررسی اثر زمان تاخیر در حافظه تنش در سنگ بوده است. موضوع سوم، به عنوان مطالعه موردی، اندازه گیری تنش برجا در محدوده ی تونل آبرسان سد سیمره به روش dra و ae و مقایسه با نتایج روش شکست هیدرولیکی بوده است. در خصوص موضوع اول نتایج نشان دهنده این است که در محدوده بسته شدن ترک ها، روشهای ae و dra مقدار تنش پیشین را بیشتر از مقدار واقعی نشان می دهند. در ناحیه الاستیک خطی مقدار تخمین زده شده برابر مقدار تنش پیشین می باشد و در مورد محدوده پلاستیک مقدار تنش تخمینی از روش های مذکور کمتر از مقدار تنش پیشین است. در خصوص موضوع دوم تحقیق، نمونه سنگ های آهک مربوط به محدوده تونل آبرسان سد سیمره آزمایش شده اند. طبق نتایج بدست آمده، زمان تاخیر بر اندازه گیری تنش به روش ae و dra تاثیر گذاشته و مقدار واقعی را ارائه نمی نماید. در مورد موضوع سوم تحقیق، طبق نتایج حاصله مشخص شد که مقدار تنش های افقی حداکثر و حداقل در روش ae و dra با نتایج روش شکست هیدرولیکی مطابقت خوبی دارد. اما تنش قائم در روش ae و dra با روش شکست هیدرولیکی متفاوت است. براساس تحقیقات انجام شده، برای تخمین تنش قائم برجا روش ae و dra توصیه می شود. کلمات کلیدی: تنش برجا، انتشار آوایی، آنالیز سرعت تغییر شکل، زمان تاخیر، شکست هیدرولیکی