نام پژوهشگر: طاهره اجدادی
طاهره اجدادی محمدحسین شمشیری
به منظور بررسی اثر هورمون های رشد گیاهی (اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک) بر روی پارامترهای رویشی و فیزیولوژیکی نهال های زیتون رقم «زرد» در شرایط تنش شوری، آزمایش گلخانه ای با سه فاکتور شامل اسید جاسمونیک (در سه غلظت صفر، 25 و 50 میکزومولار)، اسید سالیسیلیک (در سه غلظت صفر، 1 و 2 میلی مولار) و شوری (در سه غلظت صفر، 100 و 200 میلی مولار) و در سه تکرار انجام پذیرفت. نهال های 2 ساله زیتون در مخلوط خاکی که به نسبت 2:1 از خاک مزرعه و ماسه آماده گردیده و به میزان 4 کیلوگرم در هر گلدان ریخته شده بود کاشته شدند. پس از 4 ماه رشد در این محیط و سازگاری با شرایط گلخانه، اولین مرحله محلولپاشی با هورمون های گیاهی صورت گرفت و 3 هفته پس از آن، دومین مرحله محلولپاشی همزمان با شروع اعمال تنش شوری صورت گرفت. دو مرحله محلولپاشی دیگر هم به فاصله هر 3 هفته در طول اعمال تنش شوری تکرار گردید. تنش شوری به صورت آبیاری با آب شور به مدت 2 ماه انجام شد و گلدان ها در این مدت به میزان 20 درصد بیشتر از ظرفیت مزرعه آبیاری شدند تا از تجمع نمک در خاک ممانعت به عمل آید. نتایج نشان داد که تنش شوری باعث کاهش نسبی رشد و فعالیت های فیزیولوژیکی نهال های زیتون گردید. کاربرد تنظیم کننده های رشد (اسید جاسمونیک و اسید سالیسیلیک) در شرایط این آزمایش تأثیری در افزایش مقاومت به شوری در نهال های زیتون ایجاد نکرد. هرچند در این آزمایش بین شوری متوسط و شدید در بیشتر پارامترها اختلاف چندانی مشاهده نشد اما در مجموع تنش شوری شدید در مدت زمان کوتاهتری اثرات مشهودی بر رشد گیاه ایجاد نمود و از نظر ظاهری نیز سبب توقف رشد، سبز خشک شدن و ریزش شدید برگ ها گردید. نتایج این آزمایش نشان داد که هرچند درخت زیتون به عنوان یک گیاه مقاوم و با تحمل متوسط به شوری در نظر گرفته می شود، اما تنش های شوری اثرات منفی بر رشد گیاه ایجاد می کند.