نام پژوهشگر: شبنم عبدی
شبنم عبدی مژده صالح نیا
تکنیک های کشت آزمایشگاهی فولیکول ها نه تنها مدلی را برای بررسی فرایند فولیکولوژنز فراهم می کند بلکه همراه با انجماد بافت تخمدان در موارد بالینی برای حفظ باروری ممکن است کاربرد داشته باشد. هدف از این مطالعه، ارزیابی تاثیر کیت لیگاند (kl) و فاکتور مهار کننده لوسمی (lif) بر بلوغ و مرگ سلولی برنامه ریزی شده فولیکول های تخمدان موش پس از انجماد شیشه ای و کشت سه بعدی بود. مطالعه به روش تجربی بر روی موش های نابالغ 7 روزه نژاد nmri انجام شد. در مرحله اول تخمدان ها به روش انجماد شیشه ای با استفاده از محلول انجمادی حاوی اتیلن گلیکول منجمد شدند و از لحاظ مورفولوژیکی، فراساختار وآپوپتوز با تخمدان های غیرانجمادی مقایسه گردید. در مرحله دوم بافت تخمدان انجمادی و غیر انجمادی در محیط کشت پایه ?-mem غنی شده با kl و lif در مقایسه با گروه شاهد به مدت 7 روز کشت داده شد. میزان رشد فولیکول ها، مساحت تخمدان، تولید هورمون، آپوپتوز در تمام گروههای مورد مطالعه بررسی شد. در مرحله سوم فولیکول های پره آنترال جدا شده از بافت تخمدان کشت داده شده در محیط کشت ?-mem تکمیل شده با 5% fbs، 1% its ، miu/ml 100 rfsh ، ng/ml 10 regf و نیز kl به مدت 12 روز در سیستم کشت دوبعدی و سه بعدی کشت داده شد و پس از پایان دوره کشت تخمک گذاری القا شد. در پایان دوره کشت میانگین قطر، میزان رشد و بلوغ فولیکولها، تولید هورمون و آپوپتوز بررسی شد. در مرحله آخر میزانreactive oxygen species (ros) ، atp، پراکندگی میتوکندری وتکوین جنین در تخمک های بالغ به دست آمده از مراحل قبل مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج مرحله اول نشان داد که تخمدان انجمادی از نظر مورفولوژی، فراساختاری و آپوپتوزی مشابه تخمدان غیرانجمادی بود. در مرحله دوم درصد فولیکول های پره آنترال، مساحت تخمدان ، تولید هورمون در تخمدان های غیر انجمادی کشت شده در محیط پایه غنی شده با kl به طور معنادار بالاتر و میزان فعالیت کسپاز 3/7 نیز کمتر از سایر گروه ها بود (001/0p<). نتایج مرحله سوم نشان داد که بالاترین میزان بقا، درصد تخمک های متافاز دوم و تولید هورمون فولیکول ها کشت شده در محیط غنی شده با klدر سیستم کشت سه بعدی بود. میزان فعالیت کسپاز 3/7 در فولیکول های کشت شده در سیستم کشت سه بعدی کم تر ازکشت دو بعدی بود (05/0p<). نتایج مرحله آخر نشان داد که میزانros، atp و پراکندگی میتوکندری در تخمک های بالغ حاصل از فولیکول های کشت شده تفاوتی با یکدیگر نداشتند، اما اختلاف معنادار با تخمک های بالغ in vivo داشتند و میزان تکوین جنین ها در گروه کشت سه بعدی بالاتر بود. به طور کلی نتایج نشان داد که کشت کامل تخمدان و کشت سه بعدی فولیکول ها همراه با فاکتورkl باعث بهبود رشد و تکوین فولیکول های بدوی در تخمدان می شود.