نام پژوهشگر: سیده المیرا موید

تاثیر کنترل علف های هرز بر عملکرد و موسیلاژ دانه اسفرزه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی 1389
  سیده المیرا موید   سعید زهتاب سلماسی

به منظور بررسی تأثیر دوره های تداخل علف های هرز طبیعی مزرعه بر عملکرد گیاه دارویی اسفرزه، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال 1388 اجرا شد. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و 12 تیمار انجام گردید. تیمارهای آزمایشی تداخل علف های هرز در دو سری به صورت 5 دوره تداخل علف های هرز و 5 دوره کنترل علف های هرز به همراه شاهد عاری از علف های هرز و شاهد آلوده به علف های هرز در طول فصل رشد را شامل شدند. در سری دوره های تداخل علف هرز، از زمان سبز شدن اسفرزه به ترتیب، 50،40،30،20،10 روز بعد از سبز شدن اسفرزه آلوده به علف های هرز بودند و پس از طی این روزها تا آخر فصل رشد، علف های هرز با وجین دستی کنترل شدند. در سری دوره-های کنترل علف های هرز، به ترتیب علف های هرز از زمان سبز شدن اسفرزه تا 50،40،30،20،10 روز با وجین دستی کنترل گردیدند و بعد از آن تا آخر فصل رشد کنترل اعمال نگردید. بر اساس نتایج بدست آمده، علف های هرز غالب مزرعه شامل سلمک، تلخه، تاج خروس، چسبک و علف شور بودند که به ترتیب 22، 10، 20، 25 و 5 درصد از جمعیت کل علف های هرز مزرعه را به خود اختصاص دادند. سهم سایر گونه های علف هرز 18 درصد بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین دوره های مختلف تداخل علف های هرز در بسیاری از صفات مورد بررسی تفاوت معنی دار وجود دارد. بررسی ها نشان داد که تعداد سنبله در بوته، میانگین وزن دانه در بوته، میانگین تعداد دانه در بوته، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، تعداد برگ در بوته، طول سنبله، ارتفاع بوته با افزایش طول دوره تداخل رو به کاهش گذاشت. تیمار شاهد آلوده به علف های هرز، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، تعداد سنبله در بوته، میانگین وزن دانه در بوته و میانگین تعداد دانه در بوته را به ترتیب04/91، 14/88، 92/62، 47/90 و 29/91 درصد در مقایسه با شاهد عاری از علف های هرز کاهش داد. عملکرد دانه اسفرزه در تیمار شاهد عاری از علف هرز با 87/32 گرم در متر مربع بیشترین مقدار بود که این امر نشانگر حساسیت زیاد این گیاه به علف های هرز می باشد. دوره بحرانی کنترل علف های هرز اسفرزه برای 10،5 و 5/2 درصد کاهش عملکرد به ترتیب 68/5 تا 63/51 روز، 3 تا 4/55 روز و57/1 تا 8/56 روز پس از سبز شدن تعیین گردید.