نام پژوهشگر: سوده اباصلتی
سوده اباصلتی غلامحسین ریاضی
لوسمی میلوئیدی حاد یک اختلال نئوپلاستیک در سلول های خونساز می باشد که در نتیجه ی اختلالات کروموزومی و جهش در سلول های پیش ساز خونی ایجاد می شود? در نتیجه توانایی سلول ها برای پاسخ به پیام هایی که تمایز و بلوغ را تحریک می کنند? از بین می رود. یکی از انواع لوسمی ها? لوسمی پرومیلوسیتیک حاد( (acute promyelocytic leukemia=apl )است که با جابجایی کروموزومی 15 و 17 [t(15, 17)] به وجود می آید. تجمع پرومیلوسیت های نئوپلاستیک? که در تبدیل شدن به سلول های بالغ ناتوانند? در این لوسمی به میزان زیادی مشاهده می شود. شیمی درمانی بیماری های سرطانی در سال های اخیر با اهمیت فزاینده ای همراه بوده است. تاکنون پیشرفت های قابل ملاحظه ای در بسیاری از جنبه های تحقیقاتی به چشم می خورد. خصوصا که افزایش دانش ما در مورد دانش بیولوژی تومور? مکانیسم عمل داروهای آنتی نئوپلاستیک را برای ما روشن تر کرده است. بسیاری از ترکیبات ضد سرطانی با ایجاد توقف در چرخه سلولی در g1? s یا g2/m باعث القاء مرگ سلول آپوپتوز می شوند. چک پوینت های چرخه سلولی یکی از رفتار هایی است که سلول برای تعمیرdna خود اتخاذ می کند و مرگ سلولی باعث حذف سلول هایی که دچار صدمات جبران ناپذیری شدند می گردد. بر اساس مطالعاتی که انجام شده کرومن ها باعث توقف چرخه سلولی در فازg2/m می شوند. تجمع در فازg2/m عمدتا بر اثر عوامل تخریبی dna مانند تشعشعات ? ترکیبات پایدار کننده ی میکروتوبول و مهار کننده ی توپوایزومراز ها می باشد. در این مطالعه اثرات ضد سرطانی این ترکیبات و خواص سیتوتوکسیک آن ها بر روی سلول nb4 به عنوان مدلی برای لوسمی پرومیلوسیتی بررسی شد(56(. رشد و توسعه تومور معمولاً در نتیجه عدم وقوع مرگ طبیعی و تنظیم شده سلولی (apoptosis) در هر یک از بافتهای بدن می باشد و یا ممکن است به علت تکثیر نامنظم سلولها صورت گیرد و از طرفی مشخص شده است که بعضی از عوامل سیتوتوکسیک قادر به القاء آپوپتوز در سلولهای توموری می باشند. مکانیسم اثر این ترکیبات سیتوتوکسیک? بر روی سلول متفاوت است. این تحقیق اثر اتسیتوتوکسیک و القاء اپوپتوزیس مشتقاتی از ترکیبات کرومن را مورد بررسی قرار داد. طبق مطالعات انجام یافته مشتقات دیگر این ترکیبات از طریق تداخل در تشکیل توبولین و یا ممانعت در پلیمرازسیون توبولین باعث القاء اپوپتوزیس در سلولهای توموری می گردد . این ترکیبات از طریق مهار پلیمریزاسیون توبولین ها باعث مهار تشکیل دوک میتوزی و در نهایت منجر به توقف سیکل سلولی (arrest) می شوند. توقف چرخه سلولی موجب تولید سیگنال آپوپتوزی و مرگ سلولی از طریق کاسپازها می شود(51). 3-bpmc که یکی از مشتقات خانواده کرومن ها می باشد بر روی حلقه ی فنیلی خود دارای اتم br می باشد که سبب تقویت و افزایش فعالیت بیولوژیک این ترکیب می گردد (شکل 1-17). ترکیب 3-bmpc یکی از ترکیبات خانواده کرومن ها می باشد و به صورت وابسته به غلظت و زمان? سبب مهار رشد تا 78? در سلول های nb4 می گردد. nb4 به عنوان مدلی برای لوسمی پرومیلوپلاستی محسوب می شود به طوریکه غلظت و زمان بهینه ی 3-bmpc? 3 نانو مولار بعد از 72 ساعت از تیمار می باشد. همچنین داده های بدست آمده از میکروسکوپ فلوروسنت و آزمون قطعه قطعه شدن dna نشان داد که دارو سبب القای آپوپتوز در سلول های nb4 می شود. به طور کلی آپوپتوز بر اساس محرک یا القاء کننده ی آن از مسیر های مختلفی به وقوع می پیوندد.