مدیریت مصرف انواع کودهای شیمیایی و آلی از لحاظ تأثیرات زیست محیطی و عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارویی بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک ایران حائز اهمیت می باشد. به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی و کودهای آلی و شیمیایی بر روی گیاه دارویی زنیان، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه زابل واقع در پردیس جدید دانشگاه انجام گردید. در این آزمایش سه سطح تنش خشکی شامل آبیاری در 50، 70 و 90 درصد ظرفیت زراعی مزرعه به عنوان تیمار اصلی و شش سطح کود شامل عدم مصرف کود (شاهد)، کود دامی، کمپوست، npk، 50?دامی+npk50?، 50?کمپوست+npk50?، به عنوان تیمار فرعی در نظر گرفته شد. صفات مورد بررسی شامل ویژگی های کمی (ارتفاع بوته، تعداد چتر، وزن هزاردانه، وزن بذر بوته، وزن اندام هوایی، عملکرد کل)، ویژگی های کیفی اسانس (درصد اسانس، عملکرد اسانس) بود. نتایج نشان داد تنش خشکی باعث کاهش عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی زنیان در آزمایش گردید، بطوریکه افزایش تنش خشکی بر صفات کمی و کیفی زنیان اثر کاهنده داشت. بطوری که با افزایش تنش خشکی ویژگیهای کمی و کیفی کاهش یافت. اثرات مصرف کودهای مختلف بدین صورت بود که کود دامی بیشترین تأثیر را بر وزن بذر بوته داشت که بیشترین آن در تنش 50 درصد ظرفیت زراعی بود و کود دامی+npk تأثیر زیادی بر وزن هزار دانه گذاشت و با افزایش سطح تنش تأثیر آن بیشتر از سایر کودها بود. کود npk بیشترین تأثیر را بر روی ارتفاع بوته گذاشت و 50?کود دامی +npk50? تأثیر زیادی بر تعداد چترو وزن بذر داشت و در هردو در 50 درصد ظرفیت زراعی بود. کود50?کمپوست +npk 50? بیشترین تأثیر را بر درصد اسانس و عملکرد اسانس در 50 درصد ظرفیت زراعی داشت ولی بیشترین درصد اسانس مربوط به تیمار کود دامی در تنش 70 درصد ظرفیت زراعی بدست آمد. برهمکنش تنش و مصرف کودها نشان داد که در طول آزمایش، کودهای دامی و کمپوست باعث تعدیل اثرات منفی تنش بویژه در تنش شدید خشکی شده و باعث بهبود عملکرد کمی و کیفی زنیان گردید. بنابراین با در نظر گرفتن جمیع جهات، می توان مصرف کودهای دامی و کمپوست بصورت تلفیقی با کود شیمیایی را به منظور توسعه کشت زنیان در منطقه سیستان بویژه در شرایط تنش ملایم توصیه نمود و انتظار داشت حداکثر عملکرد مورد انتظار کسب گردد.