نام پژوهشگر: زینب شقاقی ترکداری
زینب شقاقی ترکداری مرتضی جبارپور بنیادی
تب مدیترانه ای فامیلی(fmf) یک بیماری ژنتیکی با الگوی وراثتی اتوزوم مغلوب می باشد که به صورت تب راجعه بوده و عمدتا مردم منطقه مدیترانه را تحت تاثیر قرار می دهد. از علائم این بیماری می توان به درد شکم, درد قفسه سینه, التهاب مفاصل و آمیلوئیدوز اشاره کرد. ژن مسئول این بیماری mefv می باشد که بر روی کروموزوم ??قرار گرفته است. پروتئینی که این ژن کد می کند پایرین نام دارد که دارای نقش ضد التهابی می باشد. مهارکننده فعال کننده پلاسمینوژن نوع ?pai-1) ) یک گلیکوپروتئین با وزن مولکولی ?? کیلودالتون می باشد که فعال کننده های پلاسمینوژنی وابسته به نوع بافت (tpa ) و وابسته به یوروکیناز(upa) را از طریق تشکیل کمپلکس غیر قابل برگشت مهار می کند و در نتیجه فرآیند تجزیه فیبرین (فیبرینولیتیک ) را محدود می کند. ژن pai-1 بر روی بازوی بلند کروموزوم 7 واقع شده است. افزایش بیان این ژن می تواند در اثر پلی مورفیسم 4g/5g 675- در منطقه پروموتری این ژن رخ دهد. همچنین این پلی مورفیسم اتصال پروتئین های تنظیم کننده رونویسی این ژن را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف اصلی در این مطالعه بررسی همراهی احتمالی این پلی مورفیسم با بیماری تب مدیترانه ای فامیلی در مبتلایان به این بیماری می باشد. بدین منظور ?? بیمار مبتلا به fmf، که همگی نسبت به جهش m694v هموزایگوت بودند به همراه ???نمونه کنترل سالم از جمعیت شمال غرب ایران انتخاب شدند و این پلی مورفیسم با استفاده از روش arms-pcr بررسی شد. نتایج مطالعه نشان داد که از نظر توزیع آللی و ژنوتیپی پلی مورفیسم ژن pai-1 هیچ ارتباط معنی داری بین افراد بیمار و کنترل وجود ندارد(p value > 0.05). با این وجود، مقایسه بین افراد واجد/فاقد علائم بیماری نشان داد که بیمارانی با ژنوتیپ4g/4g نسبت به پلوریت حساسیت کمتری دارند (p value = 0.007) در مقایسه با افرادی با ژنوتیپ 5g/5g که نسبت به علائم آمیلوئیدوز (p value = 0.001), پلوریت (p value = 0.001)و تب (p value = 0.000) حساسیت بالایی دارند. همچنین آلل 4g در افرادی با علائم پلوریت فراوانی کمتری نشان داده است (p value = 0.008). به طور کلی به نظر می رسد که ژنوتیپ 5g/5g فاکتور مستعد کننده در بروز و توسعه ی علائم آمیلوئیدوز, پلوریت و تب باشد و همچنین ژنوتیپ 4g/4g و نیز آلل 4g می تواند نقش محافظتی در بروز پلوریت داشته باشد.