نام پژوهشگر: زهرا پورمعصوم قره باغ

پاسخ های رشدی و فیزیولوژیکی واریته های مختلف سویا در برابر تنشnacl (glycine max l.
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ارومیه - دانشکده علوم 1391
  زهرا پورمعصوم قره باغ   ناصر عباسپور

شوری خاک یکی از تنش های غیر زنده شایع در سرتاسر جهان است و اثرات مضری بر تولید محصولات می گذارد. شوری یکی از اصلی ترین فاکتور های محیطی محدود کننده ی رشد گیاهی است. دانه ی سویا با نام علمی glycin max یکی از منابع مهم پروتئین و روغن مورد استفاده ی انسان است. در مطالعه انجام شده تاثیر تنش شوری بر روی چهار واریته از گیاه سویا(سحر، l17، ویلیامز و لینفورد) مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان در شرایط هیدروپونیک کشت و 5 تیمار با سه تکرار از نمکnacl شامل (0، 25، 50، 75 و100) میلی مولار بر آنها اعمال شد. برای بررسی تاثیر تنش شوری، میزان یون های سدیم، پتاسیم، کلر و نیترات در ریشه، ساقه، دمبرگ و برگ گیاه اندازه گیری شد. میزان اسمولیت های سازگار نیز شامل قند های محلول، پرولین و گلایسین بتائین اندازه گیری شد. علاوه بر این محتوای نسبی آب برگ، نشت الکترولیت و کلروفیل a,b نیز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تحت تنش شوری میزان یون های سدیم و کلر در هر چهار واریته مورد مطالعه در تمام قسمت های گیاه افزایش یافته است. میزان یون های نیترات و پتاسیم در تمام اندام های مورد مطالعه در هر چهار واریته کاهش یافت. همچنین میزان پرولین و قند محلول در برگ و ریشه و میزان گلایسین بتائین در برگ اندازه گیری شد و نتایج نشان داد که شوری باعث افزایش میزان این اسمولیت ها در هر چهار واریته مورد مطالعه می شود. همچنین با افزایش شوری، محتوای نسبی آب برگ و میزان کلروفیل کاهش و میزان نشت الکترولیت افزایش نشان داد. با توجه به میزان تجمع کلر و سدیم در اندام هوایی که نشان دهنده ی حساس بودن گیاه سویا به تنش شوری است و همچنین میزان اسمولیت های سنتز شده توسط گیاه، از بین چهار واریته مورد مطالعه بنظر می رسد که واریته های سحر و l17عملکرد بهتری تحت تنش شوری دارند.