نام پژوهشگر: زهرا اولیایی دهقی
زهرا اولیایی دهقی محمود اثنی عشری
در میان همه عناصر ریزمغذی ، آهن و چگونگی استفاده از آن نقش ویژه ای در تغذیه گیاهان دارد. در این پژوهش دو نوع کود آهن شامل سولفات آهن و کلات آهن ((fe-edta به سه صورت اضافه نمودن به خاک، محلولپاشی روی شاخ وبرگ و تزریق به تنه در اختیار درختان سیب رقم رد دلیشز، هلو رقم انجیری و شلیل رقم مغان مبتلا به کمبود آهن قرار گر فتند. آزمایشها به طور جداگانه برای هر میوه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 7 تیمار و در 3 تکرار انجام شدند. در روش خاکی، 50 گرم از هر کود به طور جداگانه در نیمه اول خرداد ماه در پای هر درخت ریخته و با خاک اطراف تنه کاملاً مخلوط شد. در روشهای محلولپاشی و تزریق تنه ای، غلظت 5/0 درصد از هر کود به طور جداگانه در سه نوبت (ابتدا نیمه اول خرداد ماه و سپس به فاصله 4 هفته بعد از آن) مورد استفاده قرار گرفت.در طول فصل رشد شدت کلروز برگها و تغییرات رنگ آنها تحت تأثیر تیمارها به طور مشاهده ای تعقیب و ثبت گردید. پس از برداشت میوه ها از هر درخت میزان کلروفیل برگ آنها از طریق اسپکتروفتومتری اندازه گیری شد. میزان آهن کل و فعال و آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز نیز اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که تیمارهای کودی آهن اثر معنی داری روی میزان آهن کل و فعال، کلروفیل و آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز و کنترل کلروز آهن در هر سه درخت میوه داشت. کمترین میزان کلروفیل ، آهن فعال و آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز مربوط به تیمار عدم استفاده از کود (شاهد) و بیشترین آن به تزریق تنه ای سولفات آهن تعلق داشت، اما مقایسه میانگینها در مورد آهن کل نشان داد که بالاترین محتوای آهن کل در درختان سیب و هلو متعلق به تیمار شاهد یعنی درختان کلروزه بود و در درختان شلیل بالاترین اثر مربوط به تیمار تزریق سولفات آهن و تیمار شاهد در مرحله بعدی قرار داشت. به طور کلی تزریق کودهای حاوی آهن اثر مثبت تری را بر محتوی کلروفیل، آهن فعال، آنزیم کاتالاز و پراکسیداز نسبت به محلول پاشی و کاربرد خاکی داشت. اثرات متقابلی بین نوع کود و روش تغذیه ای آهن مشاهده شد. به طوری که در روش تزریق، سولفات آهن اثرات بهتری نسبت به کلات آهن داشت، ولی در کاربردهای خاکی و محلول پاشی کلات آهن در اکثر موارد نتیجه بهتری نسبت به سولفات آهن نشان داد.