نام پژوهشگر: رضا نیرومند
رضا نیرومند مرتضی حسینی شاهرودی
پیامدهای کلامی و اخلاقی تحوّلات ساختار ژنتیک به بررسی نسبت میان ژنتیک و الهیات و آموزه های دینی پرداخته که خود از مصادیق مهم علم و دین محسوب می شود. پیامدهای کلامی ناشی از اصلاحات ژنتیک به نسبت میان دستاوردهای فنّاوری ژنتیک انسانی با خالقیّت، جبر، شکل گیری خیر و شر و هدایت انسانی می پردازد. از بررسی نسبت ژنتیک و خالقیت روشن می گردد که انسان به عنوان مظهر خلّاقیت الهی می تواند به اذن خداوند در مقام آفرینش گری قرار گیرد. اگرچه ساختار ژنتیکی هر انسانی میزانی از جبر رفتاری را به دنبال دارد اما منجر به جبرگرایی فراگیر در همه رفتارهای انسانی نمی گردد. رهیافت اصلاح و دستکاری ژنی انسان علاوه بر درمان و پیشگیری از بیماری های جسمی و رذایل اخلاقی فرصت و راهکار مناسب و معقولی جهت شکل گیری خیرات و صفات مطلوب انسانی و به خصوص بهسازی نسل آینده انسانی می باشد. این نوشته با طرح مقوله هدایت ژنتیکی سعی می کند نوع جدیدی از هدایت انسانی را مورد بحث قرار دهد که به طور مستقیم متأثر از ساختار ژنتیک می باشد. پیامدهای اخلاقی و رفتاری ژنتیک نیز به موضوعاتی مانند طینت، فطرت و کسب صفات و تربیت پذیری اخلاقی می پردازد. بررسی رابطه دو آموزه دینی طینت و فطرت با ساختار ژنی انسان دلالت می کند بر این که مقایسه ژنتیک با این آموزه ها از جهاتی قابلیت تطبیق و همانندی و شباهت را نشان می دهد. با توجه به تأثیر بنیادی ژنتیک بر شخصیت و رفتار آدمی و اشارات و تصریحاتی که در آموزه های دینی نسبت به ژنتیک صفات اخلاقی صورت گرفته کسب صفات اخلاقی از طریق ژنتیک در آموزه های دینی اثبات می گردد. نیز تعامل میان ژنتیک و محیط نیز بر تربیت پذیری اخلاقی انسان دلالت دارد. بنابراین بر اساس راهبرد اساسی نقش فعّال آدمی در هستی و نیز تأثیرگذاری که ژن ها در شکل گیری شخصیت و سعادت او دارند، اصلاح ساختار ژنتیک انسان ها برای رسیدن به ویژگی های مطلوب اخلاقی و دینی و بهسازی نسل آینده بشری ضروری به نظر می رسد.