نام پژوهشگر: راضیه اکبری
راضیه اکبری عبداله حاتم زاده
درک الگوهای تغییر رنگ در گل ها و گیاهان زینتی به اصلاح و تولید ارقام جدید و بازارپسند، بهبود رنگ گل ها در باغبانی و مدیریت بهتر گلدهی کمک می کند. در این مطالعه تغییرات رنگ گل و برهمکنش عوامل موثر بر رنگ طی مراحل مختلف نمو گل و توسعه رنگ در ارقام مختلف مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعات نشان داد که در ارقام مختلف ژربرا سنتز فلاونوئیدها خیلی زودتر از مرحله شکوفائی گل ها و قبل از تشکیل غنچه آغاز می شود، اما توسعه و سنتز آنتوسیانین ها در تمام مراحل نمو از غنچه تا حتی پس از شکوفائی گل ها ادامه دارد. همچنین مشخص شد که ارقام مختلف الگوهای تغییر رنگ متفاوتی دارند، طوری که سنتز فلاونوئیدها و آنتوسیانین ها در ارقام قرمز و بنفش در مقایسه با ارقامی با رنگ مایه صورتی، خیلی زودتر آغاز می شود. همچنین، در بین عناصر ارزیابی شده در ژربرا عناصر آهن، کلسیم، منیزیم و منگنز، ارتباط بیشتری با مولفه های رنگ نشان دادند. بالاترین میزان کلسیم در هر سه مرحله در گل های فاقد آنتوسیانین مشاهده شد. آهن در هر سه مرحله همبستگی بالائی با مولفه های رنگ نشان داد. این در حالی بود که همبستگی قابل توجهی بین مولفه های رنگ و عناصر مس و روی مشاهده نشد. در مجموع، دامنه تغییرات آهن طی نمو گل ها، بین 0135/0– 0055/0، مس بین 0055/0– 0033/0، روی بین 0032/0- 0017/0، منگنز بین 0032/0 – 0021/0، کلسیم بین 97/2 – 49/1 و منیزیم بین 92/1 – 39/1 میلی گرم در هر گرم وزن تر گلبرگ متغیر بود. دامنه تغییراتph گلبرگ نیز طی سه مرحله نمو گل بین 53/5 و 74/5 متغیر بود و اسیدیته گلبرگ در مرحله دوم و سوم همبستگی مثبتی با میزان رنگ مایه نشان داد. مطالعات میکروسکوپی سلول های اپیدرمی، حضور اجسام کروی را در داخل واکوئل سلول های گلبرگ در ارقام carmen، cacharell و rosalin ثابت کرد. در حالی که در رقم purple prince، این ذخایر تنها به صورت توده هائی در زمینه واکوئلی مشاهده شدند و فاقد شکلی کروی و یا هر شکل منظم دیگری بودند. در مطالعات میکروسکوپی sem، شکل سلول های اپیدرم بالا در تمام ارقام به صورت برآمدگی هائی طویل با پاپی های متعدد مشاهده شد که آرایش و تراکم این پاپی ها در ارقام مختلف متفاوت بود. همچنین طبق نتایج به دست آمده بین مقدار هورمون های داخلی و مراحل نمو همبستگی معنی داری مشاهده شد، به این ترتیب که مقادیر پایین هورمون جیبرلین و مقادیر بالای آبسزیک اسید ارتباط تنگاتنگی با مرحله القاء گل ها داشتند. مقادیر بالای هورمون اکسین نیز وابسته به تمایز جوانه گل بود و مشخص شد که این تغییرات وابسته به مرحله رشد، غلظت هورمون و نوع ژنوتیپ بر سنتز انواع خاصی از آنتوسیانین ها و رنگدانه ها تاثیر می گذارد.