نام پژوهشگر: حامد منصوری علی آباد
حامد منصوری علی آباد جواد غلام نژاد
چکیده : یکی از مشکلات در تونل سازی و حفر سازه های زیرزمینی وجود زمین های مسأله دار مانند زمین های آماس پذیر است. منظور از زمین های آماس پذیر، خاک و سنگ های سست و شکل پذیری است که با دارا بودن شرایط و استعداد تورم، وضعیت تنش در منطقه را به هم می زنند و مسائل و مشکلات بزرگی را در امر تونل سازی ایجاد می نماید. آماس کف تونل یکی از پدیده های عادی در تونل سازی در زمین های آماسی به ویژه سنگ های سست رسوبی است. تونل های ساخته شده در این نوع زمین ها در اثر فشار تورمی که به سیستم نگهداری وارد می شود، دچار خسارت های شدیدی می شوند. معدن زغال سنگ طبس در 75 کیلومتری شهرستان طبس واقع شده است. معدن پروده بخشی از معدن زغال سنگ طبس است که لایه در حال استخراج در این معدن، لایه c1 با ضخامت 2 متر می باشد که به روش جبهه کار طولانی پسرو در حال استخراج است. تونل باربری پانل شرقی شماره 2معدن پروده یک طبس (e2.m.g) دارای مقطع ذوزنقه ای با قاعده بزرگ 5/4 متر و ارتفاع 3 متر است که در حال حاضر دیواره و سقف آن با بولت فلزی و قاب فولادی 29v نگهداری می شود. هدف از انجام این پژوهش طراحی مجدد سیستم نگهداری برای مقابله با پدیده آماس کف در تونل مذکور است بدین منظور مقدار آماس کف و اثر پیشروی جبهه کار بر روی مقدار آماس کف با استفاده از نرم افزار flac 3d بررسی شد. نتایج نشان داد که مقدار آماس کف در نقاط شاهد بدون در نظر گرفتن اثر جبهه کار 45 سانتیمتر و زمانی که جبهه کار در فاصله 5 متری نقاط شاهد است به 145 سانتیمتر می رسد که این مقدار با آنچه در واقعیت رخ می دهد نزدیک است. نهایتاً با پیشنهاد سیستم نگهداری از نوع قاب فولادی 180 ipb همراه با حفر کف تونل به شکل قوسی با عمق 40 سانتیمتر و نصب 8 عدد بولت در کف، مقدار آماس کف در 5 متری جبهه کار به کمتر از 20 سانتیمتر کاهش یافت.