پژوهش حاضر به مقایسه مبانی نظری جامعه علوی و جامعه مدنی می پردازد. با توجه به این که جامعه ما اکثراً مسلمان و شیعه هستیم، در این میان گروهی از صاحب نظران از الگوی حکومت علوی حمایت کرده اند و عده ای دیگر طرفدار شکل گیری و پیاده کردن مبانی فکری – فلسفی جامعه مدنی غربی بوده اند، که این امر ضرورت و اهمیت مطالعه و مقایسه ی آنها را با یکدیگر می نمایاند و از سویی بررسی وجوه اختلاف جامعه علوی و جامعه مدنی و مقایسه مبانی نظری این دو، دست کم به درک بهتر آنها یاری می رساند. با این توصیف، بیان احکام سیاسی و شرح و تفسیر آن برای پاسخ به سئوالاتی در خصوص مفاهیمی همچون: آزادی، دموکراسی و ... که در حوزه سیاست مطرح است بسیار ضروری می باشد. لذا تحقیق حاضر بر آن است تا با بررسی تطبیقی نشان دهد که ساخت جامعه علوی در اسلام با ساخت جامعه مدنی در غرب از لحاظ مبانی فکری – فلسفی متفاوت است.