نام پژوهشگر: اکبر مرزوقیان
اکبر مرزوقیان محمود تورچی
با توجه به گسترش فزاینده اراضی شور در سطح کشور و اهمیت گندم به عنوان مهم ترین محصول استراتژیک، اصلاح و بهبود ارقام گندم از اولویت های اصلی به شمار می آید. پیش زمینه هر برنامه به نژادی برای بهبود تحمل شوری، بررسی تنوع ژنتیکی و شناخت ساز و کار ژن های دخیل و مرتبط با شوری است. در عین حال تحقیقات اندکی در مورد اثرات شوری بر گندم صورت گرفته است. در این راستا واکنش نسل های حاصل از دو رقم حساس (آرتا) و مقاوم (بم) به سه سطح شوری صفر، 125 و 250 میلی مولار کلرید سدیم با استفاده از روش تجزیه میانگین نسل ها مورد ارزیابی قرار گرفت. هفت نسل(f3 and bc1.2, bc1.1,f2, f1, p2, p1)به عنوان فاکتور فرعی به همراه سطوح شوری به¬عنوان فاکتور اصلی به صورت آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در محیط کشت هیدروپونیک ارزیابی شدند. اعمال تنش شوری در سیستم کشت هیدروپونیک با بستر شنی انجام شد. صفات طول و عرض برگ پرچم، وزن خشک برگ پرچم، شاخص کلروفیل، طول ریشک، طول پدانکل، طول ریشه، وزن خشک ریشه، ارتفاع بوته، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک بوته، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه در بوته، میزان پتاسیم و سدیم، نسبت پتاسیم به سدیم، نشت الکترولیت، محتوای نسبی آب برگ و درصد آب برگ مورد اندازه گیری قرار گرفتند. اپیستازی برای شاخص کلروفیل و وزن خشک اندام هوایی در سطح صفر شوری از نوع تکمیلی و در بقیه مواردی که امکان تشخیص نوع اثر اپیستازی میسر بود به صورت مضاعف بود.برای آزمایش پروتئومیک از ارقام والدی آرتا و بم در دو سطح صفر و 250 میلی مولار nacl استفاده شد. سه پروتیئن افزایش بیان و یک پروتئین کاهش بیان داشت. جستجو در پایگاه های اطلاعاتی برای لکه های پروتئینی نشان داد که پروتئین های دارای تغییرات بیان احتمالا از نوع پروتئین های ساختاری مانند پروتئین های شوک حرارتی و پروتئین های تنظیمی مانند فاکتورهای ترجمه بودند.