نام پژوهشگر: امیرحسین رشیدی

تغییرات پاتولوژیک بافتی و بیوشیمیایی سیستم تنفس درcopd القائی بوسیله سیگار در گربه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز 1390
  امیرحسین رشیدی   حسین طایفی

بیماری مزمن انسدادی ریه یک بیماری پیش رونده است که با انسداد مجاری هوا و تخریب پارانشیم ریه مشخص می شود. عوامل متعددی چون سیگار، گرد و خاک، ژنتیک و عفونت از جمله عوامل خطر آن هستند. سیستم دفاعی از سه راه در برابر ذرات آسیب زا از بدن محافظت می کند. نخست راه سلولهای پوششی است. راه بعدی دفاع سلولهای التهابی و نهایتا راه دفاع اختصاصی است. استرس اکسیداتیو عامل ایجاد کننده تغییرات آسیب شناختی است. پاسخ های التهابی ایمنی ذاتی و اکتسابی ، سلولهای التهابی، میانجی های التهابی، عدم تعادل پروتئاز-آنتی پروتئاز و استرس اکسیداتیو عوامل موثر در آسیب زایی بیماری هستند. برای مطالعه روند بیماری بخصوص در مبتلایانی که استعمال دخانیات را در تاریخچه خود دارند، از حیوانات به عنوان مدلی برای ارزیابی بیماری استفاده می شود.. برای مطالعه بیماری می توان بحث آسیب و تغییرات بافتی و بیوشیمیایی و خون شناسی را در سه قالب مجزا نمود: فاز حاد و التهابی، فاز تغییر پاسخ دهی (remodeling) و فاز مزمن و فرساینده بیماری.. التهاب اولیه ناشی از دود سیگار با افزایش پاسخ التهابی بدن همراه است که با پیشرفت روند بیماری و طولانی شدن قرار گیری در معرض دود، این پاسخ التهابی خود باعث تخریب ریوی و تنگی مجاری خواهد شد. دسته داروهای مختلفی در درمان این بیماری استفاده می شود که می توان به کورتیکواستروئیدها، متیل گزانتین ها، بتا آدرنرژیک ها و آنتی کولینرژیک ها اشاره نمود. برای مطالعه این بیماری در این پژوهش از گربه به عنوان مدل حیوانی برای القا و مطالعه ی فاز حاد بیماری استفاده شد. بدین منظور چندین گربه از نقاط مختلف شهر تبریز جمع آوری و پس از معاینه اولیه و عدم وجود ضایعات، 13 گربه واکسیناسیون شده و پس از دریافت قرص ضد انگل، وارد قفس شدند. پس از 10 روز دوره وفق پذیری، این گربه ها به 3 گروه (3گربه به عنوان شاهد، 5 گربه به عنوان بیمار و 5 گربه به عنوان درمان )تقسیم شدند. برای 4 روز گربه ها در معرض 190 نخ سیگار در چمبر تعبیه شده بودند. روز پنجم ابتدا گربه ها بیهوش شده، نمونه خونی گرفته می شد و سپس حیوان راحت می شد (exsanguinations). پس از آن مایع شستشوی برونشی-آلوئولی(balf) و مقاطع بافتی اخذ می شد. در بررسی خون شناسی، حجم متراکم سلول های خونی به روش میکروهماتوکریت، سطح پروتئین تام پلاسما به روش بیوره و فیبرینوژن پلاسما به روش ترسیب و هموگلوبین خون به روش سیانوهموگلوبین اندازه گیری شد. تعداد سلولهای قرمز خون، سلولهای سفید خون و تعداد تفریقی سلولهای سفید خون با لام نئوبار شمارش شد. در بررسی بیوشیمیایی آزمایشات روی سرم، پلاسما، balf و عصاره بافتی نای و ریه انجام شد. اندازه گیری پروتئین تام به روش لوری، لیپیدپراکسیداسیون به روش mda و قدرت آنتی اکسیدانی به روش احیای آهن(frap) صورت پذیرفت. در بررسی مقاطع بافتی نسبت سلولهای موکوسی به سروزی غدد زیر مخاطی، شاخص reid و وضعیت آسیب شناختی مقاطع ریه و نای مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در گروه بیمار نسبت به گروه شاهد تغییرات بافتی، بیوشیمیایی و خون شناسی، همگی حکایت از القای فاز حاد و بروز التهاب داشت. از طرفی با بررسی نتایج مربوط به گروه درمان، تاثیرات ضد التهابی داروی تیوتروپیوم مشخص و بارز بود. با بررسی نتایج حاصله می توان نتیجه گرفت که پاسخ های التهابی بدن تا چند روز اول می تواند جلوی سموم ناشی از دود سیگار را بگیرد اما با پیشرفت بیماری، این پاسخ خود باعث آسیب زایی به بافت ها و مزمن شدن بیماری شده، کاهش ظرفیت تنفسی را به دنبال خواهد داشت. داروی تیوتروپیوم با تاثیرات ضد التهابی خود باعث کاهش روند التهاب و به تعویق افتادن تخریب بافتی می شود همچنین جلوی تاثیرات مخرب سلولهای التهابی بالاخص نوتروفیل ها و ماکروفاژها که با آزاد سازی مدیاتورها و آنزیمهایی چون الاستاز، بافت زمینه را هضم می کنند می شود