نام پژوهشگر: اقدس رمضانی
اقدس رمضانی علی هاتف سلمانیان
زانتان یک پلیساکارید خارج سلولی تولید شده توسط باکتریهای جنس xanthomonas است که به دلیل ویسکوزیته بالا و دیگر خواص منحصر به فردش به عنوان عامل غلیظ کننده و سوسپانس کننده در صنایع مختلف غذایی، دارویی، شیمیایی و نفت کاربرد دارد. به دلیل پایین بودن سطح فعالیت آنزیم بتاگالاکتوزیداز در این باکتریها و عدم رشد کافی در محیط پایهای لاکتوز، امکان تولید صمغ زانتان در مقیاس وسیع صنعتی و با استفاده از منابع ارزان قیمتی مثل آب پنیر میسر نمیباشد. در این پژوهش، مطالعاتی روی کلکسیونی متشکل از 210 سویه ایرانی xanthomonas. citri subsp. citri (xci) صورت گرفت که در میان آنها تعدادی از سویههای لاکتوز مثبت شناسایی شدند. این سویهها قادرند علاوه بر محیط پایه لاکتوزی، روی محیط آب پنیر نیز رشد نموده و تولید زانتان نمایند. به دنبال غربالگری این سویهها، تلاش گردید تا با استفاده از روش کار مولکولی و تعیین سکانس ژن 16s rdna این باکتریها و تطابق آن با دیگر توالیهای 16s rdna باکتریهای زانتوموناس موجود در gene bank، از جنسیت این باکتریها اطمینان حاصل شود. همچنین، با استفاده از روشهای بیوشیمیایی، آنزیم بتاگالاکتوزیداز تولیدی توسط این باکتریها مورد ارزیابی قرار گرفت که در تعدادی از سویهها فعالیت آنزیمی بسیار بالایی دیده شد. نتایج بدست آمده نشان میدهد که در مقایسه با سویه تجاری، میزان و کیفیت زانتان تولیدی توسط سویههای بومی از مطلوبیت و مقبولیت بیشتری برخوردار است.در این پروژه کلکسیون باکتری های xanthomonas citri (در پژوهشگاه مهندسی ژنتیک و زیست فناوری) از نظر قدرت رشد بر روی محیط های واجد قند لاکتوز به عنوان تنها منبع کربن مورد بررسی قرار می گیرد. ارزیابی حضور ، میزان و کارایی آنزیم در استفاده از این قند و در نهایت تولید زانتان در سویه های منتخب بررسی خواهد شد. امید می رود که سویه های xanthomonas citri با توانایی بالا در تولید انزیم و استفاده از منبع لاکتوز انتخاب و برای مراحل بعدی (به کارگیری آب پنیر) مورد استفاده قرار گیرد