نام پژوهشگر: افشین رستمی
افشین رستمی نعمت سخندان
cucumber mosaic virus (cmv) یکی از مهم ترین ویروس های آلوده کننده اعضای خانواده کدوئیان و متعلق به جنس cucumovirus و خانواده bromoviridae می باشد. این ویروس دارای دامنه میزبانی بسیار وسیعی است و گونه های گیاهی زیادی از خانواده های مختلف را آلوده می کند. آن دارای ژنوم چند بخشی شامل سه قطعه آران ای تک رشته ای، دو آران ای زیرژنومی و در برخی از جدایه ها دارای آران آی ماهواره ای است.rna1 به عنوان بزرگترین قطعه ژنوم ویروس بوده و دارای 3357 نوکلئوتید است و پروتئین 1a را کد می کند. rna2 حاوی 3050 نوکلئوتید و پروتئین 2a را رمز می کند. rna3 حاوی حدود 2200 نوکلئوتید و دارای دو سیسترون 3a و cp می باشد. پروتئین 3a توسط orf قرار گرفته در مجاورت ´5 رمز می شود. دومین orf موجود در orf3، پروتئین پوششی (26 کیلو دالتون)را کد می کند که در طرف ´3 مولکول rna3 قرار گرفته و از طریق rna4 زیر ژنومی کد می شود. این پروتئین به همراه پروتئین 3a (پروتئین حرکتی) برای حرکت سلول به سلول در میزبان مورد نیاز هستند. پروتئین های 1a و 2a نیز در همانندسازی ویروس ضروری هستند. ذرات ویروسی چند وجهی به قطر 29 نانومتر و بدون غلاف هستند و در طبیعت توسط شته ها به روش ناپایا منتقل می شوند. این ویروس بر طبق خصوصیات سرولوژیک و ترادف نوکلئوتیدی در دو زیرگروه طبقه بندی می شوند. هدف این پژوهش، بیان ژن پروتئین پوششی ویروس موزاییک خیار در سیستم پروکاریوتی باکتریrosetta escherichia coli بود. بخشی از آر ان ای سوم ویروس cmv ( استرین b13) که پروتئین پوششی را رمز می کند، قبلا با استفاده از آغازگرهای اختصاصی از روی cdna تکثیر و همسانه سازی شده بود. در این تحقیق از کلونی باکتریایی همسانه شده ی واجد ptz57cmvcp پلاسمید رشد داده شد و به روش لیز آلکالینی استخراج شد. سپس برش آنزیمی با آنزیم های bamhi و saci برروی این پلاسمید انجام شد. قطعه مورد نظر، به حامل بیان pet21a(+) برش داده شده توسط آنزیم های bamhi و saci اتصال داده شد و این فراورده به درون باکتری e.coli انتقال داده شد. پس از بیان پروتئین پوششی cmv در e.coli strain rosseta gami، اندازه ی آن در sds-page بررسی شد. وزن مولکولی این پروتئین در حدود 30 کیلو دالتون بود که بدون احتساب چند اسیدآمینه افزوده شده توسط انتهاهای n و cحامل، با اندازه ی پروتئین پوششی cmv که kda 26 است، مطابقت داشت. پروتئین پوششی cmv نوترکیب بیان شده در باکتری، با استفاده از آزمون های das-elisa، diba و وسترن بلات مورد بررسی قرار گرفت. در همه این موارد نتایج به دست آمده تایید کننده بیان ژن مورد نظر بودند. در نهایت تشکیل پروتئین پوششی ویروس cmv با استفاده از میکروسکوپ الکترونی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد علاوه بر تایید بیان این پروتئین و تشکیل ذرات شبه ویروسی را نیز اثبات کرد.