نام پژوهشگر: اشرف شربتی علی شاه
اشرف شربتی علی شاه علی میرزا آقازاده
دویست و پنجاه جوجه ی نر یک روزه سوی? راس (308) در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار و 5 تکرار به ازای هر تیمار (10 جوجه در هر تکرار) به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف پودر دان? سماق بر عملکرد، وضعیّت آنتی اکسیدانی خون، فراسنجه های خونی و خصوصیّات لاشه جوجه های گوشتی تحت استرس گرمایی انجام گرفت. همه ی جوجه ها، جیره های آغازین (1 تا 21 روزگی) و رشد (22 تا 42 روزگی) مشابه ولی سطوح مختلف صفر (شاهد) و 25/0، 5/0، 1 درصد پودر دان? سماق یا 100 میلی گرم در کیلوگرم ویتامین e را دریافت کردند. نتایج آزمایش اخیر نشان داد که جوجه های تغذیه شده با سطوح 25/0، 5/0 سماق و 100 میلی گرم در کیلوگرم ویتامین e افزایش وزن بدن بالاتری در مقایسه با جوجه های سایر تیمار های آزمایشی در دور? آغازین داشتند (05/0>p). تفاوت معنی داری بین افزایش وزن بدن جوجه-های تیمار های آزمایشی در دوره رشد و کلّ دوره (1 تا 42 روزگی) مشاهده نشد (05/0<p). بعلاوه، تفاوت معنی داری بین تیمار های آزمایشی برای مصرف خوراک در دوره های آغازین، رشد و کلّ دوره آزمایشی مشاهده نگردید (05/0<p). ضریب تبدیل خوراک جوجه های تغذیه شده با سطح 5/0 درصد پودر دانه سماق و ویتامین e پایین تر از مقدار مربوط به جوجه های تغذیه شده با سطح 1 درصد پودر دان? سماق در دوره آغازین بود (05/0>p). تفاوت معنی داری بین تیمار ها برای ضریب تبدیل خوراک در دوره-های رشد و کلّ دوره مشاهده نشد (05/0<p). علاوه بر این در مقایسات مستقل، مصرف سماق باعث بهبود افزایش وزن بدن و ضریب تبدیل خوراک در مقایسه با گروه شاهد در دوره آغازین شد (05/0>p). تفاوت معنی داری بین تیمار ها برای ظرفیت آنتی-اکسیدانی کل و فعالیت آنزیم های سوپر اکسید دسموتاز و گلوتاتیون پر اکسیداز خون در سن 42 روزگی مشاهده نشد (05/0<p). همچنین تفاوت معنی داری برای مالون دی آلدئید خون تیمارهای مختلف در سن 42 روزگی دیده نشد (05/0<p). غلظت پروتئین تام خون جوجه های تغذیه شده با همه سطوح مختلف پودر دانه سماق و همچنین ویتامین e به طور معنی داری کمتر از مقدار مربوط به جوجه های تیمار شاهد بود (05/0>p)، استفاده از سطوح مختلف پودر دانه سماق تاثیری بر وزن نسبی ران، سینه، چربی محوط? بطنی، کبد و قلب و همچنین طول و وزن نسبی روده کوچک نداشت (05/0<p). هیچکدام از فراسنجه های کلسترول، تری-گلیسرید و هموگلوبین تحت تاثیر تیمار های آزمایشی قرار نگرفتند (05/0<p). در مقایسات مستقل نیز مصرف پودر دان? سماق در مقایسه با گروه کنترل باعث افزایش هماتوکریت خون گردید (05/0>p). بنابراین مصرف پودر دانه سماق باعث بهبود عملکرد جوجه های گوشتی تحت استرس گرمایی در دوره آغازین شد اما تأثیری بر عملکرد در دوره های رشد و کلّ دوره و همچنین آنزیم های آنتی اکسیدانی، خصوصیّات لاشه و فراسنجه های خونی به غیر از پروتئین کل نداشت.