موقعیت استراتژیک منطقه جنوبی ایران و شرایط سیاسی واقتصادی آن در سده های اخیر به شدت مورد توجه کشورهای قدرتمند اروپایی وعرصه تاخت وتاز آنها قرارگرفته است. دراین میان، حوزه شمالی خلیج فارس بسیارحائز اهمّیّت بوده واز گذشته دور مورد توجه قدرت های استعماری دول اروپایی به ویژه بریتانیا قرار داشته است. دردوره قاجار به ویژه دردوره زمامداری ناصرالدین شاه وضعیت سیاسی و اقتصادی این منطقه دچار تحولاتی گردید که درطی آن ایران مجبور به انعقاد قراردادهایی باکشورهای اروپایی شدکه این قراردادها دستاورد چندانی برای ایران در پی نداشت. طرح حاضر به صورت مطالعه موردی برروی وقایع سیاسی و اقتصادی منطقه شمالی خلیج فارس درسال های1847تا 1895م در دوره حکومت ناصرالدین شاه انجام پذیرفته که علاوه بر بررسی تحولات سیاسی واقتصادی منطقه اقدام به تمرکز برروی وضعیت بنادر وابسته، مناطق پس کرانه ای خلیج فارس وکانون های قدرت و تجارت شده تا دلایل اصلی رخدادهای مهم هرکدام در طول این دوره بیان شوند. شایان ذکر است که دراین تحقیق مواردی ازقبیل قوانین وحقوق گمرکی درمنطقه به ویژه در بوشهر و روابط بین المللی حوزه شمالی خلیج فارس با مراکز اقتصادی مهم مثل مسقط، کویت، بصره و عراق مورد بررسی قرار گرفته و به آن پرداخته شده است. درانتها نیز به بررسی تحولات منطقه و روابط حاکم بر این دوره با حوزه شمالی خلیج فارس پرداخته شده تا در نهایت برخی نتایج سیاسی و علل انتقال کانون های مهم تجاری منطقه تحت عنوان اهداف کلیدی طرح مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.