چکیده: این پایان نامه با عنوان"بررسی اشکال مختلف قراردادهای نفتی و ارائه یک شکل بهینه برای ایران"، به معرفی و تحلیل انواع روش های انعقاد قراردادهای همکاری مابین کشورهای دارای مخازن هیدروکربوری و شرکت های فعال این حوزه پرداخته و با توجه به شرایط خاص ایران، روش کارآمد و موثر را برای این کشور ارائه نموده است. مسئله اصلی این تحقیق آن است که با لحاظ نمودن وضعیت ویژه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ایران، از میان فرم های مختلف قراردادی در حوزه نفت و گاز، کدامیک برای این کشورمفید و موثرتر است. در فصل اول این پایان نامه که "کلیات" ذکر شده است، فصل دوم به مروی بر انواع مختلف قراردادهای نفتی و ویژگی های آن پرداخته است.درفصل سوم روند تاریخی قراردادهای نفتی ایران تبیین شده و فصل چهارم مربوط به بررسی پیشینه موضوع این تحقیق است. در فصل پنجم بررسی مبانی نظری و روش و تجزیه و تحلیل تحقیق بیان شده و بررسی قراردادهای نفتی ایران با رویکرد تحلیل استراتژیک در فصل ششم انجام گرفته است. فصل هفتم نیز نتیجه گیری و پیشنهادات را شامل می شود. اما پس از تحلیل اشکال مختلف قراردادی با استفاده از "روش برنامه ریزی استراتژیک و ماتریس swot " به این نتیجه رسیدیم که روش "بیع متقابل" که در حال حاضر در ایران استفاده می شود، روش کارآمد و بهینه ای نیست اما با توجه به موانع قانونی که در خصوص انعقاد قرارداد با طرف خارجی برای ایران وجود دارد، تنها راه ممکن تا قبل از اصلاحات قانونی، همین روش است. منتها باید با اعمال تغییرات فراوان در این روش (که در فصل پایانی آورده شده است) زمینه رابرای بهبود وضعیت سرمایه گذاری در بخش نفت و گاز ایران فراهم نمود.