واکنش های مکانو شیمیایی به جهت گزینش پذیر بودن محصول در این روش و حذف اثرات نامطلوب حلال در روند واکنش و همچنین اثرات زیست- محیطی آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در تحقیق حاضر به بحث در مورد تهیه ی ترکیب هایی از نیکل(ii) و مس(ii) با خاصیت ترموکرومیسم با استفاده از دو گروه نمک های آمینی : الف. 2-آمینو-n- متیل پیریدین هیدروکلرید (6 و 5 ، 4= n )، ب. آلکیل آمونیوم کلرید( آلکیل = پروپیل، بوتیل و پنتیل ) در حالت جامد پرداخته شده است. در ابتدا، نمک های آمین شامل 2-آمینو-4- متیل پیریدینیوم کلرید، 2-آمینو-5- متیل پیریدینیوم کلرید، 2-آمینو-6- متیل پیریدینیوم کلرید و پروپیل آمونیوم کلرید، بوتیل آمونیوم کلرید، پنتیل آمونیوم کلرید با استفاده از آمین های مربوطه و اسید هیدروکلریک تهیه گردید و سپس با نمک های نیکل(ii) کلرید شش آبه و مس(ii) کلرید دو آبه، ترکیب های دو گروه فوق در حالت جامد تهیه گردید. شناسایی محصولات و نیز خواص ترموکرومیسم آن ها با استفاده از روش های طیف سنجی ir، الگوهای xrd، تصاویر sem، اندازه-گیری های آنالیز حرارتی dsc/tga و اندازه گیری رسانایی الکتریکی ویژه ی آن ها در حالت جامد مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت، با تعیین مقدار انرژی فعال سازی ( ) در ترکیب های کوئوردیناسیون تهیه شده، مشاهده می شود که پدیده ی محدوده ی تغییر رنگ ترموکروم با پدیده ی رسانایی الکتریکی ویژه ی همراه می باشد و تغییرات رنگ سریع در ترموکرومیسم غیر پیوسته، به دلیل گذارهای تغییر فاز ساختاری پیشنهاد گردید.

فناوری نانو عموما به استفاده از مواد و ساختارها در حد نانو اطلاق می گردد. این ابعاد محدوده ای بین 1 تا 100 نانومتر را شامل می شود. این قبیل ذرات به صورت اتم به اتم خلق می شوند. لذا اندازه و گاهی شکل یک ذره در شرایط آزمایشگاهی قابل کنترل است. سنتز نانو ذرات مس در طی سال های گذشته افزایش چشمگیری داشته است. زیرا مس خواص ویژه و مهمی از قبیل هدایت الکتریکی بالا، نقطه ذوب بالا، توانایی اتصال و لحیم شدن عالی و خاصیت ضد باکتریایی و قارچ دارد. در این پژوهش کمپلکس های دو ظرفیتی مس به کمک لیگاندهای دهنده نیتروژن تهیه شدند. نانو ذرات مس با احیای شیمیایی این کمپلکس ها و با استفاده از عامل کاهنده هیدرازین در محیط قلیایی و در دمای 80 درجه سانتیگراد تهیه گردید. لیگاندهای دهنده نیتروژن در این پژوهش شامل آمونیاک، اتیلن دی آمین، بوتیل آمین، دی اتیل آمین، پی پیریدین، پی پیرازین، پیریدین، اکتیل آمین و پنتیل آمین بودند. در این تحقیق اثر دما، ph و غلظت n2h4/cu2+ روی اندازه ذرات بررسی شد. در نهایت محصول هر واکنش بعد از به دست آوردن شرایط بهینه، با استفاده از دستگاه های ir،xrd ، vis uv-و sem مورد بررسی و شناسایی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با تغییر لیگاندهای اطراف فلز، اندازه و مورفولوژی نانو ذرات تغییر یافت. برای نمونه مورفولوژی نانو ذرات مس تهیه شده از کمپلکس پی پیرازین به شکل سوزنی و ورقه ای می باشد؛ در حالی که نانو ذرات مس تهیه شده از کمپلکس های دیگر به صورت کروی هستند. همچنین با افزایش دمای واکنش و افزایش نسبت مولی n2h4/cu2+ تا حد مشخص، اندازه نانو ذرات مس کوچکتر شده است.

کرومیسم یکی از پدیده های بسیار جذاب در شیمی به ویژه شیمی کودوردیناسیون است و به معنای تغییر رنگ بوده و بر حسب عامل منجر به این تغییر به چند دسته تقسیم شده که پیشوند جلوی هر اسم نمایانگر این عامل میباشد. از جمله انواع آن به فوتوکرومیسم، مالوکرومیسم، یونوکرومیسم و ترموکرومیسم میتوان اشاره کرد. به عنوان مثال در پدیده فوتوکرومیسم عامل تغییر رنگ نور میباشد. در این تحقیق بیشتر به بحث در مورد ترموکرومیسم به ویژه در حالت جامد و عوامل منجر به تغییر رنگ از جمله تغییر شبکه پیوند هیدروژنی و دگرگونی در ساختار و عدد کوئوردیناسیون در مورد نمکهای مشتقات پیریدینیوم تتراکلروکوپرات، بیس 2-آمینو-4-متیل پیریدینیوم)تتراکلروکوپرات و بیس(2-آمینو-6-متیل پیریدینیوم) تتراکلرونیکلات و بیس (2-آمینو-3-هیدروکسی پیریدینیوم) تتراکلرونیکلات تهیه گردید و سپس خواص ترموکرومیسم آنها در فاز جامد با استفاده از روشهای ir، اندازه گیری رسانای الکتریکی، اندازه گیری نفوذپذیری مغناطیسی، طیف انعکاسی حالت جامد، روشهای تجزیه حرارتی و الگوهای پراش xrd مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت برای کمپلکسهای نیکل، ساختار اکتاهدرال در دمای پایین و تتراهدرال در دمای بالا و برای کمپلکسهای مس ساختار مربع مسطح در دمای پایین و تتراهدرال در دمای بالا پیشنهاد گردید.

در تحقیق حاضر به بحث در مورد ترموکرومیسم و عوامل منجر به تغییررنگ از جمله تغییر فاز شبکه بلوری و پیوند هیدروژنی در مورد ترموکرومیسم مس(i)، نقره (i)و جیوه(ii) در حالت جامد پرداخته شده است. در ابتدا، ترکیبات کئوردیناسیون از کاتیون های نمک های آمین شامل تری اتانول آمونیوم، منو اتانول آمونیوم، پی پیریدینیوم، پی پیرازینیوم، پروپیل آمونیوم، بوتیل آمونیوم، sec-بوتیل آمونیوم و نرمال پنتیل آمونیوم و آنیون های 2-4hgx، -2cux، -2agx (x=cl,i) به طور مجزا در حالت جامد تهیه گردید و سپس پیشرفت واکنش فعال شده به روش مکانو شیمیایی و خواص ترموکرومیسم محصولات با استفاده از روش های طیف سنجی ir، الگوهای xrd، تجزیه عنصری icp-aes، تصاویر sem، اندازه گیری های آنالیز حرارتی dsc/tga و اندازه گیری هدایت الکتریکی آن ها در حالت جامد مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت، با تعیین مقدار انرژی فعالسازی (e_a) در ترکیبات کئوردیناسیون تهیه شده، مشاهده می شود که محدوده ی تغییر رنگ ترموکروم با پدیده ی هدایت الکتریکی همراه می باشد و تغییرات رنگ سریع در ترموکرومیسم غیر پیوسته، به دلیل گذارهای تغییر فاز ساختاری پیشنهاد گردید.