نفت به عنوان ماده حیاتی در کشورهای در حال توسعه و کمترتوسعه یافته جایگاهی استراتژیک یافته است و هیچگاه نتوانسته در جهت منافع یک طیف خاصی باقی بماند. تاریخچه صنعت نفت در سطح جهان بویژه در کشورهای تولیدکننده نفت خام منطقه خاورمیانه وخلیج فارس از این حکایت دارد که همیشه منافع کشورهای غربی و صنعتی در اولویت بوده است، لیکن سرنوشت جوامع مختلف با پراکندگی سیاسی آنها نتوانسته است با منافع کشورهای صنعتی همسو شود وبا ملی شدن صنعت نفت در اکثرکشورهای جهان سوم و آگاهی سیاسی آنها نتوانسته است از هجوم گسترده کشورهای سرمایه داری غربی ممانعت کند. نفت طلای سیاهرنگی است که همچون خون در رگهای کشور صاحب نفت در حال حرکت است. نفت در خود دارای نوعی قدرت ذاتی است که قادر است به دارنده آن هم توان اقتصادی و هم توان سیاسی ببخشد. بررسی تاریخ تحولات نفت ایران به عنوان یک کشور صاحب منابع عظیم نفتی بسیار حائزاهمیت است. اگر مسائل تاریخ معاصر ایران را بررسی کنیم کمتر رخداد مهمی را می توان در این دوره پیدا کرد که به نوعی با مساله نفت ارتباطی نداشته است. در این باره می توان به طیف مختلفی از حوادث تأثیرگذار اشار کرد : از روی کار آمدن دولت متمرکز پهلوی اول تا اشغال کشور توسط قوای متفقین ،از جنبش ملی شدن نفت تا کودتای 28 مرداد و از حوادث تأثیر گذار کشور در دهه 1350 در عرصه های داخلی تا بزرگترین آنها یعنی پیروزی انقلاب اسلامی.بنابراین مطالعه تاریخ تحولات کشور در حوزه نفت ،کلید شناخت بسیاری از تحولات تاریخ معاصر ایران به حساب می آید.این پژوهش تلاش می کند از زاویه ای جدید تاریخ نفت کشور را در دوره زمانی 1360-1310 که نهایتا دولت پس از انقلاب تثبیت می شود را بررسی کند.