زیست‏شناسی و کارآیی کفشدوزکoenopia conglobata contaminata (menetries) در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. میانگین طول دوره‏ی رشدی از تخم تا حشره کامل در دماهای 5/22، 25، 5/27، 30 و 5/32 درجه‏ی سلسیوس با تغذیه از شته‏ی جالیز aphis gossypii glover به ترتیب 3/19، 83/16، 52/14، 49/12 و 76/11 روز بود. نتایج نشان داد که طول دوره‏ی رشد و نمو با افزایش درجه حرارت کاهش می‏یابد. کمترین میزان مرگ و میر در دمای5/22 مشاهده شد. کمترین زنده‏مانی در دماهای مختلف برای مرحله تخم و بیشترین زنده‏مانی برای لارو سن 4 به‏دست آمد. نتایج نشان داد که بین اثر دما و طول هر یک از دوره‏های رشدی کفشدوزک اختلاف معنی‏داری وجود دارد. نتایج هم‏چنین نشان داد دمای 5/27 تا 30 درجه‏ی سلسیوس دمای بهینه برای پرورش این کفشدوزک می‏باشد. هم‏چنین مشخص شد که میزان بقای کفشدوزک با فاصله گرفتن از دمای بهینه، در دماهای بالاتر و پایین‏تر کاهش می‎یابد. بررسی زیست‏شناسی کفشدوزک با استفاده از تخم پروانه‏ی آرد و شته‏ی جالیز نشان داد که شته طعمه‏ی مناسب‏تری برای کفشدوزک می‏باشد و تخم پروانه‏ی آرد نیز به‏عنوان طعمه جایگزین برای پرورش کفشدوزک مناسب است. آستانه‏های پایین رشد برای مرحله‏ی تخم، لارو، شفیره و کل دوره‏ی تخم تا حشره‏ی کامل با تغذیه از شته‏ی جالیز به ترتیب 95/8، 66/7، 8/9 و 67/7 درجه‏ی سلسیوس به‏دست آمد و ثابت دمایی برای مراحل رشدی بالا به ترتیب 45/45، 66/166، 83 و 333 روز- درجه تخمین زده شد. جدول زندگی کفشدوزک با تغذیه از شته‏ی جالیز و تخم پروانه‏ی آرد بررسی شد. نرخ ذاتی و نرخ متناهی افزایش جمعیت با تغذیه از شته به‏ترتیب 17/0 و 183/1 و با تغذیه از تخم پروانه‏ی آرد به‏ترتیب 15/0 و 161/1 تعیین شد. بررسی میزان تغذیه نشان داد که میزان تغذیه‏ی روزانه همبستگی کاملاً مثبت با افزایش دمای محیط پرورش دارد، به‏طوری‏که با افزایش دما از 5/22 به 5/32 درجه‏ی سلسیوس، میزان تغذیه‏ی روزانه سنین مختلف لاروی افزایش یافته است. هم‏چنین مشخص شد که با افزایش سن لاروی میزان تغذیه افزایش می‏یابد و لارو سن چهارم بیشترین میزان تغذیه لاروی را دارا بود. متوسط کل میزان تغذیه لاروی کفشدوزک در دماهای مختلف تقریباً یکسان است که نشان می‏دهد هر یک از مراحل لاروی برای تکمیل دوره‏ی رشدی خود به میزان معینی از طعمه نیاز دارند.

شتهی rhopalosiphum padi (l.)، گونهای چندخوار با انتشار کم و بیش جهانی است. این شته یکی از آفات مهم گندم بوده و عامل اصلی انتقال ویروس کوتولگی زرد جو در مزارع غلات میباشد. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی اثر دما بر ویژگیهای زیستی این شته روی گندم انجام شد. با توجه به عواملی مثل جمعیت بالا، ارزش اقتصادی محصول، اهمیت انتقال بیماری ویروس کوتولگی زرد جو به وسیله این آفت، اعمال روشهای مدیریتی و کنترل تلفیقی در زمان مناسب (مرحلهی رشدی آفت) و یا دیگر روشهای کنترل ضروری است. برای این منظور لازم است نسبت به بررسی زیستشناسی و ارتباط جمعیت این شته با تغییرات دما اقدام نمود. برای انجام این پژوهش جمعیت اولیه از مزارع گندم پاییزه در منطقهی شهرکرد جمعآوری شده و در دماهای 5/8، 15، 20، 25، 5/27، 29 و c ?5/0±30، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دورهی روشنایی 12 ساعت روی گندم رقم الوند پرورش یافت. با افزایش دما از 5/8 به 5/27 طول دورهی رشد حشره از 43/17 به 13/5 روز کاهش یافت و با استفاده از مدل رگرسیون خطی آستانه پائینی دما 5/2 درجه سلسیوس به دست آمد. در دماهای 29 و 30 درجه سلسیوس هیچکدام از شتهها به مرحله پورهزایی نرسیدند. به طور کلی مرگ و میر مراحل پورگی در سنین 1 تا 4 در دمای 5/8 تا 5/27 درجه سلسیوس کمتر از 5/31 درصد بود. درصد مرگ و میر کل با افزایش دما از 5/8 به 15 درجه سلسیوس کاهش یافته و با افزایش دما از 15 به 30 افزایش یافته است. شتههای پرورش یافته در دماهای 5/27 و 15 درجه سلسیوس به ترتیب کمترین و بیشترین بقاء را داشتند. اگرچه دورههای رشدی 4 سن پورگی شته اندکی اختلاف داشت ولی میزان درجه- روز مورد نیاز برای تکمیل دورههای رشدی تقریباً با هم برابر و نیاز حرارتی کل دوره رشدی 125 روز- درجه محاسبه شده است. محاسبهی درصد توزیع سنی پایدار شته نشان داد که بیشترین درصد گروه سنی در تمامی دماها متعلق به پوره سن یک و کمترین آن متعلق به پوره سن چهار میباشد. مقادیر نرخ رشد ذاتی جمعیت rm، نرخ متناهی افزایش جمعیت ?، نرخ خالص تولیدمثل r0، میانگین طول دورهی یک نسل t و مدت زمان دو برابر شدن جمعیت dt، در دماهای ذکر شده برآورد گردید. بیشترین تولیدمثل در دماهای بین 15 تا 20 درجه سلسیوس اتفاق افتاد، و فاصله بین هر نسل و زمان دو برابر شدن جمعیت با افزایش دما کاهش یافت. بیشترین نرخ متناهی افزایش و نرخ افزایش ذاتی جمعیت به ترتیب 395/1 و 33/0در دماهای 20 و 5/27 درجه سلسیوس بود. یک روند متناقض بین پارامترهای زیستشناسی و جدول زندگی شته در دمای 5/27 درجه مشاهده شد، اما در محدودهی دمایی بین 15 تا 20 درجه سلسیوس با وجود نوسانات در تناسب بین پارامترها به عنوان بهترین محدوده برای رشد و تولیدمثل بهینه معرفی شد. همچنین این آزمایشات روی پنج رقم پر کشت این منطقه انجام شد و دادههای مربوطه نیز ذکر گردید. بر اساس نتایج مناسبترین رقم برای رشد شته سرداری و مقاومترین رقم به شته، آذر 2 قید گردید. مطالعه روی میزبانهای دیگر، در حضور سایر عوامل تأثیرگذار مثل دشمنان طبیعی، در شرایط مزرعه و ارائهی راهکارهای کنترل این آفت با توجه به زیستشناسی آن توصیه میگردد.