چکیده: شناسایی نشانگرهای مولکولی پیوسته با ژن تحمل به تنش سرما در کلون های موتانت زردآلو با استفاده از تکنیک مولکولی ssr زردآلو یکی از مهمترین میوه های مناطق معتدله بوده و ایران دومین تولیدکننده این محصول در جهان است. بیشترارقام زردآلو زودگل و حساس به سرمای دیررس بهاره هستند، بطوریکه بزرگترین خطری که کشت این محصول را تهدید می نماید، سرمازدگی شکوفه ها و میوه های تازه تشکیل شده آن در اوایل بهار می باشد. در مناطقی که سرمای بهاره در اکثر سالها موجب از بین رفتن یا صدمه زدن به محصولات درختانی نظیر زردآلو می گردد و باعث میلیاردها ریال خسارت می شود، انتخاب یا به وجود آوردن ارقامی که با داشتن سایر خواص مطلوب از خاصیت تحمل به سرما زدگی نیز برخوردار باشند، یکی از روش های عملی کاهش خسارت سرما در زردآلو محسوب می شود. جهت شناسایی نشانگر یا نشانگرهای پیوسته با ژن های کنترل کننده صفت تحمل به سرما در ارقام متحمل و حساس و کلون های موتانت ایجاد شده بر اثر پرتوتابی گاما، از آغازگرهای اختصاصی چند شکل در ژنوم زردآلو استفاده گردید. در آنالیز مولکولی ارقام شاهد(تجاری) و کلون های موتانت، از11 ترکیب آغازگری تنها 3 ترکیب آغازگری udp97402,udp98412,udp98411آلل های چند شکل احتمالی مرتبط با ژن های تحمل به تنش سرما را ایجاد نمودند و تعداد 3 آلل چند شکل مرتبط با تحمل به تنش سرما شناسایی گردید. بر اساس دندروگرام داده های مولکولی حاصل از آغازگرهای اختصاصی ssr مورداستفاده در این تحقیق، نمونه های مورد مطالعه کلاًٌ به دو دسته کلون های موتانت و شاهد تقسیم بندی گردیدند. هدف از این تحقیق شناسایی نشانگرهای مولکولی پیوسته با ژن تحمل به تنش سرما در کلون های موتانت زردآلو با استفاده از تکنیک مولکولی ssr بود. واژه های کلیدی: زردآلو، تحمل به سرما، آغازگر، ssr.

به منظور بررسی اثر پرتو گاما بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک گل مریم، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمار آزمایشی شامل هشت سطح پرتو گاما (صفر، 20، 30، 40، 50، 60، 70 و 80 گری) می باشد. در بین گونه های مختلف مریم، گونه tubrosa در اغلب نقاط دنیا کشت و کار می شود. از این گونه به دلیل پرپر بودن نمی توان در برنامه های دورگ گیری استفاده کرد، و لذا برای اصلاح و القاء تنوع در آن باید از روش های نوین اصلاح از جمله جهش، پلی پلوئیدی، کشت بافت، انتقال ژن و غیره استفاده کرد. در این میان موتاسیون می تواند بسیار موثر و ارزشمند باشد. لذا این تحقیق به منظور برآورد بهترین دوز پرتوتابی اشعه گاما با منبع کبالت 60، با توجه به صفاتی از قبیل درصد زنده مانی و سرعت جوانه زنی در گل مریم انجام شد. نتایج نشان داد که دزهای مختلف پرتو گاما روی سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ، ارتفاع ساقه گل دهنده، درصد و سرعت جوانه زنی، وزن تر و خشک، تعداد گلچه، نشت یونی و قطر پداژک تأثیر معنی داری داشتند به طوری که با افزایش دز اشعه میزان سطح برگ، ارتفاع ساقه گل دهنده، تعداد برگ، تعداد گلچه کاهش یافت. در بین صفات مورد بررسی ارتفاع ساقه گل دهنده در بیشتر موارد بیشترین ضریب تغییرات را نشان داد که بیان کننده تأثیر پذیری بیشتر این صفت نسبت به مقادیر مختلف پرتودهی اشعه گاما می باشد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین تیمارها در مورد صفات درصد زنده مانی (جوانه زنی) و سرعت جوانه زنی اختلاف معنی دار در سطح 1% و در مورد صفت وزن خشک بوته ها اختلاف در سطح 5% مشاهده شد. در بین صفات درصد و سرعت جوانه زنی و هم چنین وزن خشک بوته ها جهت مشخص نمودن بیشترین درصد زنده مانی مشخص شد که تیمار 20 گری بیشترین درصد زنده مانی را نسبت به تیمارهای بالاتر دارا بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بین تیمار 20 گری با شاهد تفاوت معنی داری نبود در مقابل تیمارهای 30، 40 و 50 گری با شاهد تفاوت معنی داری مشاهده شد (درصد و سرعت جوانه زنی پایین).