نام پژوهشگر: سعید ایزدی
ریحانه احمدی حمید محمدی
چکیده بافت قدیم شهرگرگان یکی از معدود بافت های قدیم شهرهای شمال کشور است که تا حدودی پیوستگی خود را حفظ کرده و صرفاً به تک بناها محدود نشده است. این بافت تاریخی از سه مرکز محله اصلی تشکیل شده است وسایر محلات در کنار آن ها شکل گرفته اند. محور تاریخی– فرهنگی بافت قدیم گرگان به سبب عبور از دو مرکز محله اصلی بافت به نوعی استخوان بندی اصلی این بافت را تشکیل می دهد. این محور به سبب خیابان کشی های دوره پهلوی و قرارگیری در لایه پشتی خیابان کشی ها به حیطه فراموشی رفته که این امر سبب تشدید فرسودگی محور شده است. گرچه وجود جاذبه هایی مانند امامزاده نور،تکایا و عملکردهایی مانند میراث فرهنگی هنوز سبب رفت و امد مردم گرگان به درون این محور می شود. اما این محور با وجود ارزش های کالبدی –فضایی فراوان نه تنها برای اکثر شهروندان گرگانی ناشناخته مانده بلکه برای گردشگرانی که برای استفاده از امکانات طبیعی شهر گرگان به آن سفر می کنند نیز مکانی ناآشناست.مسائل بیان شده سبب شده که این محور تاریخی با وجود جاذبه های فراوان از پویایی و سرزندگی کمی برخوردارباشد. به این سبب طراحی این گذر به طور خاص در دستور کار این پژوهش قرار گرفته است. بطوری که بتوان با حفظ و احیا ارزش های کالبدی،فضایی موجود واستفاده از فرصت ها و پتانسیل های تفریحی و فرهنگی در این گذر و بهره وری کامل از امکانات بالقوه این فضای شهری فراموش شده سبب جذب شهروندان گرگانی و گردشگران به درون محور وبافت تاریخی گرگان شده و بدین جهت زندگی و پویایی دوباره ای به این گذر بخشید. بازافرینی این محور تاریخی- فرهنگی به سبب نقش مهم این محور در بافت به احیاء دوباره بافت نیز کمک می کند. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی می باشد. پژوهش حاضر با رویکرد بازافرینی شهری مورد بررسی قرار گرفته است.بدین سبب در جهت یافتن اصول و معیارهای این رویکرد به بررسی تحولات ان در دوره های مختلف می پردازیم. و با توجه به تحولات این رویکرد گردشگری به عنوان ابزاری برای بازافرینی شهری مورد بررسی قرار می گیرد. درقسمت دوم در مبانی نظری دوکیفیت اساسی پژوهش مطرح شده که در ان نیز پس از بررسی دیدگاه نظریه پردازان به تدوین معیارهای این دو کیفیت پرداختیم. سپس با استفاده از معیارهای بدست امده جهت ارتقاء خوانایی و سرزندگی محور و استفاده از معیارهای بازافرینی شهری به عنوان خط راهنما ، سیاست های کلی در جهت بازافرینی محور بیان می شود پس ازشناخت بستر طرح در نظام های گوناگون طراحی شهری و تحلیل اطلاعات، به تدقیق سیاست ها به دست امده از فصل دوم و ارائه راهکارها می پردازیم. سپس با توجه به راهکارها طرح ساختار حوزه طراحی ارائه می شود و در نظام های کالبدی،کارکردی،دسترسی و عرصه های همگانی به بیان اصول و ضوابط طراحی و طرح جامع سه بعدی مطرح می شود. نتایج ارائه شده در این پژوهش ارائه راهکارها و طراحی در نظام های کالبدی،کارکردی،دسترسی و عرصه های همگانی به منظور بازافرینی شهری با توجه به سیاست های به دست امده از رویکرد حاضر درمحور تاریخی-فرهنگی بافت قدیم گرگان به منظور بازیابی زندگی شهری می باشد. ارئه راهکارها و طراحی به منظور ایجاد سرزندگی با استفاده از عناصری که به هویت بخشی در بافت کمک می کند. ارائه طرحی به منظور افزایش خوانایی محور تاریخی-فرهنگی گرگان ارائه راهکارها و طراحی در نظام کالبدی ،کارکردی،عرصه های همگانی در جهت توسعه وارتقاء صنعت گردشگری درمحور تاریخی – فرهنگی بافت قدیم شهر گرگان کلمات کلیدی: بازافرینی، توسعه گردشگری، خوانایی، سرزندگی، محور تاریخی،فرهنگی .
پریا صانعی اسماعیل طلایی
قلعه سردار اسعد بختیاری در میانه شهر فعلی جونقان و در محوطه ای موسوم به شهرداری جونقان قرار گرفته است که در حال حاضر بنایی است کوشک مانند در میانه محوطه ای که از دو سو توسط خیابانهای اطراف در غرب و جنوب احاطه شده است و جهت چرخش بنا رو به روی راستای شمال غرب به جنوب شرق می باشد. در ابتدای امر سعی بر آن شد که مشخص شود آیا میتوان با کمک مرمت سبکی این بنای با ارزش تاریخی را از خرابی و حتی ویرانی نجات داد و این نکته که مرمت این بنا چه کمکی به گسترش صنعت توریسم منطقه و ارتقاء شناخت معماری دوره قاجار میتواند داشته باشد. پس از شناخت دقیق و صحیح کالبد موضوع با انجام عملیات برداشت فنی ، سایر اقدامات انجام شده در ادامه این موضوع شامل کنترل سلامت بنا بااستفاده از عملیات شاهد گذاری ، حفر گمانه های آزمایشی در اطراف بنا انجام شد تا به نقاط ضعف بنا پی ببریم. همزمان مطالعات تاریخ و معماری اثر و همچنین جغرافیای تاریخی منطقه که انجام گرفت شناخت کامل بنا ازلحاظ دوره بندی ،ترکیب معماری و سازه ای وبررسی تصاویر قدیمی، این موضوع را کامل تر نمود. نهایتا طرح مرمتی بااستفاده از بیماری شناسی بنا، از طریق تهیه عکس و کروکی و مطالعه گزارش فصل های قبل تر مرمتی و با استفاده از مطالعات تطبیقی انجام گرفته تنظیم گردید. در طرح های محوطه سازی مجموعه سعی شد ابتدا بر پایه اسناد طرحی تصویری از فرم اولیه بنا تهیه شود و سعی گردد در طراحی ها حداکثر از الگوهای اولیه بنا استفاده شود . و در نهایت امر با توجه به شباهت در سبک معماری قاجار در بناهای هم سایت توانستیم طرح ورودی ها و همچنین محل قرار گیری آنها را تعیین کنیم.
سعید ایزدی اسفندیار عباس نوین پور
امروزه آب به عنوان یکی از عوامل بهبود و رشد اقتصادی جوامع به شمار می آید، لذا مدیریت بهینه منابع آب به ویژه آب شیرین، به عنوان یکی از مهم ترین برنامه های کشورها محسوب می شود .کیفیت آب های سطحی در مناطق مختلف بدلیل تنوع سازندها و ساختارهای زمین شناسی و عوامل هیدروژئولوژیکی تغیرات متفاوتی را در بر دارد گسترش روز افزون استفاده از آب های زیرزمینی ، به خصوص در مناطق کویری باعث افت کیفیت این آب ها شده است .منابع آب زیرزمینی مناطق خشک، به علت خشک سالی و افت سطح آب های زیرزمینی و همچنین با افزایش مصرف بی رویه برای شرب و صنعت در معرض تهدید قرار دارند ، از این رو جلوگیری از افت کیفیت آب های زیرزمینی امری ضروری به نظر می رسد ،