نام پژوهشگر: محمدعلی پورحسن زارع
هادی حیدری محمدرضا کاویانپور اصفهانی
روش توسعه کم اثر (lid)، یکی از روش های نوین مدیریت رواناب شهری جهت حفظ و یا برگرداندن شرایط هیدرولوژیکی طبیعی یک حوضه آبریز و بهبود محیط زیست در آن است که اغلب در مناطق با اقلیم های معتدل و مرطوب بکار برده می شود و معمولا دانش محدودی در رابطه با عملکرد آن در اقلیم های خشک و نیمه خشک وجود دارد. این در حالیست که بخش وسیعی از کشور در چنین اقلیم هایی قرار گرفته است و در این گونه از مناطق، تکنیک های lid نه تنها برای مدیریت رواناب شهری، بلکه به عنوان روشی مفید جهت حفظ منابع آب مطرح می باشند. علاوه بر آن شیب منطقه یکی دیگر از فاکتورهایی است که باید در انتخاب روش های lid در نظر گرفته شود. شیبی که به مقدار کافی تند نباشد ممکن است باعث ذخیره و اثرات برگشت آب گردد. بنابراین در این تحقیق با بررسی تاثیر پارامترهای اقلیم و شیب در پانزده روش مطرح تکنیک های lid، نه روش از آنها، به صورت اولیه جهت استفاده در مناطق گرم و خشک با شیب کم انتخاب شده و از این بین با وزن دهی به پارامترهای کیفی تعیین کننده و بررسی روشهای انتخابی، سه تکنیک مخازن آب باران، زیست ماندهای بیولوژیکی و روسازی نفوذپذیر که بیشترین امتیاز را جهت استفاده در حوضه مطالعاتی بدست می آورند، مدلسازی می گردند. مخازن آب باران در سه فاز و بر اساس طول ماه های خشک و نیاز آبی باغچه های خانگی طراحی می شوند و با استفاده از مدل swmm تاثیر اجرای آن برای بارش با دوره بازگشت 2و 5 سال، بر روی شبکه جمع آوری آبهای سطحی بررسی می گردد. در سناریو دوم با تغییر 27 درصد از فضای سبز شهری به زیست ماند بیولوژیکی، نتایج مربوطه بررسی می شود. همچنین در سناریو سوم از روسازی نفوذپذیر، جهت افزایش قابلیت نفوذ حوضه استفاده می گردد. بکارگیری مخازن آب باران در سرتاسر حوضه (فاز سوم)، بیشترین تاثیر را روی بار هیدرولیکی جریان خروجی می گذارد و علاوه بر آن آب مورد نیاز جهت آبیاری باغچه های خانگی در طول 5 ماه خشک سال و مصرف شست و شوی داخلی در 7 ماه دیگر را تامین می کند. تغییر کاربری فضاهای سبز شهری به زیست ماند بیولوژیکی هر چند نسبت به روسازی نفوذپذیر، نتایج مطلوب تری حاصل می کند، با این وجود در قیاس با مخازن آب باران، درصد کمتری کاهش در بار هیدرولیکی جریان خروجی از تخلیه گاههای حوضه مطالعاتی نشان می دهد.