چکیده پژوهش حاضر به بررسی شخصیت و شخصیت پردازی در رمان ها و داستان های محمد حنیف پرداخته است، تا چگونگی شخصیت پردازی را در رمان ها و داستان هایش نشان دهد. این پژوهش خوانندگان را با شخصیت و شخصیت پردازی آشنا می سازد. در این تحقیق، نخست، شخصیت ها برطبق اصلی و فرعی، ایستا و پویا، صحنه و سیاهی لشکر بودن، بررسی شده اندوآن ها نسبت به شرایط عمل و حرکت می کنند، به نحوی که حوادث داستان را با روابط علت و معلولی پیوند زده اند و سپس دو نمونه از شخصیت پردازی که شامل شخصیت پردازی مستقیم و غیرمستقیم می شود را مورد بررسی قرار داده ایم،همه ی شخصیت ها با توصیف، رفتار، گفتار، نام، قیافه ی ظاهری و محیط معرفی شده اند. مردان بیشتر از زنان در داستان حضور دارند و کودکان به ندرت دیده می شوند. حنیف در رمان کلاه جادویی و مجسمه مسی از سبک رئالیسم جادویی تأثیر پذیرفته است و قصد داشته که اختناق را در رمان رویای آهوان نشان دهد. در داستان های دیگرش فقر، سیاست و جنگ را توصیف کرده است. یکی از نکات مهم شخصیت پردازی حنیف، رفتار خاص شخصیت هایش است که حرکت و رفتار نمادین را به تصویر می کشد. این پژوهش سعی کرده است که شخصیت های اصلی را با همه ی اثرات رفتاری و ذهنی به خوانندگان معرفی کند، ارتباط بین شخصیت ها را با طرح، سبک، زبان و درون مایه به تصویر کشیده است. ارتباط شخصیت ها هم-چنین با عشق، عدالت، انتقام و اسطوره برجسته است. به خاطر اهمیت شخصیت و شخصیت-پردازی در ادبیات داستانی این رساله به شخصیت پردازی رمان ها و داستان های محمد حنیف پرداخته است. واژگان کلیدی: محمد حنیف، ادبیات داستانی،عناصر داستانی،شخصیت پردازی،دفاع مقدس