نام پژوهشگر: محمودرضا نخعی

تاثیر مکمل یاری دوزهای مختلف آنزیم فیتاز بر وضعیت مینرال های روی، آهن و کلسیم در موش های مصرف کننده غلات
پایان نامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی اراک - دانشکده پزشکی اراک 1394
  آذین عالم زاده   مرتضی غریبی

مقدمه: اسید فیتیک یا مونواینوزیتول هگزافسفات ترکیب اصلی فسفر در غلات،حبوبات و دانه های روغنی که بخش عمده ای از رژیم غذایی انسان و حیوانات را تشکیل می دهند می باشد. اسید فیتیک با املاحی نظیر کلسیم،آهن ،روی و منیزیوم،نمک های غیر محلول ساخته و به عنوان شلاتور این املاح مانع از جذب املاح از روده کوچک می گردد.مطالعات بسیاری جهت استفاده بهینه از فسفر مواد غذایی که بخش عمده ی آن به صورت فسفر غیر قابل دسترس و متصل به اسید فیتیک است صورت گرفته تا از این طریق هزینه ی ناشی از تأمین مینرال ها به صورت معدنی کاهش یابد و همچنین اثرات نامطلوب اسید فیتیک کاهش یابد.یکی از این روش ها استفاده از آنزیم فیتاز می باشد. مطالعات نشان داده فعالیت فیتاز در روده انسان به مراتب کمتر از حیوانات می باشد، با این حال انسان ها نیز مقادیر زیادی فیبر حاوی فیتات استفاده می نمایند. اثر فیتاز و نیز دوز های مختلف آن بر روی مینرال های کلسیم،آهن ،روی استخوان،خون و کبد و همچنین شاخص های رشدی در مطالعات تجربی بسیاری سنجیده شده است که نتایج آن دارای تناقض است.از این رو بر آن شدیم تا تأثیر دوزهای مختلف آنزیم فیتاز اگزوژن را بر روی وضعیت مینرال های آهن ، روی و کلسیم در موش های صحرایی مصرف کننده رژیم غلات با فیتات بالا بررسی کنیم. مواد و روش ها: این مطالعه یک مطالعه ی تجربی است که بر روی 40 رت نر از نژاد اسپراگ-دالی پس از دوران شیردهی(5±21 روز) با وزن حدود 50 گرم صورت گرفت.رت ها در 5 گروه 8 تایی تحت تغذیه با نان سنگک حاوی دوزهای مختلفی از آنزیم فیتاز قرار گرفتند.در پایان میانگین مینرال های روی و آهن و کلسیم در خون و کبد استخوان این 5 گروه اندازه گیری شد. نتایج: مقایسه گروه ها با آزمون anova نشان داد بجز در مورد آهن خون و روی استخوان در مورد سایر متغیر های روی خون،آهن کبد،روی کبد و کلسیم استخوان و خون بین گروه ها اختلاف اماری معنی دار وجود دارد. لازم به ذکر است که موش ها در گروه ها از نظر وزن و قد اولیه همسان بودند و اختلاف آماری معنی داری بین گروه ها مشاهده نشد. بحث و نتیجه گیری: بر اساس مطالعه ما میانگین توزین هفتگی موش ها بین گروه شاهد و گروه های مصرف کننده فیتاز و نیز میانگین وزن موش ها ابتدا و انتهای مطالعه اختلاف آماری معنی داری به دست داد که در نتیجه بر این اساس با افزایش میزان دوز واحدهای فیتاز وزن گیری موش ها چه به صورت هفتگی و چه در انتهای مطالعه به صورت معنا داری افزلیش یافت. میانگین قد موش های گروه شاهد و گروه های مصرف کننده فیتاز در ابتدا و انتهای مطالعه اختلاف آماری معنی داری داشت که بر اساس آن با افزایش دوز فیتاز رشد قدی موش ها به صورت معنی داری افزایش نشان داد.