تاثیر مقادیر مختلف کود فسفات آمونیم در سطوح صفر و 200 و 300 و 400 کیلوگرم در هکتار بر عملکرد اجزاء عملکرد ترکیب شیمیایی جذب و برداشت عناصر غذایی و چگونگی گره زایی ریشه ها در سه رقم نخود زراعی (cicer arietinrim) جم، کورش (ازتیپ کابلی) و کاکا (ازتیپ دسی) در یک آزمایش مزرعه ای و در یک خاک سیلتی لوم مورد مطالعه قرار گرفت . این بررسی با استفاده از یک آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل دوازده تیمار و چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانکشده کشاورزی مشهد انجام گردید. در این آزمایش کاربرد کود فسفات آمونیم در مقادیر 200 و 300 و 400 کیلوگرم در هکتار عملکرد دانه را بترتیب 10 و 15 و 11 درصد نسبت به شاهد افزایش داد و تعداد نیام در بوته دارای بیشترین سهم در افزایش عملکرد دانه بود. درصد نیامهای تشکیل شده بر روی ساقه و گل گیاه با مصرف کود افزایش یافت و رقم کاکا از تیپ دسی با ارقام جم و کورش ازتیپ کابلی از این نظر دارای اختلاف معنی داری بود. تاثیر کود بر تعداد شاخه فرعی در بوته معنی دار نبود ولی سبب افزایش ناچیز آن گردید. درصد پروتئین باافزایش کود روندی افزایشی داشت . مصرف کود، ازت و فسفر برداشت شده از خاک را بطور متوسط و به ترتیب به مقدار 9 و 7 درصد نسبت به شاهد (بدون مصرف کود) افزایش داد و گره زایی (وزن خشک و تعداد گره ها) در روی ریشه ها را بهبود بخشید . در این آزمایش اثر متقابلی بین تیمارهای کودی و ارقام وجود نداشت . در بین سطوح مختلف کود مصرفی، تیمار 300 کیلوگرم در هکتار تاثیر محسوس تری را بر کمیتهای مورد مطالعه گذاشت و در بین ارقام نیز بترتیب رقم کاکا وجم از عملکرد دانه و درصد پروتئین بیشتری برخوردار بودند. بطور کلی اثر فسفر و ازت بر روی ی فاکتورهای مطالعه شده در این آزمایش متناقض و غیر یکنواخت بود.